Geschreven door Marleen van de Westelaken

Op dit moment zitten we in de seizoenswisseling van zomer naar herfst. Seizoenen worden ook verbonden aan de fasen van het leven. In de lente groei je op, in de zomer ben je in actie en bloei je, in de herfst rijp je en oogst je, en in de winter komt er rust en wijsheid om te delen. Als we dan het geluk hebben dat we die winter halen, want dat geldt helaas niet voor iedereen, dan willen we die graag op een prettige manier doorbrengen. Maar wat is daarvoor nodig?

Sinds een paar weken heb ik de rol van Harmke Hulshof overgenomen bij het leeratelier Veerkrachtig ouder worden van de Werkplaats Sociaal Domein Arnhem en Nijmegen. Hierin ontdekken en leren ouderen, professionals, organisaties en onderzoekers zelf wat daarvoor nodig is. We ontwikkelen kennis en methodieken, en delen deze met elkaar. Het leeratelier gaat nu de winter van het leven in.

In de lente – zo’n drie jaar geleden – begon het leeratelier. Met nieuwsgierigheid en een flinke dosis jeugdige energie gingen we aan de slag met ontdekken wat nodig was en ideeën die leefden. Zoals: hoe kunnen groepen ouderen en anderen elkaar meer steunen in de buurt? Wat kunnen professionals hierin doen? En hoe kunnen ouderen zich met groepsgesprekken voorbereiden op ouder worden?

De zomer van het leeratelier stond in het teken van nog meer doen, en vooral met en van elkaar leren – het is niet voor niets een leeratelier. Meer mensen en organisaties sloten aan, studentgroepen van de HAN deden onderzoek en diverse bijeenkomsten werden georganiseerd. Het leeratelier ging op reis naar Japan om te ontdekken hoe zij daar omgaan met ouder worden. De opgedane kennis deelden de deelnemers in masterclasses en werkvormen. Ondertussen kwamen er nog meer vragen op en werden meer deelprojecten gestart: hoe kunnen mensen met dementie mee blijven doen in sociale verbanden, zoals verenigingen? Wat kan de rol zijn van sociale technologie? Hoe kunnen ouderen die te weinig bewegen in beweging worden gebracht en gehouden? En hoe zorg je dat ouderen in een lage sociaaleconomische positie en eenzame ouderen meer meedoen aan bestaande activiteiten?

En toen brak de herfst aan. De tijd van rijpen en oogsten, reflecteren en leren. Deelnemers vertelden dat ze elke bijeenkomst iets leren of wel iets praktisch meenemen wat ze in hun praktijk toepassen. De antwoorden op de vragen in de deelprojecten werden steeds concreter. We haalden deze opbrengsten op zodat de kennis beschikbaar wordt met anderen die hiermee aan de slag zijn of willen gaan. Met alle ervaringen van de lente en zomer kon in deze herfst zelfs nog een vervolgproject starten: hoe kan de deelname van ouderen met een migratieachtergrond aan dagbesteding worden vergroot?

Nu begint de winter zich aan te dienen. Het leeratelier wordt stap voor stap afgerond. Het is tijd om de kennis die we hebben opgedaan te delen met nog meer mensen. Daarvoor is de website Veerkrachtig ouder worden. En op 27 november organiseren we een mini-symposium waarin we deze opbrengsten ook in workshops delen. Wees welkom! Maar daar houdt het niet op. De wijsheid die met de winter komt, maakt dat duidelijk wordt welke belangrijke vraagstukken nog verder moeten worden gebracht. Gelukkig komt na elke winter weer de lente om dat te laten groeien.