Samen leren en beleven op de Klimaatkermis in Zwanenveld
“Dat er minder plastic in de zee zit”, “Meer bomen”, “ Lief zijn voor de dieren”. Dit is een greep uit de 143 wensen van kinderen van de Prins Mauritsschool in Nijmegen. Op deze basisschool organiseerden we op vrijdag 14 november jl. in het kader van de nationale klimaatweek en de energie-vierdaagse een Klimaatkermis. Dit kleurrijke en interactieve evenement organiseerden we vanuit de HAN met partners van het Just Prepare-project en als leerervaring binnen het leeratelier Sociale Duurzaamheid van de WSDAN. De kermis bracht bewoners, kinderen, professionals en vrijwilligers samen rond één centrale vraag: hoe maken we onze wijk groener, duurzamer en socialer?
De Klimaatkermis had als doel om op een laagdrempelige en speelse manier bewoners te informeren en betrekken bij de energietransitie en klimaatadaptatie in hun wijk. Via attracties, spellen, kraampjes en gesprekken konden de kinderen, hun ouders en andere wijkbewoners meer leren over natuur, energie, isolatie, het warmtenet en duurzame maatregelen in huis. Tegelijkertijd bood het evenement ruimte voor ontmoeting, dialoog en het delen van ideeën voor een toekomstbestendige wijk.
Voor kinderen was er volop vermaak: van suikerspinnen tot quizzen, van een wensput tot een groen dakduel. Maar ook volwassenen konden hun vragen kwijt over energiekosten, verduurzaming van hun woning en collectieve initiatieven in de wijk. De Klimaatkermis was daarmee niet alleen een feestelijk evenement, maar ook een (tijdelijke) leeromgeving waarin het gesprek werd gevoerd over sociale duurzaamheid, het cement tussen de stenen van onze samenleving. Immers, huizen en straten maken een wijk bewoonbaar, maar sociale duurzaamheid maakt de wijk leefbaar. Het zorgt ervoor dat mensen zich veilig, gehoord en verbonden voelen Het betekent: zorgen dat mensen nu én in de toekomst goed kunnen leven, met gelijke kansen en in een fijne samenleving waarin de natuur ook floreert.
Samenwerking met partners
De organisatie van de Klimaatkermis was een coproductie van vele betrokken partijen. Vanuit het Just Prepare project en het leeratelier sociale duurzaamheid werkten we samen met verschillende organisaties. Elk van de organisaties gaf een eigen invulling aan hun bijdrage aan duurzaamheid. Zo lieten energiecoaches van het Huis van Compassie zien hoe ze met energiecoaching en energiefixers mensen helpen besparen op energiegebruik en ze deelden energiebesparende gadgets uit. De DAR gaf inzicht in afvalscheiding en de gemeente was aanwezig om vragen te beantwoorden over het warmtenet. De Wijkmakerij presenteerde verschillende duurzame buurtinitiatieven en welzijnsorganisatie Bindkracht10 was aanwezig om mensen inzicht te geven in financiële hulpmaatregelen. Het VN (Instituut voor Natuureducatie en duurzaamheid) verzorgde een natuurwandeling door de Geologenstrook aan de rand van de wijk. Ook heel bijzonder was de aanwezigheid van de drie woningcorporaties uit Nijmegen, te weten Woonwaarts, Talis en Portaal die gezamenlijk optrokken in het faciliteren en mede-organiseren van deze middag.
Ook voor de inwendige mens werd gezorgd:
De Voedselhub verzorgde vegetarische erwtensoep en tomatensoep met brood, de Vincentius vereniging deelde gratis chocomelk uit en organiseerden een loterij waarbij leuke prijsjes voor kinderen konden worden gewonnen.
Om 12.00u werd het evenement officieel geopend door Volkert Vintges, de klimaatburgemeester van Nijmegen. Vanaf dat moment stroomden de kinderen in groepen binnen. Ze renden enthousiast naar de attracties van de Klimaatkermis. Slim-ik-doe-het-rad, de douchequiz, de sjoelbak voor kleine maatregelen en de wensput. Wie alle spellen had gedaan, kreeg een volle stempelkaart en werd beloond met een suikerspin. De sfeer was warm en betrokken. Kinderen speelden, en ouders praatten.
De soep van de Voedselhub was een groot succes – 220 porties gingen over de toonbank. Ook de kraampjes van de Wijkmakerij trokken veel belangstelling. Met lego bouwden kinderen en ouders er hun toekomstige gedroomde wijk. De gadgets van de energiefixers vonden gretig aftrek. Vanuit de HAN gingen we in gesprek met wijkbewoners met als belangrijkste vraag of mensen het idee hadden zelf invloed te hebben op energiemaatregelen in hun huis en op collectieve energieplannen in hun wijk. De resultaten van deze bevraging volgen later.
Dankzij de brede samenwerking konden we een rijk programma neerzetten met doorlopende activiteiten, presentaties en informatiekraampjes. Vrijwilligers uit de wijk, ouders, en professionals zorgden samen voor een warme ontvangst en een goed verloop van de dag.
Maar het meest bijzondere was toch wel de wensput waarin kinderen hun wensen voor de toekomst konden stoppen. Deze wensen gaven een ontroerende en inspirerende inkijk in hun beleving van duurzaamheid. Veel kinderen droomden van een groene wijk met veel bomen, bloemen en speelplekken.
Deze kinderwensen onderstrepen hoe belangrijk het is om jonge bewoners bij de energietransitie te betrekken. Hun ideeën zijn creatief, hoopvol en raken aan de kern van sociale duurzaamheid: samen zorgen voor een leefbare toekomst. Het betrekken van basisscholen biedt kansen in het betrekken van jonge generaties in duurzaamheid van de wijk. De Klimaatkermis was daarom meer dan een middag vol plezier – het was een leerervaring, een ontmoetingsplek en een stap richting een duurzamere wijk. Precies zoals een van de kinderen wenste: “Ik wil dat onze wijk een groot park krijgt waar je kunt spelen en picknicken en dat er meer vogels en egels komen”. Een duurzame toekomst begint bij de hoop daarop.

