“Willen wij snel leveren, dan moet die snelheid ook in de keten terug te vinden zijn”

De groei zit er aardig in bij Agrifac, leverancier van agrarische machines als bietenrooiers en plantspuiters. “Innovatie en een korte time-to-market zitten in ons DNA”, zegt plantmanager Frank Jan Evers. Alleen: hoe borg je dat als je samenwerkt in een grote keten van leveranciers? Een QRM-traject ondersteund door het lectoraat Lean/WCP van de HAN bracht uitkomst.

Agrifac heeft 90 mensen in dienst, vestigingen in Groot-Brittannië en Rusland en is actief in meer dan 13 landen wereldwijd. De technisch geavanceerde machines die Agrifac levert, worden in de fabriek in Steenwijk geassembleerd, het bedrijf maakt zelf geen onderdelen.

Een bewuste keuze noemt Evers het. “Dat houdt ons flexibel. In elke machine zitten natuurlijk standaardonderdelen, maar 70-80% wordt volgens de wensen van de klant gebouwd. Als we voor de klant een oplossing kunnen verzinnen met onderdelen waarvoor de nieuwste productietechnologie nodig is, dan willen we die ook kunnen leveren. Met een eigen machinepark lukt dat niet, die wissel je niet zo snel uit tegen nieuwe machinerieën.” Aan deze manier van werken zit echter ook een andere kant. “Door alleen te assembleren zijn we erg afhankelijk van onze leveranciers in de keten, niet alleen qua kwaliteit maar ook qua doorloopsnelheid.”

Tijdens een congres waar Jannes Slomp over de Lean- en QRM-methode sprak, viel het kwartje. “We waren al latent bezig met QRM maar bij dat congres werd heel duidelijk hoe sterk het voor ons van belang kan zijn. QRM is geschikt voor bedrijven die te maken hebben met veel variatie en een laag volume en dat is precies waar wij in zitten.

“Meteen na het congres zocht Evers de samenwerking met de HAN, waarna begin schooljaar 2013/2014 het QRM-traject met Agrifac startte, gecoördineerd door Gerlinde Oversluizen, hoofddocent bij Technische Bedrijfskunde en onderzoeker bij het lectoraat. Samen kijken zij hoe QRM binnen Agrifac en de leveranciersketen geïmplementeerd kan worden, met als doel kortere levertijden aan de klant en meer flexibiliteit om producten aan te kunnen passen. “Ik zeg wel eens dat het Agrifac-DNA uit twee onderdelen bestaat: kwaliteit en snelheid. We willen heel snel met nieuwe dingen op de markt komen. Daarom past QRM zo goed bij ons, door de nadruk op doorlooptijdverkorting.”

Een aantal key leveranciers van Agrifac doet mee aan het QRM-traject. “Die hebben we uitgekozen omdat we vonden dat ze echt deel moesten uitmaken van onze manier van werken”, legt Evers uit. “Willen wij snel kunnen leveren, dan moet die snelheid ook in de keten terug te vinden zijn. Dat webetekent bijvoorbeeld dat er minder met voorraden moet worden gewerkt, zodat, als we met nieuwe producten de markt op willen, niet eerst allemaal voorraden op hoeven te maken.”
Dat vereist in de keten trouwens een behoorlijke coördinatie en afstemming. De terugkomsessies op de HAN helpen daarbij. Agrifac en zijn leveranciers gaan hierbij dieper in op de QRM-principes en hoe de samenwerking in de keten het beste kan worden vormgegeven om snelheid en flexibiliteit te borgen. Ook krijgen ze feedback op de verandertrajecten die ze hebben ingezet.

Een lerende keten

Naast deze inhoudelijke ondersteuning, krijgen de deelnemende bedrijven vanuit het lectoraat een statusmeting aangeboden en analyseren ouderejaars Minorstudenten de doorlooptijden en kijken waar die verkort kan worden. “Onze leveranciers zijn enthousiast over het project”, zegt Evers. “Er zijn niet zo veel bedrijven die op deze manier in een keten samenwerken dus er was veel animo. En ja, de bedrijven worden ook doorgelicht op hun performance en dat kan confronterend zijn. Maar we hebben allemaal de instelling dat we willen leren en willen verbeteren. Dat is ook ons uitgangspunt, dat we een lerende keten moeten hebben. Maar om de QRM-uitgangspunten in de keten vertaald te krijgen, dat was en is nog wel een klus. Inmiddels gaat dat redelijk en maken we behoorlijke stappen.”

“Kortere levertijden maken je flexibel”

De resultaten zijn overigens meer dan behoorlijk. Het ziet er naar uit dat Agrifac zijn levertijd binnenkort substantieel kan verminderen. “Sinds dit QRM traject zijn de kritische leveranciers die maakten dat we op zes weken zaten, zo ver dat er waarschijnlijk twee weken afgaan…” Die tijdswinst is niet alleen voor de klant waardevol, ook voor Agrifac zelf. “Korte levertijden maken je flexibel. Als je intern een machine in vier weken kunt leveren, betekent dat dat je een hoge snelheid in je fabriek hebt, dat je redelijk weinig voorraden nodig hebt, en dat je de keten ook gemakkelijk in volume kunt organiseren.”

Evers is enthousiast over het QRM-traject dat het lectoraat biedt. “Dit is een heel mooie en werkbare vorm waarmee onderwijs en bedrijfsleven aan elkaar gekoppeld worden. Met die sessies op de HAN kunnen de bedrijven laagdrempelig kennis maken met de nieuwste kennis die er op de hogeschool is, de eigen performance meten en zien of hun prestaties nog wel voldoen aan nieuwe theorieën. En voor de studenten is het mooi omdat ze kennis inbrengen maar ook zelf veel kunnen leren van de bedrijven.”

tekst: Yvonne Brink