In de laatste week van april 2015 bracht Oliver Grundmann een bezoek aan de HAN. Grundmann werkt als opleidingsmanager aan de Universiteit van Florida (UoF), specifiek de farmaceutische faculteit. Hij bezocht de HAN in het kader van de samenwerking tussen zijn faculteit en de masteropleiding Molecular Life Sciences (MMLS) van de HAN. Als onderdeel van die samenwerking volgen studenten van de MMLS een online module aan de Universiteit van Florida. Andersom is het de bedoeling dat Amerikaanse studenten ook een online cursus bij de MMLS gaan volgen. Grundmann was bereid om in een etalagebijeenkomst medewerkers en studenten van de HAN mee te nemen in hoe zijn “College of Pharmacy” online onderwijs opzet en organiseert.

De aandacht voor de etalagebijeenkomst bleek groot. Zaal D307 aan de Kapittelweg was volledig gevuld. Naast medewerkers waren er ook studenten aanwezig. De etalagebijeenkomst is integraal terug te kijken op video.han.nl. Grundmann werd geïntroduceerd door Andrea Thiele van de master Molecular Life Sciences die kort vertelde over de samenwerking tussen beide.

Grundmann begon zijn verhaal met een illustratie van de groei van inschrijvingen voor online cursussen en opleidingen binnen de College of Pharmacy; die is de afgelopen 10 jaar verdrievoudigd. Op dit moment schrijven ieder semester zich 300 studenten in voor volledig online onderwijs. De investeringen in online onderwijs zijn tevens gestegen. Inmiddels investeert men 10% van het budget in (de doorontwikkeling van) online onderwijs. Zie ook zijn presentatie voor de cijfers.

Belang van een goede analyse vooraf + marketing
De College of Pharmacy van de UoF richt zich met online onderwijs op een specifieke doelgroep, nl. werkende studenten (veelal vrouwen met een gezin) ouder dan 20 jaar. Binnen deze doelgroep blijkt de meeste vraag naar online onderwijs op het gebied van farmaceutische chemie. Bijkomend voordeel: in de VS was er nog geen universiteit die een online aanbod had gericht op farmaceutische chemie toen men begon. Er was dus sprake van een niche! Ook focust Grundmann’s faculteit zich met online onderwijs op Master programma’s. Het is belangrijk dat studenten een bepaalde basis in het vakgebied in huis hebben, met name basisvaardigheden op bachelor niveau; die zijn namelijk lastig om volledig online aan te leren. Maar als studenten eenmaal beschikken over die basisvaardigheden dan kun je met online onderwijs prima complementeren wat men in het werk doet, aldus Grundmann. Studenten hebben dus ook een bij de studie passende baan. Voordat men startte met online onderwijs bij de College of Pharmacy is er een gedegen markt-, doelgroep- en resourceanalyse gedaan. Daarnaast is marketing enorm belangrijk, maar dat moet hand in hand gaan met een goed product!

Geleidelijke ontwikkeling
De College of Pharmacy is rond 2000 gestart met de eerste online cursussen die tevens een plek hadden in het reguliere curriculum. Een aantal jaren later is men complete masteropleidingen online gaan aanbieden. Men is geleidelijk van inline naar online gegaan, aldus Grundmann. De faculteit heeft de ontwikkeling van online onderwijs altijd financieel ondersteund; docenten gaan dit natuurlijk niet in hun vrije tijd doen! De laatste jaren zoekt zijn faculteit actief samenwerking met andere internationale universiteiten om een specialistischer aanbod van online cursussen en opleidingen te kunnen bieden. Met de MMLS wil men een samenwerking aangaan omtrent de cursus Drug Development. Bedoeling is dat Amerikaanse studenten deze cursus van MMLS volledig online gaan volgen. Men zal daarbij gebruik gaan maken van het leerplatform van de College of Pharmacy: Canvas. Ook werkt men samen met de universiteiten van Edinburgh en Canberra.

