Vrouwen op de werkvloer

Onderstaand interview gaat over buitenshuis werkende vrouwen vanaf de jaren ‘60. Imke Caris en Sanne Peters Rit wilden meer te weten komen over werken in het onderwijs in combinatie met het huishouden en opvoeden van kinderen. In lesmethoden wordt over de jaren ‘60 vrijwel niet over vrouwen en arbeid geschreven.

Anny Leenen-Joordens vertelt dat veel vrouwen niet zomaar hun baan opgaven als ze trouwden, maar dat ze tot in de jaren zestig werden ontslagen door de overheid als ze trouwden. Hoe Anny hiermee omging en toch doorwerkte legt ze uit in dit interview.

Het verhaal van Anny Leenen heeft Sanne en Imke naar eigen zeggen inzicht gegeven in verschillen tussen toen en nu.

Arbeid en gezin

In de jaren 60 van de 20ste eeuw leek er voor vrouwen geen andere rol dan die van moeder en echtgenote. Althans, dat is hoe het in de door Eefke van Berlo’s en Zoë Simons onderzochte schoolmethode staat vermeld. Is dat wel zo?

Eefke van Berlo en Zoë Simon hebben Tineke van Berlo van Doorn geïnterviewd over dit onderwerp, de oma van Eefke van Berlo. Als meisje van veertien begon ze met werken in een atelier, waar ze mee is gestopt toen ze haar eerste kind kreeg.

Zelf kijkt Tineke anders naar de positie van werkende vrouwen in de maatschappij van de jaren 60 dan dat in de schoolboeken en wetenschappelijke literatuur staat vermeld. Buitenshuis werken was voor haar heel normaal, iets dat ze van kleins af aan al meekreeg. Nadat ze stopte met buitenshuis werken tijdens haar zwangerschap, was ze naar eigen zeggen veel meer dan een vrouw die alleen voor haar kinderen zorgde.

Volgens Eefke van Berlo en Zoë Simon is dit juist het belang van Oral History. “Door iemand persoonlijk te interviewen maak je kennis met een perspectief dat kan afwijken van het algemene beeld. Het is belangrijk om in de geschiedenislessen meerdere perspectieven te belichten, zodat leerlingen leren dat er niet zoiets is als één verhaal.”

Huisvrouwen  

De afgelopen 40 á 50 jaar zijn er veel ontwikkelingen geweest in het leven van de Nederlandse vrouw en wat van haar verwacht wordt. Mayke van Zanten en Luka Langenkamp hebben Annelies Gerrits en Kitty Lemmers geïnterviewd over hun levens. Met deze verhalen proberen ze een beeld te geven over vrouwen die vergeten worden in de lesboeken. Annelies Gerrits vertelt haar verhaal over de ongelijkheid om haar heen en hoe haar ervaring als huisvrouw een stuk positiever is dan het woord doet klinken. Kitty Lemmers beschrijft hoe ze aanvankelijk een buitenshuis werkende vrouw was en wat de reactie was van vrouwen om haar heen toen ze thuis kwam te zitten en huisvrouw werd.

Mayke schrijft na afloop: “Bijzonder om te zien waar de vanzelfsprekendheid van mijn studie en mijn latere werk vandaan komt. Een hele andere kant wordt belicht door dit interview.”

Luka schrijft: “Het feit dat wij hebben bijdragen aan het zichtbaar maken van een onderbelichte kant van de geschiedenis is erg bijzonder. Daar komt ook nog bij dat we een documentatie maken voor de generaties na ons, we maken als het ware geschiedenis. Dat is wat Oral History kan doen.”