Op dinsdag 19 augustus ontvingen Leeratelier Jongeren, Inclusie en Participatie (JIP) en het lectoraat Werkzame factoren in de jeugd- en opvoedhulp (WFJO) een delegatie uit Zweden. De uitwisseling werd geïnitieerd door Yavuz Goktas van Bildung Nijmegen, een platform dat zich inzet om de kloof tussen generaties te verkleinen en jongeren met verschillende schoolachtergronden met elkaar in contact te brengen.

Kennismaking en uitwisseling van aanpakken

De delegatie bestond uit twee jongerenwerkers en twee managers die werkzaam zijn voor de gemeente Haninge, net ten zuiden van Stockholm. Vanuit de HAN deelden we onze aanpak rondom participatief onderzoek met jongeren en de volwassenen om hen heen. Daarbij kwamen verschillende projecten aan bod, zoals:

• Plek voor meiden
• Ik zie ik zie wat jij niet ziet
• Studerende mantelzorgers @ HAN

Na onze presentatie vertelden de Zweedse gasten meer over hun werkwijze.

Jongeren aan het roer in Haninge

Wat opviel, is dat jongeren in Haninge écht centraal staan. Vrijwel alle projecten vanuit het jongerenwerk zijn jongeren-gestuurd. Bij het activiteitenaanbod is de verdeling bewust 50/50:

• 50% door jongeren zelf geïnitieerd
• 50% aangeboden door volwassenen

Die balans komt voort uit de overtuiging dat jongeren nieuwe ervaringen aangereikt moeten krijgen, maar ook zelf verantwoordelijkheid moeten nemen.

Beleidskader en politieke uitdagingen

In Zweden is er een wettelijke verplichting om jongeren te betrekken bij besluitvorming, omdat het Kinderrechtenverdrag is opgenomen in de Zweedse wet. Toch zien de jongerenwerkers nog ruimte voor verbetering. Zo bezoeken politici regelmatig jongerencentra en doen zij beloften, maar de opvolging blijft vaak uit.

Toegankelijke en inclusieve jongerencentra

Haninge besteedt veel aandacht aan inclusiviteit. Alle jongerencentra houden rekening met speciale behoeften, en één centrum is zelfs speciaal ingericht als prikkelarme omgeving met extra structuur voor jongeren die dat nodig hebben. Daarnaast worden er structureel wijkschouwen gehouden met medewerkers van de gemeente, vastgoedbeheerders, jongerenwerkers en bewoners om de buitenruimte veiliger en prettiger te maken voor jongeren. Jongeren kunnen in hun eigen wijk een bijbaan nemen om de wijk op te knappen, zoals het overschilderen van graffiti.

Een mooi voorbeeld van co-creatie is de herinrichting van een jeugdcentrum samen met meiden. Dit leidde tot een structurele toename van het aantal vrouwelijke bezoekers.

Een waardevolle ontmoeting

De middag vloog voorbij en we moesten het gesprek afronden toen de deuren van het gebouw sloten. Het was een inspirerende uitwisseling vol inzichten en ideeën. We kijken ernaar uit om dit contact voort te zetten en samen verder te bouwen aan participatief jongerenwerk.

“Wat ik persoonlijk heb meegenomen van het bezoek aan Nijmegen, is naast dat Bildung een organisatie is waarmee we in de toekomst meer willen samenwerken, ik geïnspireerd raakte door hoeveel nadruk de HAN legt op het doen van onderzoek en projecten rondom de participatie en invloed van jongeren. Dat is inspirerend.” – Peter Knutsson, jongerenwerker Haninge