Het averechtse effect van een goedbedoelde HAN-regeling
Cristel werkt al 17 jaar bij de HAN. Ook deze HAN-collega leefde jarenlang onder het bestaansminimum. In deze bijdrage vertelt Cristel waarom standaard HAN-regelingen niet altijd standaard uitpakken.
Geschreven door Cristel:
Lot uit de loterij
Toen ik vele jaren terug een baan bij de HAN had weten te bemachtigen was dat een enorme opluchting voor mij. Een lot uit de loterij!
Na een faillissement met als gevolg daarvan een ‘onder bewindvoeringsperiode’ had ik eindelijk weer een beetje zicht op een wat rustiger vaarwater en wat meer financiële ruimte.
Bij een ‘onder bewindvoeringstelling’, voor diegenen die hiervan geen kennis hebben, krijg je een ‘straf’ bij een faillissement. Die ‘straf’ houdt in dat je moet leven van 90% van het niveau van een bijstandsuitkering. Dat is geen sinecure, zeker als je nog een kind onder jouw zorg hebt.
Een bonus voor bovenmatige inzet
Aan deze ‘onder bewindvoeringstelling’ kwam in het begin van mijn eerste werkjaar aan de HAN een einde. Ik kon eindelijk van mijn volledige salaris gaan genieten, want alles boven die 90% van een bijstandsuitkering ging tot dan naar de schuldenaren. Mijn inkomen bij de HAN was in die tijd nog niet zo hoog dat ik geen toeslagen meer nodig had, maar het was in ieder geval niet meer 10% onder het sociaal minimum.
Ik deed natuurlijk mijn uiterste best om mijn geweldige baan bij de HAN te behouden. Dat was ook mijn leidinggevende opgevallen. Ze had me om mijn bovenmatige inzet te waarderen een ‘bonus’ toegekend. Geweldig!
Ja, dat zou je denken!
Wat bleek, die bonus maakte dat ik met mijn jaarinkomen honderd euro teveel verdiende om in aanmerking te komen voor de al ontvangen toeslagen. Door deze bonus moest ik dus al mijn toeslagen terug gaan betalen, de huurtoeslag, de zorgtoeslag en de kindertoeslag.
Alle toeslagen terugbetalen
Die eenmalige bonus van om en na bij de 1500 euro netto koste mij vele malen meer in toeslagen, het betekende dat ik alle toeslagen die ik dat jaar had ontvangen moest gaan terugbetalen. Ik kwam er pas tegen het einde van dat jaar achter dat deze eenmalige bonus ervoor zorgde dat ik wederom voor een aantal jaren aan een terugbetalingsregeling vast zat.
Het trieste was en nog steeds is, dat ik me zo schaamde voor de toestand waarin ik me destijds bevond dat ik ook nooit aan mijn leidinggevende heb durven vertellen wat die bonus teweeg had gebracht. Zij had natuurlijk net als ik nooit kunnen bevroeden dat dit de gevolgen waren van een eenmalige toelage.
Waarom ik dit verhaal nu toch opteken is dat het op de eerste plaats schandelijk is dat de regels zo zijn opgesteld dat als je op jaarbasis onverwacht 100 euro teveel hebt verdiend, je je ontvangen toeslagen volledig moet terugbetalen, en er niet bijvoorbeeld 100 euro op gekort wordt. En op de tweede plaats teken ik dit verhaal op als een oproep aan diegenen die dit soort regelingen uitvoeren, zodat zij leren te kijken naar hoe een bepaalde regeling uitpakt voor een individu.
Bovenstaand verhaal laat zien dat een heel goed bedoelde geste desastreus kan uitpakken. Het is van belang dat beleidsmakers, beleidsuitvoerders, leidinggevenden en/of HR collega’s zich hiervan bewust worden en zich meer verdiepen in de persoonlijke situatie van de persoon in kwestie.
Mijn oproep: stap uit je bubbel
Mijn oproep is dan ook: stap uit je eigen bubbel en bedenk van te voren hoe een regeling kan uitpakken voor iemand die niet in dezelfde sociale situatie zit als jijzelf. Want helaas pakt een regeling soms niet zo goed uit als van tevoren gedacht.
Bron van de afbeelding: Saint Augustine – It seems to me that an unjust law is no… (brainyquote.com)