Zou Sven Kramer zonder de klapschaats wellicht geen Olympisch kampioen zijn geweest? Had Ranomi Kromowidjojo zonder nauwlettende prestatiemonitoring geen gouden plakken behaald? Uitzonderlijk talent wint misschien altijd, maar uit onderzoek blijkt dat internationale wetenschappers en experts uit de topsport vinden dat innovaties voor een groot gedeelte bijdragen aan het behalen van Olympische medailles.

Het bijhouden van nieuwe ontwikkelingen in de topsport vormt een uitdaging voor sport, bedrijfsleven en wetenschap. Tijdens de laatste Olympiade (2008 – 2012) besloot InnoSportNL een internationaal onderzoek te starten om de belangrijkste innovaties en ontwikkelingen in tien grote Olympische sporten te identificeren. Het onderzoek is uitgevoerd door HAN SENECA, expertisecentrum van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, in samenwerking met Sport2B en Hans Westerbeek van de Victoria University. Het eindrapport ‘Sport & Innovation: success story?’ brengt voor het eerst de ontwikkelingen rondom sportinnovatie in kaart. Op de platformdag van het Nationale Sportinnovatie Platform maakten InnoSportNL en de HAN de resultaten bekend: download hier de resultaten.

170 belangrijke sportinnovaties

Ruim vijftig experts en wetenschappers uit veertien verschillende landen werd gevraagd naar innovaties die in hun tak van sport het belangrijkst waren. Samen noemden zij 170 innovaties, waarbij de meeste vooral bedoeld waren voor het gebruik tijdens de trainingen van topsporters. De innovaties werden vaak geïnitieerd vanuit de wetenschap of sportlabs of sport expertise centra (beide bijna 30% van alle innovaties). Het bedrijfsleven was de belangrijkste financier van de innovaties, terwijl wetenschappers de grootste bijdrage in tijd leverden.

Innovatie in prestatiemonitoring en sportmaterialen

Vooral innovaties op het gebied van prestatiemonitoring en sportmaterialen zijn genoemd. Sommige innovaties zijn wijdverspreid; die worden in meer dan 25 landen toegepast. Daar staat tegenover dat bijna de helft van alle innovaties die in het onderzoek genoemd worden slechts door een select aantal landen – vijf of minder – toegepast wordt, waarvan weer de helft slechts in één land beschikbaar was. Veel innovaties blijven dus binnen de landsgrenzen. Van de bijna 100 innovaties die de experts noemen, is volgens hen het effect op sportief succes meetbaar. In 85 procent van deze gevallen heeft de innovatie bijgedragen aan één of meerdere Olympische medailles.. Bij veel Olympische medailles speelt een innovatie een rol, klein of groot, in het succes van de atleet. De rol is vaker in de trainingen zichtbaar dan direct voor het grote publiek (en de concurrent) in wedstrijden.

HAN SENECA is het expertisecentrum voor sport, arbeid en gezondheid van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN). Daarin werken onderzoekers en studenten van HAN Sport en Bewegen, waar het expertisecentrum een onderdeel van is, samen aan diverse projecten. In dit onderzoek werkten onderzoekers en studenten binnen het expertisegebied Sport Economics & Strategic Sports Management samen.

InnoSportNL is dé verbindende factor tussen sport, wetenschap en bedrijfsleven. InnoSportNL initieert, faciliteert en realiseert de ontwikkeling van innovatieve producten en diensten voor Nederlandse sporters. Deze innovaties stellen sporters in staat om duurzame vooruitgang, voorsprong en winst te boeken en om sportprestaties neer te zetten die olympische ambities waarmaken en Nederland vitaal maken.