In opdracht van de provincie Gelderland gaat HAN Sport en Bewegen (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) samen met het Mulier Instituut een tiental sportclubs en sportparken in Gelderland volgen bij hun ambities om een bredere maatschappelijke rol te vervullen. Centraal staat de vraag hoe de toekomstbestendigheid van de sportclubs en sportparken zich de komende jaren ontwikkelt maar ook wat het doet met de rol die ze vervullen op het gebied van sportparticipatie en leefbaarheid in hun omgeving. De provincie stimuleert deze ontwikkeling en wil deze ervaringen delen.

Nog niet eerder is in Nederland op deze schaal de ontwikkeling van een open club onderzocht. Open clubs zijn sportverenigingen die vraaggericht en in samenwerking met andere partijen proberen meer te zijn dan een plek om alleen te sporten. Vitale Sportparken zijn onderdeel van de openbare ruimte en infrastructuur en kennen hierdoor ook ruimtelijke aanpassingen. De sportclubs en -parken gaan veelal samenwerking zoeken met onderwijs, cultuur, recreatie, zorg of welzijn of het bedrijfsleven en worden ondersteund door de provincie Gelderland. Belangrijk is dat de sportclubs en betrokken partners leren van de goede voorbeelden en deze delen met anderen.

De clubs en sportparken die meedoen aan dit traject hebben plannen ingediend bij de provincie Gelderland, waarmee ze dit in de komende twee jaar willen bereiken. In drie metingen gaat het Mulier instituut in gesprek met de projectorganisatie om te horen hoe de ontwikkeling naar een open club of vitaal sportpark verloopt. Dit wordt door de HAN aangevuld met een kwantitatieve evaluatie onder gebruikers en bewoners. Tussentijds worden de resultaten zoveel mogelijk gedeeld. Eind 2020 worden de eindresultaten verwacht.

Jelle Schoemaker

Projectleider en sporteconoom Jelle Schoemaker van HAN Sport en Bewegen kijkt er naar uit om de ontwikkelingen rondom verenigingen en hun maatschappelijke functie van dichtbij te kunnen observeren. “Je ziet vaak prachtige voorbeelden waarbij sport wordt ingezet bij ingewikkelde problematiek in de wijk, maar we hebben nog onvoldoende zicht op de werkzame bestanddelen en welk rol sport daarbij heeft. Voor sportparken is er helemaal een gebrek aan kennis op dit gebied.”

Janine van Kalmthout van het Mulier Instituut kijkt uit naar de samenwerking met de HAN. “Het combineren van expertises van de HAN en het Mulier Instituut op het gebied van sportverenigingen genereert meer kennis en inzicht in de ontwikkeling van organisaties naar een Open Club of vitaal sportpark.”

Jan Markink, gedeputeerde Sport van de provincie Gelderland onderschrijft het belang dat sportclubs en sportvelden een bredere rol krijgen dan alleen een sportactiviteit. De ontwikkeling is in gang gezet. Koplopers zijn nu aan de slag met hun club of sportpark mede dankzij steun van de provincie. Dit onderzoek helpt juist de koplopers om meer inzicht te krijgen in de ontwikkeling. Door het delen van die inzichten met andere clubs en gemeenten draagt dit weer bij aan een groeiend netwerk van sterke, toekomstbestendige sportverenigingen in Gelderland. “Sportverenigingen doen vaak al ontzettend veel voor hun club, leden en hun dorp of wijk. Wij zien kansen dat de accommodatie langer openblijft en ook wordt gebruikt door bijvoorbeeld een fysiotherapie, BSO, crèche, ouderen, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, noem maar op. Sport verbindt en kan echt iets betekenen voor vele mensen. Ook ander lesaanbod, beter opgeleide trainers, het toevoegen van meer sporten en de ontwikkeling tot multisportaccommodatie kunnen ondersteund worden”, aldus Jan Markink.