Afgelopen periode (februari tot en met juni 2011) hebben wij, Celine Bloemers en Sarah Meijer, ons afstudeeronderzoek uitgevoerd voor de opleiding HBO-Verpleegkunde aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Wij hebben onderzoek gedaan naar de tevredenheid en ervaringen van familieleden/naasten van ex- Intensive Care patiënten op de Intensive Care (IC) van het Ziekenhuis Rivierenland in Tiel (ZRT).

Het registreren van patiënt- en familietevredenheid is één van de kwaliteitsindicatoren voor het meten van de kwaliteit van zorg op een IC. Dit is aanleiding geweest voor het uitvoeren van dit onderzoek.

Vraagstelling
In welke mate zijn de naasten van ex- Intensive Care patiënten tevreden over de totale zorgverlening op de Intensive Care van het Ziekenhuis Rivierenland in Tiel?

Meetinstrument

De gegevens over de familietevredenheid op de IC werden verzameld via een schriftelijke vragenlijst. Deze vragenlijst is door ons ontworpen en is gebaseerd op bestaande vragenlijsten, zoals de Family Satisfaction in the Intensive Care Unit (FS-ICU) en de Critical Care Family Needs Inventory (CCFNI -N). Deze vragenlijsten, de FS-ICU en de CCFNI (N) zijn veelvuldig gebruikt om familietevredenheid op een IC in kaart te brengen.

Gedurende het onderzoek is samengewerkt met het Lectoraat Acute Intensieve Zorg van de HAN. Zij ontwikkelen een gestandaardiseerde vragenlijst, de Consumer Quality Index (CQI), waarmee ervaringen van familieleden/naasten van (ex) Intensive Care patiënten vastgelegd kunnen worden. Voor ons familietevredenheidsonderzoek is o.a. gebruik gemaakt van literatuur voor het ontwikkelen van de CQI voor familieleden/naasten van (ex) IC patiënten.
In zowel de bestaande meetinstrumenten als in de literatuur worden verschillende thema’s benoemd die familieleden/naasten van patiënten op de IC belangrijk vinden. Een aantal van deze thema’s zijn verwerkt in de vragenlijst en er zijn eigen thema’s toegevoegd. De thema’s zijn: informatievoorziening, zorg en ondersteuning, besluitvorming, deskundigheid en de omgeving van de Intensive Care.

Resultaten

Uit de resultaten en de conclusies van het onderzoek blijkt dat familieleden/naasten van ex- Intensive Care patiënten tevreden zijn over de totale zorgverlening op de IC van het ZRT. Dit wordt ondersteund door het gegeven dat de familieledennaasten de IC in Tiel gemiddeld beoordelen met het cijfer 8,3.
Over het algemeen zijn familieleden positief over de informatievoorziening op de IC. Zo zijn alle familieleden (zeer) tevreden over de begrijpelijkheid en eerlijkheid van de gekregen informatie. Ook zijn alle familieleden (zeer) tevreden over de gelegenheid tot vragen stellen aan verpleegkundigen. De gelegenheid tot vragen stellen aan artsen scoorde iets lager; een aantal familieleden gaf aan geen arts te hebben gezien/gesproken en dit gemist te hebben.

Alle familieleden geven aan in het algemeen (zeer) tevreden te zijn over de zorg die hun naaste heeft ontvangen tijdens opname. Het merendeel van de familieleden is tevreden over de zorg en ondersteuning die zij zelf hebben ontvangen van de hulpverleners op de IC.
Slechts enkele familieleden hebben maatschappelijke hulpverlening ontvangen tijdens de opname van hun naaste. Familieleden die geen ondersteuning hebben ontvangen van maatschappelijk werk, hebben aangegeven dat zij dit gemist hebben.

Voor de IC van het ZRT zijn aanbevelingen gedaan om de zorg te optimaliseren.

Eén van de aanbevelingen is, dat familieleden van IC-patiënten standaard geïnformeerd worden over de mogelijkheid tot psychosociale ondersteuning door een maatschappelijk werk(st)er. Het onderzoek van Verharen (2010) ondersteunt deze aanbeveling en geeft aan dat maatschappelijke hulpverlening adequate begeleiding kan bieden bij psychosociale behoeften van familieleden van (ex)-IC patiënten.

Voor meer informatie en de verdere resultaten en aanbevelingen verwijzen wij naar ons onderzoeksverslag ‘Familietevredenheid op de Intensive Care’ op hbo-kennisbank.nl.

Ook kan contact worden opgenomen met: John van Vlijmen, Kwaliteitsfunctionaris Spoedzorg; Ziekenhuis Rivierenland Tiel (John.vanVlijmen@ZRT.nl)

Celine Bloemers & Sarah Meijer

(Derdejaars studenten HBO-Verpleegkunde)

Bron logo:
www.zrt.nl