In het Leeratelier Sociale Duurzaamheid hebben we in de afgelopen periode veel gewerkt in het in het Living Lab Nijmegen-Dukenburg van het project ‘JUST PREPARE’. Dit landelijke onderzoeksproject zet zich in voor een effectieve en rechtvaardige energie-transitie in kansarme wijken. Er spelen hier spanningen tussen de renovatie van slecht geïsoleerde huizen en de rol die energie speelt in het dagelijks leven van bewoners, waardoor de energietransitie moeizaam verloopt. Ook is er een kloof tussen de bewoners en de actoren die de energietransitie moeten uitvoeren. JUST PREPARE richt zich op het vergroten van kennis over energiepraktijken van bewoners zoals koken, wassen en verwarming, en het ontwikkelen van goede methoden om bewoners bij de energie-transitie te betrekken. We werken samen met gemeente Nijmegen, woningcorporaties en het opbouwwerk van Bindkracht10. We organiseren diverse activiteiten (‘reuring’), waarbij ontmoeting en laagdrempelig contact van belang is om met thema’s als energie en de energietransitie aan de slag te kunnen. Het organiseren van activiteiten genereert al veel betrokkenheid: steeds meer wijkbewoners en praktijkpartners sluiten aan bij onze ‘denktank’.

Warme Wintermiddag Lankforst
Op 19 februari vond een ‘warme winter-middag’ plaats bij de Valckenaer-flats in de Lankforst . Deze middag werd georganiseerd vanuit het JUST PREPARE project. Diverse organisaties en bewonersinitiatieven kwamen samen om een gezellige middag te organiseren voor de bewoners van de flats, met ontmoeting, een hapje en drankje en het delen van informatie. Bewoners presenteer-den hun plan voor een ontmoetingsplek in de buurt van de flats. Hierop kwamen enthou-siaste reacties van buren en professionals.

Ondanks de kou stonden veel professionals klaar om de bewoners te verwelkomen. De middag was bedoeld om zichtbaar te zijn in de wijk, mensen te ontmoeten, en dat is gelukt. Meerdere bewoners sloten zich aan en namen deel aan verschillende activiteiten.

De bijeenkomst gaf ook aanleiding tot een aantal vragen over onze eigen aanpak:
Hadden we meer uit deze middag kunnen halen? Zo ja, hoe? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat meer bewoners gelijkwaardig deelnemen aan dit soort activiteiten? Is het effectiever om mensen persoonlijk uit te nodigen, of juist naar hen toe te gaan in plaats van hen ergens naartoe te laten komen? Wat zijn de behoeften van de bewoners, en waar zouden de gesprekken over moeten gaan?

Tijdens de activiteit hebben we geprobeerd bewoners persoonlijk uit te nodigen door bij een aantal appartementen aan te bellen. Veel mensen stonden alsnog open voor een praatje. Mogelijk speelden de griepepidemie en de kou een rol in de opkomst. De vraag die dan nog blijft hangen is: is de drempel nog steeds te hoog, zelfs als een initiatief letterlijk bij de ingang of parkeerplaats van hun woning wordt georganiseerd? Of spelen er andere zaken een rol die drempels opwerpen?

Hoe nu verder: We willen meer van dit soort middagen organiseren, opnieuw in de Lankforst en elders in Dukenburg. Momenteel zijn we bezig met het organiseren van een ‘Groen is cool’ bijeenkomst rondom hittestress.

Just Prepare Publiekssymposium
Energierechtvaardigheid in de praktijk: Samenwerken voor een inclusieve transitie. Hoe zorgen we ervoor dat iedereen in staat is mee te doen aan de energietransitie? En wat en wie zijn daarbij nodig? Deze vragen rondom ‘energierechtvaardigheid in praktijk’ stonden centraal tijdens het 5e learning lab van het JUST PREPARE project in Amsterdam, op 4 februari. Lees hier meer over de middag.

In ontwikkeling: gesprekstool duurzaamheid
In gesprek gaan met mensen over aan duurzaamheid gerelateerde thema’s, zoals de energietransitie, is soms uitdagend: het onderwerp is voor sommige mensen beladen, voor anderen staat het niet hoog op de agenda en de termen die gebruikt worden sluiten niet altijd aan bij de leefwereld van mensen. Voor rechtvaardige en inclusieve duurzaamheidstransities, is het van belang dat de stem van bewoners​ wordt gehoord en meegenomen. Hoe kunnen woning-corporaties, gemeenten, sociaal werkers in gesprek over deze onderwerpen? Geïnspireerd door de gesprekstool Waarde van Welzijn, worden de 1e stappen gezet voor het ontwikkelen van een gesprekstool duurzaamheid. Belangrijke uitgangspunten zijn daarbij: open gesprek voeren over duurzaamheid(s praktijken)​; Bewustwording en beeld krijgen van individuele praktijken (evt ook oppakken koppelkansen)​; Signaleren (ook als bijdrage aan collectief beeld).

Meer informatie over het leeratelier Sociale duurzaamheid? Neem contact op met karin.landsbergen@han.nl of palau.holst@han.nl