Herkenbaar? Projecten en andere samenwerkingsverbanden die niet lopen. Het vertrouwen is er niet echt, wat er echt speelt wordt niet naar elkaar uitgesproken, verantwoordelijkheden en verwachtingen zijn onduidelijk, naar welk resultaat werken we eigenlijk toe? Dit zijn een aantal veel voorkomende frustraties die teamleden kunnen ervaren tijdens samenwerking. In iedere samenwerking speelt dit wel in meer of mindere mate. Vraag is echter hoe je ermee als professional kunt omgaan en kunt bijdragen aan een kanteling naar een samenwerking vanuit vertrouwen en positiviteit. Deze vragen vormden het startpunt voor een gesprek tijdens de etalagebijeenkomst samenwerken in vertrouwen van 19 februari jl.

We startten de bijeenkomst met een energizer in de theaterzaal waarin contact maken met elkaar centraal stond. Niet meteen de inhoud in, maar beknopt tijd om te achterhalen (door een aantal check-in vragen) hoe iedereen erbij zit om zo een indruk te krijgen van elkaar. Later in het gesprek komt ook het belang van het leren kennen van elkaar en elkaars talenten terug als een belangrijke voorwaarde voor samenwerken in vertrouwen. Na deze energizer door Gijs Pelgrom (Smart Health), opent Gé Ophelders (SU O&O) kort met enkele interessante inzichten uit wetenschappelijk onderzoek:

• Er is een verband tussen positiviteit en vertrouwen: naarmate je positiviteit groeit, groeit ons vertrouwen in de anderen en vice versa. “Met positiviteit (met een verbrede geest) verandert ook je fundamentele kijk op mensen en relaties; ze komen dichter bij je kern, je hart.”
• Als je tegen anderen doet alsof je extravert bent (doortastend, spraakzaam, energiek, actief en assertief) je in de sociale interactie meer positiviteit oproept. Het gevolg hiervan is dat de banden die je zo opbouwt dieper gaan en meer voldoening geven.
• Vertrouwen kun je ontwikkelen o.a. door van perspectief te wisselen. “Door je in de ander te proberen te verplaatsen leer je de ander beter te begrijpen.”

Een samenwerkingscasus: Opleiding Smart Health
Guus Schwering (Siza Het Dorp) en Gijs Pelgrom vertellen over hun eigen samenwerkingscasus, namelijk omtrent het ontwikkelen van de incompany-opleiding Smart Health. Deze opleiding is in co-creatie ontwikkeld door een multidisciplinair team bestaande uit verschillende HAN opleidingen en het werkveld (SIZA). Aan bod komt o.a.:

• De globale opdracht in het begin om een opleiding op te zetten voor medewerkers van SIZA die op basis van een nieuwe visie in een nieuw gebouw met nieuwe technologie aan de slag gaan met de cliënten in Het Dorp.
• De spanning door de complexiteit en korte tijd waarin resultaat moest worden geboekt.
• De ambitie om met gefocuste ENERGIE in vertrouwen samen te willen werken als team.
• De moed die nodig is om (persoonlijke) spanningen te benoemen, uit te spreken in het team en stress met elkaar te delen.
• Het positieve effect dat dit had op het ontdekken van elkaars talenten is iets waar het team nu nog steeds op kan leunen.
• Het effect op de organisatiecultuur door werken in co-creatie: “door elkaars inzichten te benoemen, wordt je je bewust van je eigen ingesleten patronen”.
• Het belang van het voor ogen houden van het gezamenlijke doel.
• Kwetsbaarheid als de basis waarop je vertrouwen verder ontwikkelt in deze samenwerking

“Als je energie steekt in samenwerken en vertrouwen, dan krijg je door samenwerken en vertrouwen energie.”
Juist door het vertrouwen durf je elkaar makkelijker en sneller aan te spreken op wat je van elkaar verwacht (bijv. HAN en SIZA over en weer) en is de kans groter dat verschillen van mening constructief en gezamenlijk opgelost worden doordat deze open kunnen worden besproken. Spanning kan dan juist een basis zijn voor groei. Transparantie in de werkprocessen is ook belangrijk, bijv. door samen digitaal in documenten te werken en taken (digitaal) inzichtelijk te maken.

Behulpzaam voor Gijs was het werk van Patrick Lencioni die een boek heeft geschreven over de vijf frustraties van teamwork. Gé Ophelders reflecteert aan de hand van de metafoor over de olifant en de berijder en ervaringen uit eigen praktijk. De eerste staat voor emotie, de tweede voor de ratio. Emoties winnen het vaak van de ratio en in een team heb je leren om te gaan met emoties als angst, onzekerheid, terugtrekken en boosheid.

Hoe ontwikkel je vertrouwen?
Vervolgens in gesprek met elkaar over hoe je vertrouwen ontwikkeld? Genoemd door deelnemers worden o.a.:
– door verantwoordelijkheid geven, wel zo dat je afstemt en ook zorgt dat iemand het ook kan waarmaken.
– Door elkaar te “ontmoeten”, verwantschap te voelen, door met elkaar “het werk aan te gaan”. En hoe nuttig is dan het kunnen wisselen van perspectief?

We eindigen met een stelling – Kwetsbaarheid is de basis voor een productieve samenwerking – waarover inzichten worden uitgewisseld. Het gesprek over deze stelling blijft hier achterwege. Wil je zelf ook reageren op deze stelling, laat dan een reactie achter op deze blog.

Meer informatie
Zie hier de presentatie van Gijs en de presentatie van Gé.