Gisteren heb ik de SURF onderwijsdagen voor het hoger onderwijs bezocht in Rotterdam. Hieronder volgt een kort verslag van de keynote en de workshops die ik heb gevolgd.

Claire Boonstra
De keynote in de ochtend werd dit jaar verzorgd door Claire Boonstra van Operation Education. Zij hielt een pleidooi voor onderwijsvormen die de individuele student stimuleren het beste uit zichzelf te halen en zijn/haar talent tot bloei te brengen.  We kunnen niet langer iedere student langs dezelfde  meetlat leggen en het onderwijs zou zich meer moeten richten op de individuele norm ipv de collectieve norm. Operation Education voorziet een kanteling naar die nieuwe vorm en zet zich in om deze te versnellen.  Als inkijkje naar de systemen van de toekomst noemde ze o.a. Knowmads (onderwijs), Buurtzorg (zorg),  en Semco. Claire beaamde op basis van een vraag uit de zaal dat het veranderen van het systeem en de cultuur in bestaande organisaties niet makkelijk is. Een welles nietes debat waarin voor- en tegenstanders gelijk willen halen levert volgens haar weinig op. Belangrijk is om de discussie te voeren op wat we gezamenlijk willen (goed onderwijs) en vanuit die insteek het gesprek te voeren naar verbetering. Zie ook het verslag van Frank Thuss over deze keynote. Bovendien kun je de keynote hier terugkijken.

Lees verder voor een korte verslag van de workshops die ik heb bezocht over professionalisering van docenten met TPack, Feedbackfruits en beoordelen van de kwaliteit van open leermaterialen.

 Feedbackfruits
Vervolgens ging ik naar een workshop van  Ewoud de Kok, oud student van de TU Delft. Ewoud borduurde voort op het verhaal van Claire door zijn stelling dat studenten niet primair studeren om te leren, maar om tentamens te halen (tentamens afvinken). Dat laatste wil men zo efficiënt en effectief mogelijk doen. Volgens Ewoud is de cultuur onder studenten dat je verkeerd bezig bent als je 2 weken of langer van te voren je gaat voorbereiden op een tentamen; dat kan veel efficiënter door 2 dagen van te voren vooral veel oefententamens te gaan bestuderen, bijvoorbeeld. Hij noemt deze cultuur funest voor het onderwijs.

Hoewel Ewoud zich realiseert dat hij dit tij niet kan keren, wil hij wel een klein steentje daaraan bijdragen met zijn bedrijf Feedbackfruits. Feedbackfruits is een soort online community platform waarin studenten o.a. docenten feedback kunnen geven op colleges. De software stelt studenten in staat om onderling over gegeven colleges te discussiëren en de discussie met de docent aan te gaan. Feitelijk leeractiviteiten dus. Docenten kunnen met die input hun colleges vervolgens verbeteren. Voor hun bijdragen/leeractiviteiten kunnen studenten “vitamins” verdienen. Ewoud hoop op een speels element waarbij er een strijd ontstaat om vitamins en daarmee leeractiviteiten. Hij heeft plannen om via feedbackfruits studenten ook nuttige onderwijsmaterialen met elkaar te laten delen, waarmee ze ook weer vitamins kunnen verdienen. Ik vond het interessant om deze toepassing te zien en ben van mening dat deze sociale manieren van leren in de toekomst steeds beter gefaciliteerd gaan worden door bestaande ELO’s.

 E-Learning Cookbook
Om succesvol aan de slag te kunnen zijn met blended learning of e-learning is het nodig dat je als docent kennis over je vak (content), didactiek en technologie op een geïntegreerde manier kunt toepassen. Dit vormt het uitgangspunt van het TPACK model. Het herontwerpen van cursussen met het TPACK model kan leiden tot succesvollere toepassingen van blended learning of e-learning. Peter Dekker (HvA) en Natasa Brouwer (UvA) houden zich bezig met docentprofessionalisering en hebben een “kookboek” ontwikkeld met recepten om docenten te professionaliseren op het gebied van ICT in het onderwijs mbv TPACK. De recepten staan omschreven in het cookbook en zijn:

1. Integration into the organizational context (de professionaliseringaanpak moeten passen bij organisatie en cultuur)2. Social bonding
3. Degree of blendedness
4. Content en assignments (moet concreet zijn, bruikbaar in docentpraktijk)
5. Didactics en moderation
6. Tools en technology
7. Timing
8. Participants en recruitments
9. Goals en expectations
10. Policy

Kwaliteit van Open Leermaterialen
Robert Schuwer (OU) presenteerde in deze workshop de uitkomsten van zijn onderzoek naar de kwaliteit van open leermaterialen en de zichtbaarheid ervan. Dat heeft geresulteerd in een kwaliteitsmodel met 17 criteria voor open leermateriaal. De zichtbaarheid van de kwaliteit is vooral af te lezen aan de beschrijving het materiaal, bijvoorbeeld conform een metadatastandaard en beschrijving van de context. Daarnaast zegt de waardering van het materiaal veel over de kwaliteit. Dat laatste kunnen gebruikersoordelen zijn (door community van gebruikers), maar ook de kwaliteit/naam van de instelling die  het materiaal uitgeeft. Robert heeft zijn bevindingen omschreven in een rapport en een artikel. Beide zijn zeer de moeite waard! De indruk uit zijn onderzoek is verder dat veel open leermaterialen die hij heeft bekeken van goede kwaliteit zijn, maar dat er nog wel veel onduidelijk is over de licensies erachter (mag je de materialen vrij gebruiken of niet). De sessie over open leermateriaal van Robert Schuwer is hier integraal terug te kijken.

Er is veel onderwijsmateriaal beschikbaar op internet en dit materiaal kan zeer bruikbaar zijn om te gebruiken in het onderwijs. Alleen al binnen  MOOCs wordt veel open leermateriaal aangeboden in de vorm van interactieve filmpjes, artikelen, etc. Veel van deze materialen zijn goed bruikbaar binnen het hoger onderwijs. Het onderzoek van Robert helpt docenten om een goede selectie te maken van dit materiaal.