Nederlandse veteranen

Wereldwijd worden Nederlandse militairen ingezet en uitgezonden naar conflictgebieden. De complexiteit van vredeshandhaving en de vaak abrupte terugkeer in de Nederlandse samenleving maken vaak diepe indruk op de militairen en hun omgeving.

Afghanistan

Kobus van der Putten en Tjin Koeders interviewden oud-Commandant landstrijdkrachten Mart de Kruif. Een luitenant-generaal (b.d.) in het Nederlandse leger. Deze commandant heeft onder meer een jaar lang het zuidelijke deel van de operatie in Afghanistan geleid. Hij stond daar aan het roer van 45.000 mankrachten. Mart heeft het commando gehad in naam van de NAVO en de VN.

In het interview van twaalf minuten vertelt Mart over zijn opleiding en zijn werk in Afghanistan, waarbij het thema vrijheid centraal staat. Hij geeft  zijn visie op zowel de missie als op de beeldvorming erover. In het gesprek komen emotionele momenten en lichtpunten van de missie maar ook kritiek op huidige politieke besluitvorming naar boven.

 

“Zonder dat ik het in de gaten had, stond ik te trillen op mijn benen”

In de jaren negentig woedde op het Euopese continent oorlogen in voormalig Jogoslavië. Bart van Breenen ging als Nederlandse militair mee op uizending naar Kossovo in de jaren negentig. Sander Elbers en Bram Hagenbeek hebben hem hierover geïnterviewd. In dit interview deelt Bart zijn ervaringen over wat hij heeft meegemaakt.  Wat voor gevolgen heeft de missie voor Bart gehad toen hij terugkeerde naar Nederland?

 

Het verhaal van een ex-Dutchbatter

Paul Gotjé en Jarno Schilte interviewden Sylvester Krol. Sylvester is een Nederlandse Veteraan die binnen het Nederlandse Bataljon van Dutchbat III in Simin Han, Bosnië-Herzegovina, heeft gezeten.

Hij was ten tijde van de uitzending naar Bosnië 25 jaar oud. In dit interview blik Sylvester Krol vanuit zijn persoonlijke ervaringen terug op zijn tijd als militair.

 

Een bermbom in een Ola ijskar

Tussen 2011 en 2013 was Nederland aanwezig in de Afghaanse provincie Kunduz. Personeel van de Koninklijke Marechaussee trainden daar Afghaanse politiemensen. Tijdens deze missie moesten de Marechaussee en de Afghaanse politiemensen beschermd worden. Dit werd onder andere gedaan door Teun Siroen. Studenten Lars Willemse en Briyan Nijenhuis interviewden Teun Siroen over zijn ervaringen tijdens zijn uitzending naar de Afghaanse provincie Kunduz. Siroen vertelt over de aanloop naar de uitzending, het verloop en gebeurtenissen tijdens die uitzending en de terugkeer naar Nederland.

Lars Willemse schrijft na het interview: “Zelf wist ik ook niet veel over het onderwerp Kunduz. Als Nederlands burger weet je niet altijd wat er in die landen speelt. Daarom is het concept van oral history ook zo mooi, op die manier kun je ervaringen van getuigen op beeld zetten.”

Briyan Nijenhuis schrijft na het interview: “Over Afghanistan en de Nederlandse uitzendingen wist ik niet zo veel, maar toch denk je al snel dat de nieuwste geschiedenis de geschiedenis is waar je het meeste van weet. De opdracht met oral history vond ik daarom ook erg leuk om te doen; je leert nieuwe dingen over een onderwerp én je mag het persoonlijk horen van een persoon die er mee te maken heeft gehad, hoe gaaf is dat!”

 

Het persoonlijke verhaal van ex-Dutchbat militair Raymond Braat

 Srebrenica 1995. In de jaren negentig woedde op het Euopese continent oorlogen in voormalig Jogoslavië. 50 jaar na het einde van WO II vindt er opnieuw genocide plaats op Europese bodem. Dutchbat was de naam van het Nederlandse VN Bataljon dat naar Srebrenica werd gestuurd om de burgerbevolking te beschermen. Youri Hesseling en Jibbe Slofstra interviewden ex-militair en ex-Dutchbatter Raymond Braat. Hij vertelt over zijn ervaringen en herinneringen over hoe de gebeurtenissen rondom de val van Srebrenica staan beschreven in kranten, schoolboeken en enkele wetenschappelijke artikelen.