Andere tak van sport
Online onderwijs stelt niet alleen eisen aan de infrastructuur en technologie. Ook de rol van de docent en de organisatie is anders. Online onderwijs is afstandsonderwijs en dat vereist dat je ontwerpt voor zelfstudie en onderzoek en niet voor lessen of colleges. Ook is verwachtingsmanagement naar studenten uitermate belangrijk. Daarnaast vraagt het om specifiek beleid en heeft het impact op de systemen voor kwaliteitzorg. Docenten kunnen dit niet alleen; er is een nauwe samenwerking nodig tussen docenten en een team specialisten die hen ondersteunen: technici, onderwijskundig ontwerpers, grafische ontwerpers, etc. Grundmann rond af met een overzicht waarin online onderwijs verschilt van regulier onderwijs. Centrale boodschap is dat dit geen zaak is van de individuele docent of een opleiding alleen. Het vraagt een specifieke organisatie o.a. met betrekking tot:

• Infrastructuur, technologie en hulpmiddelen
• Kwaliteitzorg
• Training van docenten en het ondersteunend team
• Financiële overwegingen (initiële investeringen, aanstelling van medewerkers, medewerkers die zich exclusief met online onderwijs bezig houden)
• Marketing (gericht op traditionele en nieuwe doelgroepen)

Andrea Thiele gaf in het begin aan wat de MMLS van de College of Pharmacy heeft geleerd als het gaat om de succesfactoren voor online onderwijs. Ze noemde: persoonlijke commitment, een goed doordachte (onderwijskundige) aanpak en een LMS/ELO die gemakkelijk en prettig in gebruik is.

Is online onderwijs geschikt voor iedere student?
In het vragenrondje aan het eind vroeg ik Grundmann of online onderwijs geschikt is voor iedere student gezien de discipline die er voor nodig is. Ook vroeg ik hem hoe zij de studenten blijven volgen gericht op het voorkomen van uitval. Uit zijn antwoord blijkt dat ze een heel streng regime hanteren! Studenten moeten wekelijks opdrachten maken. Aan de hand van de ingestuurde uitwerkingen volgen de docenten de studenten. Je mag een aantal keren missen, maar als je dat te veel doet, wordt je abrupt uit de cursus gegooid en ben je je geld kwijt. Dit soort verwachtingen worden vooraf heel goed afgestemd. Zijn ervaring is dat de uitval niet groot is. Grundmann sprak over zo’n 10 a hooguit 20% uitval. Wellicht dat dit ook te maken heeft met de specifieke doelgroepkeuze. Studenten kiezen bewust voor online onderwijs; het sluit beter aan bij hun situatie dan regulier face-to-face onderwijs.

Hoe draagt online onderwijs bij aan de kwaliteit van onderwijs als geheel?
Grundmann geeft aan dat in de VS er een tijd is geweest dat online onderwijs werd gezien als minder goed dan regulier onderwijs, maar dat die tijd voorbij is. Werkgevers erkennen de waarde van online onderwijs steeds meer. Er is in het begin in de VS wel gedoe geweest rondom de kwaliteit van online onderwijs, met name bij de Universiteit van Phoenix. Er zijn steeds meer onderzoeken die aantonen dat online onderwijs kwalitatief goed kan zijn, aldus Grundmann. De waarde van online onderwijs zit volgens hem met name in dat het je in staat stelt nieuwe doelgroepen aan te boren en mensen toegang te geven tot kwalitatief goed hoger onderwijs. Vanuit het publiek wordt ook toegevoegd dat online onderwijs, zoals Moocs, met name ook internationaal interessant kunnen zijn doordat vraagstukken kunnen worden benaderd vanuit verschillende perspectieven.

Goed om te weten is dat de College of Pharmacy geen Moocs aanbiedt. In tegenstelling tot Moocs is hun online onderwijs niet “open”. Dat wil zeggen: het is niet gratis, het is niet open voor inschrijving door iedereen, het is niet open in tijd (vaste cursusperiode), etc.

Meer weten over online onderwijs in de verenigde staten, bekijk ook mijn blog over een bezoek aan East Carolina University in 2011.