De HAN zet zich in voor het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen, niet voor niets is een belangrijk zwaartepunt Fair Health (Sociaal). Een complexe uitdaging, die je niet vanaf een eilandje aanpakt. Voor HAN Sport en Bewegen is dit duidelijk. “Samen met andere disciplines zetten we de schouders eronder. Door bijvoorbeeld projecten en onderzoeken met het Lectoraat Wijkverpleging op te pakken, we verbinden de wijkverpleging en het sportdomein zo met elkaar. De tijd is rijp om volop in te zetten op Fair Health. En écht een verschil te maken”, vertelt Simon van Genderen gepassioneerd.

Van onbewust naar bewust bekwaam

Als senior onderzoeker bij HAN Fair Health is Simon één van de kartrekkers op dit gebied. Net als Jan Bouwens, Arnoud van der Ven, Gwendolijn Boonekamp en tal van andere collega’s. Het is een onderwerp wat hem raakt, waar hij regelmatig in de praktijk de gevolgen van ziet. Op het schoolpleintje om de hoek bijvoorbeeld. En door de recente crises worden deze gezondheidsverschillen alleen maar zichtbaarder. De hoogste tijd voor Sport en Bewegen om volop in te zetten op deze belangrijke maatschappelijke uitdaging.

Simon legt uit: “En dat kan zeker ook samen met de docenten en onderzoekers van onze academie. We hebben zóveel in huis. Het is belangrijk om van onbewust naar bewust bekwaam te gaan. We zetten ons volgens mij al sinds de begindagen van de academie in om mensen en zeker ook de meer kwetsbare groepen meer te laten sporten en bewegen. Het is een mooie uitdaging om de ‘geleerde lessen’ te verbinden met andere domeinen, zoals het (para)medische en het welzijnsdomein. Vice versa, kunnen we natuurlijk ook leren van elkaar. Een voorbeeld? Er loopt een project waarbij tolken worden ingezet om met migranten over gezond eten te praten. Dat wat ze daar doen om deze mensen echt te bereiken, zoeken wij natuurlijk ook vanuit sport- en bewegingsvraagstukken. Ik vind het heel nuttig om bij zo’n bestaand project aan te haken en niet helemaal opnieuw uit te vinden wat wel een niet werkt.”

Volop kansen voor focusgebied Sociaal

HAN Sport en Bewegen richt zich binnen 4 themateams op zwaartepunt Fair Health:

• Betere sociaaleconomische positie
• Gezondheidsbevorderende leefomgeving en leefstijl
• Inclusief onderwijs en werk
• Toegankelijke informatie en voorzieningen

Het leeft ook steeds meer bij docenten, maar nog niet bij iedereen, laat Simon weten. Het is vooral bij onderzoekers de focus. “Daar zie ik volop kansen, onze collega’s meer meenemen in deze belangrijke missie die we hebben als HAN. Ik weet dat er ook volop gewerkt wordt aan Wereldburgerschap, een beleidsdoel van de HAN. Dat sluit heel goed aan bij het zwaartepunt Fair Health, er is veel overlap. Een bredere inbedding zorgt dat we nog meer verschil kunnen maken.”

Er liggen dus kansen om onderwijs, onderzoek en praktijk meer samen te laten werken om die gezondheidsverschillen te verkleinen. “Het is goed dat je dan ook als docent feeling hebt met wat er in wijken speelt, regelmatig met je voeten in de klei staat. Natuurlijk hebben we allemaal een druk programma, maar ik denk dat het mogelijk is. Ik zet mij er graag voor in, omdat ik geloof dat die meerwaarde er echt voor alle kanten is. Docenten nemen hun kennis en ervaring ook weer mee naar de HAN en gebruiken het in hun lessen. Zo leiden we de volgende generatie op met meer bewustzijn rondom die sociaaleconomische gezondheidsverschillen. En dat is nodig: door de ontwikkelingen de laatste jaren wordt de groep die in armoede leeft steeds groter. Uit recent onderzoek blijkt dat je kunt spreken van 7 sociale klassen in ons land, die vaak generatie op generatie door worden gegeven. Er is sprake van structurele ongelijkheid, die niet alleen met inkomen te maken heeft. Inzicht krijgen in deze ongelijkheid en multidisciplinair samenwerken aan het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen is heel nuttig. En fijner voor de mensen waar het om gaat, want die hebben vaak al zoveel verschillende hulpverleners om zich heen. Nog beter samenwerken aan de toekomst is veel fijner voor ze”, aldus Simon.

Ervaringsdeskundigen zorgen voor bewustwording

Een verandering kost tijd, de mindset binnen HAN Sport en Bewegen is daarbij belangrijk. Simon wil graag in gesprek met collega’s. En ziet een rol voor ervaringsdeskundigen binnen het onderwijs, om studenten echt te laten zien wat er speelt. Simon: “Ik vind het mooi om concrete doelen te stellen voor deze maatschappelijke missie van de HAN en van mij persoonlijk. Hoe concreter, hoe beter. Ik ga graag in gesprek met collega’s. Om samen te kijken waar er kansen liggen om het verkleinen van gezondheidsverschillen als onderwerp meer of bewuster terug te laten komen in het onderwijs. We praten dan bijvoorbeeld over de inbedding van technologie. Maar ook: welke organisaties zijn al actief in de wijken, wat kunnen we hiermee doen in het onderwijs? Samen kansen gaan zien, dat maakt het voor anderen ook concreet.”

Studenten van nu maken in de toekomst het verschil

De studenten van nu zijn de mensen die in de toekomst de verschillen kunnen verkleinen. Aandacht in het onderwijs voor bewustwording is belangrijk. Bewustwording van onderliggende problemen bij mensen die sociaaleconomisch kwetsbaar zijn bijvoorbeeld. Ook als de studenten dit uit hun eigen leven niet kennen. “Deze kennis hebben ze in hun latere werk in bijvoorbeeld wijken, maar ook in tal van organisaties nodig. Om professionals goed op te leiden helpt het om daarvoor ervaringsdeskundigheid in te zetten. Dan gaat het leven voor studenten en krijgen verhalen echt een gezicht”. Volop ambitie dus bij Simon en zijn collega’s. “Wat mij motiveert? Weten dat ik echt mijn best doe om dit onder de aandacht te brengen en zo het verschil maken,” sluit Simon vastberaden af.

Wil je meer lezen over ervaringsdeskundigheid?

Bekijk hier verschillende bronnen die je kunt gebruiken
Lees hier over de AD Ervaringsdeskundigheid in Zorg en Welzijn