Sociale kwaliteit als richtingaanwijzer voor collectieve initiatieven in de wijk
Hoe kunnen inwoners elkaar juist nu blijven ontmoeten? Om antwoord te kunnen geven op deze vraag is het belangrijk om oog te hebben voor andere manieren van contact op mogelijk nieuwe plekken in de wijk[1]. Een voorbeeld daarvan is de gezamenlijke moestuin: een plek in de buitenlucht waar inwoners elkaar op voldoende afstand kunnen treffen. Die moestuin ontstaat natuurlijk in de eerste plaats vanuit de behoefte van inwoners, maar het is belangrijk dat ook andere partijen in de wijk hierbij betrokken worden en het initiatief ondersteunen.
In de meest ideale situatie is de gezamenlijke moestuin zo vormgegeven, dat de mogelijkheden voor -met name kwetsbare- inwoners om mee te kunnen doen optimaal zijn. Om dat in het vizier te houden, is het goed om vooraf de juiste vragen te stellen. Is de moestuin voor iedereen toegankelijk? Is er bijvoorbeeld genoeg bewegingsruimte voor mensen die slecht ter been zijn? Is het een veilige plek in de wijk om naartoe te gaan? Is het voor alle inwoners financieel mogelijk om deel te kunnen nemen? Hoe kunnen verschillende talenten en vaardigheden van inwoners worden ingezet? En welke activiteiten in de moestuin kunnen bijdragen aan het leggen van nieuwe contacten en onderlinge verbindingen?
De antwoorden op deze vragen zeggen iets over sociaal economische zekerheid, sociale inclusie, sociale cohesie en sociale empowerment: de voorwaarden voor sociale kwaliteit. Bij het organiseren van collectieve initiatieven in de wijk kunnen deze voorwaarden voor sociale kwaliteit behulpzaam zijn bij het samen onder de loep nemen van het initiatief: Wat beogen we? Wat zien we mogelijk over het hoofd? En waar moeten we rekening mee houden?
In de wijk zien we allerlei initiatieven van bewoners en professionals die bijdragen aan fijn (samen)leven in de wijk. De voorwaarden voor sociale kwaliteit geven richting aan die initiatieven, zowel bij de ontwikkeling ervan als bij de evaluatie. Door samen te werken en daarbij de voorwaarden voor sociale kwaliteit als uitgangspunt te nemen, worden deze initiatieven versterkt. Een gezamenlijke moestuin kan op die manier niet alleen bijdragen aan een gezonde leefstijl, maar ook een middel zijn om goed contact tussen inwoners, een onderlinge open houding en verbondenheid in de wijk te bevorderen.
Bij welke behoeften van inwoners sluit dit initiatief nu eigenlijk aan? Om die vraag te kunnen beantwoorden, is het belangrijk om een beeld te hebben van wat er al is in een wijk en wat nog ontbreekt. De vier voorwaarden van sociale kwaliteit helpen om dit beeld op een gestructureerde manier te vormen en geven richting aan wat ons in de wijk te doen staat. Het kan bijvoorbeeld belangrijk blijken om ervoor te zorgen dat het initiatief toegankelijk is voor inwoners die moeilijk rond kunnen komen. Bij een gezamenlijke moestuin kan dat door in te zetten op gratis deelname voor alle inwoners. Of door de oogst uit de moestuin op verschillende manieren te verdelen en te gebruiken.
Werk jij aan collectieve initiatieven in de wijk? En ben je nieuwsgierig hoe de voorwaarden voor sociale kwaliteit jouw initiatieven richting kunnen geven? Neem dan contact op met Nicole Moorman via nicole.moorman@han.nl.
[1] Hoopvol en kwetsbaar. Omzien naar elkaar in tijden van corona.pdf (movisie.nl)