Oorlog in Europa

In de jaren negentig woedde op het Europese continent oorlogen in voormalig Joegoslavië. Hieronder volgen een aantal interviews over de Joegoslavische oorlogen. Vanuit Bosnisch, Nederlands en Servisch perspectief blikken geïnterviewden terug op de oorlogen en de impact daarvan op hun leven.

Het verhaal van Samir Maglajlic. Een Bosniër die is gevlucht uit voormalig Joegoslavië

Dante Hendriks en David Messina hebben Samir Maglajlic geïnterviewd; een Bosnische moslim die is gevlucht in 1995 uit Joegoslavië. Vandaag de dag is Samir Maglajilic werkzaam als onderwijsassistent in Nederland. Hij spreekt over zijn ervaringen met vluchten en de oorlog. Daarnaast spreekt hij over hoe zijn verleden zijn huidige leven nog steeds beïnvloeden.

Dante Hendriks schrijft na afloop: “Na alles te hebben aangehoord en verwerkt in mijn hoofd, ben ik helemaal aangeslagen door wat Samir allemaal heeft meegemaakt.”

David Messina schrijft na afloop: “Dit project heeft mij doen inzien dat de Bosnische oorlog een veel groter conflict is geweest dan ik voorheen had gedacht.’ Het project Oral History heeft mij nieuwe inzichten in de geschiedenis gegeven. Ik zie nu in hoeveel geluk ik heb, dat ik ben opgegroeid in een periode van vrede.”

Het verhaal van Eldar Hajro, een Bosniër gevlucht uit Joegoslavië

Artjom Mirzoian en Pepijn Scholten constateerden dat er in lesmethoden nog weinig wordt geschreven over de Bosnische Oorlogen die werden gevoerd in de periode 1992-1995. Ze raakten geïnteresseerd in dit conflict en vroegen zich af waarom deze oorlogen op het Europese continent zo weinig in geschiedenisonderwijs werden besproken.

Ze hebben Eldar Hajro geïnterviewd; een Bosnische moslim gevlucht uit Joegoslavië en vandaag de dag werkzaam als badmeester in Nederland. Hij vertelt op indrukwekkende wijze over zijn ervaringen met vluchten en oorlog. Daarnaast spreekt hij over wat de invloed van zijn verleden en achtergrond is op zijn huidige leven.

Artjom Mirzoian schrijft na afloop: “We kregen het beeld van de oorlog vanuit de invalshoek van een ooggetuige. Zijn antwoorden raakten ons, waardoor wij aan het einde van het interview helemaal stil werden van zijn ervaringen.”

Pepijn Scholten schrijft na afloop: “Dit project doet iets met je, omdat je praat met een levende ooggetuige waardoor het verhaal dichter bij je komt. Ik denk dat zoiets niet enkel geldt voor een geschiedenisfanaat zoals ik, maar ook voor pubers op de middelbare school. Ik denk dat zo’n project bij kan dragen aan het ontwikkelen van het empathisch vermogen van middelbare scholieren.”

Het verhaal van Bozidar

Daan Buckley en Bram Takken hebben hun oral history project eveneens toegespitst op de Joegoslavische oorlogen en waren geïnteresseerd in het verhaal van de Serviër Bozidar.

Zij hebben Bodizar bevraagd over zijn ervaringen met oorlog in de regio Valjevo. Bozidar woont sinds 1999 in Amsterdam.  Hij vertelt in het interview hoe de oorlogen hem hebben geraakt en wat de oorlogen betekend hebben voor zijn huidige leven en identiteit.

Daan Buckley schrijft na afloop: “Ik denk dat het creëren van beeldmateriaal enorm waardevol kan zijn, zodat toekomstige generaties het persoonlijke, individuele verleden blijven begrijpen.Op deze manier wordt de geschiedenis het verhaal van de mens en niet het verhaal van de grote leiders en denkers.”

Hieronder volgen twee fragmenten uit het interview met Bozidar.

Interview met Johan en Lana Mallo

Lieke Scholten en Zoë Roos interviewden Johan en zijn dochter Lana Mallo. Met Johan Mallo spraken ze over zijn werk voor defensie als tolk in dienst van het Nederlands leger. Hij is direct na de Joegoslavische oorlogen  uitgezonden om te helpen bij wederopbouw.  Lana is in Nederland geboren en opgegroeid in een Nederlands-Bosnisch gezin. Ze vertelt over haar opvoeding en identiteit en de invloed van de Joegoslavische oorlogen op haar leven.