Raymond Braat is 19 als hij op missie naar Srebrenica gaat. Als je Raymond op dat moment had gevraagd waar Srebrenica lag had hij hier geen antwoord op geweten.

Na een verschrikkelijke tijd in Srebrenica kwam Raymond aan in Nederland, maar zijn aankomst was anders dan hij had gedacht. In Nederland werd hij meer en meer gezien als een oorlogsmisdadiger.  In 2004 breekt hij, hij krijgt een burn-out en lijd aan PTSS. Na 17 jaar aan therapieën heeft hij geleerd om te gaan met zijn verleden. Tegenwoordig geeft hij samen met een overlevende van de Bosnische oorlog een theatervoorstelling genaamd Gevaarlijke namen. Hij wil Nederland de waarheid vertellen en Servië de genocide laten erkennen. Hij krijgt hierin steeds meer steun, onder andere van vredesorganisatie PAX. In dit interview doet hij nog een keer zijn verhaal over zijn ervaringen in Srebrenica en vertelt hij wat dit met hem heeft gedaan.

 

Het verhaal van maatschappelijk werker René van der Wolf

René van der Wolf ging als maatschappelijk werker op uitzending naar voormalig Joegoslavië en zat tot een paar maanden voor de val vlakbij Srebrenica gelegerd. Hoe kijkt hij aan tegen het handelen van Dutchbat III in Srebrenica? Van der Wolf vertelt in het interview openhartig over zijn ervaringen met een “helpend beroep” zoals hij zijn werk zelf noemt.

Noah Hulskotte schrijft na afloop van het interview: “Ik heb altijd al een fascinatie gehad voor defensie en vredesmachten. Dat heeft waarschijnlijk te maken gehad met mijn opa die in dienst heeft gezeten. Toch wist ik vrij weinig af van de uitzendingen van mijn opa. Daarom zag ik dit als een mooie kans om hier eens iets mee te doen.”

Tessa Wolbeer schrijft: “Ik wist vrijwel niks over Srebrenica, maar gaandeweg dit onderzoek leerde ik steeds meer over de gebeurtenis en de impact die het vandaag de dag nog heeft op betrokkenen. Het interview was hierbij een waardevolle toevoeging, omdat de geschiedenis hiermee heel dichtbij komt. Het werd voor mij betekenisvoller: iemand vertelt zijn persoonlijke verhaal aan jou, dat maakt indruk en ga je niet meer vergeten.”

 

Vredesmissie in Libanon

Frank van de Pol en Floris Friederichs interviewden Paul Meekhof over zijn ervaringen in Libanon als onderdeel van UNIFIL.

De burgeroorlog in Libanon eind jaren zeventig en de Nederlandse deelname aan een vredesmissie op initiatief van de Verenigde Naties, is een thema dat niet of nauwelijks in lesmethoden in het voortgezet onderwijs wordt besproken.

Paul Meekhof vertelt over zijn uitzending in 1979 naar Libanon als 17-jarige, zijn werk voor defensie en zijn terugkeer in de Nederlandse samenleving. Hij vertelt over de complexiteit van het terugkeren in een samenleving waarin soms weinig kennis en begrip is voor de omstandigheden waar militairen op uitzending mee te maken krijgen. Hij heeft als Libanon veteraan nog steeds contact met kameraden van toen.

Floris Friederichs schrijft na afloop: “Ik vind oral history een belangrijk onderdeel om te geven en gebruiken op een middelbare school. Doordat leerlingen zelf een interview gaan maken, komen ze op een andere manier met geschiedenis in aanraking en kunnen ze licht laten schijnen op onderwerpen die misschien als taboe worden gezien of vergeten zijn.”