INVITATIONAL CONFERENCE : Praktijkgericht onderzoek in de acute intensieve zorgketen
Donderdag 30 november was het dan zover. Voor de 4de keer werd door het Lectoraat Acute Intensieve Zorg een Invitational Conference gehouden. Door een groot aantal aanmeldingen en vele lezingen was de conferentie ook dit keer weer een groot succes. De opening werd verzorgd door dr. Joke Mintjes (foto rechts). Zij sprak over het lectoraat Acute Intensieve Zorg en de beroepspraktijk. Hierna nam dhr C. de Vries (MHA, VGZ-IZA) het woord over. Hij informeerde ons over de visie van de verzekeraar op betaalbare kwaliteit. Na de opening waren er onder leiding van leden van de kenniskring en externe deskundigen drie verschillende workshops over onderzoekslijnen van het lectoraat:
- Pijnonderzoek (drs. S. Berben (foto), T. Meijs MScN, H. Kemps MScN en dr. R. van Dongen). Acute pijn en trauma gaan vaak samen. Pijn is een waarschuwingssignaal voor de patiënt veroorzaakt door lichamelijk letsel en het activeren van pijnceptoren in het beschadigde weefsel. Pijn kan leiden tot het verlies van lichaamsfuncties, maar leidt zeker tot ongemak voor de patiënt. Daarnaast is een ingewikkelde interactie tussen pijn en emoties. Artsen en verpleegkundigen op de
spoedeisende hulp (SEH) zeggen dat zij het belangrijk vinden om aandacht te schenken aan pijn bij traumapatiënten. Tijdens de workshop hield Dr. Robert van Dongen een inleiding over pijn en specifiek over in hoeverre acute pijn over kan gaan in chronische pijn en of dat is te voorkomen. Zijn lezing plaatste pijn bij traumapatiënten op de SEH in een breder perspectief en onderstreepte het belang van het in een zo vroeg mogelijk stadium pijnklachten serieus te nemen en te behandelen. Na zijn lezing was er gelegenheid tot het stellen van vragen en het uitwisselen van ervaringen over dilemma’s in de pijnbestrijding. De houding en rol van de verpleegkundige in de verschillende stadia bij pijnbestrijding kwamen daarbij ook aan de orde. Dr. Robert van Dongen is anesthesioloog en hoofd van het Pijnbehandelcentrum van het UMC St Radboud. Drs. Sivera Berben is verpleegkundig onderzoeker in het UMC St Radboud te Nijmegen. Tineke Meijs, MScN, is docent verpleegkunde bij de opleiding Master of Advanced Nursing Practice aan VDO opleidings- en adviescentrum en lid van de kenniskring Acute Intensieve Zorg van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
- Steun aan familie en andere naasten (drs. L. Verharen en prof. dr. G. v.d. Laan (foto)).
In de traumazorg gaat terecht in eerste instantie alle aandacht uit naar de patiënt. Het handelen van de professionals is gericht op het redden van het leven van de patiënt; op het fysieke functioneren. De patiënt staat meestal niet alleen, maar maakt deel uit van een omgeving. De mensen die de patiënt het meest na staan verschijnen vaak al snel in het ziekenhuis. Naast fysieke gevolgen kan het ongeval voor de patiënt en zijn naasten ook psychische en sociale gevolgen hebben. Prof. dr. Geert van der Laan, bijzonder hoogleraar aan de Universiteit voor Humanistiek is in deze workshop ingegaan op de eenheid van fysiek, psychisch en sociaal functioneren, het belang van aandacht voor de sociale omgeving van de patiënt en de rol die dit soort onderzoek kan spelen in het verbeteren van de zorg. Vervolgens was er gelegenheid voor het stellen van vragen, discussie en het uitwisselen van voorbeelden van het betrekken van de sociale omgeving in de traumazorg. Prof. dr. Geert van der Laan is bijzonder hoogleraar ‘Grondslagen van het maatschappelijk werk’ aan de Universiteit voor Humanistiek en lector ‘Sociale infrastructuur en technologie’ aan de Fontys Hogescholen. Drs. Lisbeth Verharen is docent maatschappelijk werk en dienstverlening en lid van de kenniskring van het lectoraat Acute Intensieve Zorg van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
- Mondzorg bij beademingspatiënten (drs. F. Simmes (foto), drs. A. Rensen, J. Nienhaus en drs. I. Jongerden). Op de IC is het verpleegkundig handelen primair gericht op het in stand houden van de vitale functies van de patiënt.
Beademingsapparatuur wordt hierbij regelmatig ingezet. Bacteriën in mond- en keelholte koloniseren door omstandigheden gemakkelijk en verzwakken de conditie van de patiënt. Bovendien kunnen de kolonisaties via de beademingstube naar de longen afdalen en een levensbedreigende pneumonie (Ventilator Associated Pneumonia ofwel VAP) veroorzaken. Ans Rensen en Friede Simmes bespraken enkele opvallende resultaten uit hun literatuurstudie over mondzorg in relatie met VAP preventie. Daarna presenteerde Irene Jongerden de uitkomsten van een vragenlijst die is afgenomen tijdens de SDD/SOD-trial, een groot multicenter onderzoek (13 ziekenhuizen). Mondzorg nam in deze trial een belangrijke plaats in, en in de vragenlijst konden verwachtingen en knelpunten worden aangegeven. Johan Nienhaus besprak ervaringen met mondzorg bij beademingspatiënten en de ontwikkelingen die op dit gebied plaatsvinden. Na de presentaties was er gelegenheid tot het stellen van vragen en het uitwisselen van informatie en tips over dit onderwerp. Drs. Irene Jongerden is verpleegkundig onderzoeker in het IC Centrum van het UMC Utrecht. Johan Nienhaus is senior IC-verpleegkundige en Ventilation Practitioner binnen de neuro-IC in het UMC St Radboud Nijmegen. Drs. Friede Simmes en drs. Ans Rensen zijn beide docent verpleegkunde en lid van de kenniskring van het lectoraat Acute Intensieve Zorg van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.