Gisteren (7 december) waren collega Marion Keiren en ik te gast op het Nationale ePortfolio Congres 2011 in Den Bosch. Deze conferentie werd georganiseerd door STePS (Stichting ePortfolio Support), en had als belangrijkste doelgroep managers (HRM / HRD)uit het bedrijfsleven en overheid. Het motto van de conferentie was “niemand de deur uit zonder ePortfolio!”; verschillende sprekers gingen in op het belang van het ePortfolio als instrument voor een leven lang leren en employability, elk vanuit hun eigen focus. Zo ging professor Ton Wilthagen(tevens bestuurslid StePS) in zijn keynote o.a. in op de onvoorspelbaarheid van de arbeidsmarkt, en het ePortfolio als ideale ‘matchmaker’ tussen werknemer en werkaanbod. De presentatie van burgemeester Jetty Eugster (Schijndel) was een mooi voorbeeld van ‘storytelling’: zij vertelde over hoe het maken van een ePortfolio haar had geholpen in een loopbaantraject. De HAN gaf zelf ook nog een presentatie, Marion vertelde samen met Rudi Clause (Hogeschool Avans) over de ruime implementatie-ervaringen van de HAN en Avans. De conferentie werd goed bezocht met ruim 300 bezoekers; naar mijn idee zaten de verschillende presentaties en workshops dan ook vol. Na deze goedgeorganiseerde dag trek ik de volgende conclusies:

• Het bedrijfsleven ziet het ePortfolio vooral als een ‘showcase’ van de werknemer, die de werknemer kan gebruiken als een persoonlijk en onafhankelijk instrument voor arbeidsmobiliteit en een Leven Lang Leren. Veel ePortfoliosystemen ondersteunen de werknemer met een rijke mix aan tools, zoals 360 feedback, POP formats, eCoaching, e.d. Veel hoger onderwijsinstellingen hebben juist vaak hun eigen instellingsgebonden portfoliosystemen, die men vooral gebruikt voor toetsing en begeleiding in het onderwijs zelf en minder als showcase naar de buitenwereld.
• Het ePortfolio lijkt in het bedrijfsleven flink in de lift te zitten, als je de verschillende presentaties moest geloven. Met name zaken als de economische crisis, de toenemende arbeidsmobiliteit en veranderende arbeidsrelaties hebben de interesse voor het ePortfolio als HRD / HRM instrument flink doen stijgen. De HAN en Avans lijken juist binnen het hoger onderwijs een dalende belangstelling te zien voor ePortfolio. Opleidingen gaan hun ePortfolio steeds vaker in een uitgekledere vorm gebruiken, of stoppen er zelfs mee. Ook op conferenties als de Surf Onderwijsdagen leken de ePortfolio sessies minder goed bezocht dan voorheen. Dit kan er mee te maken hebben dat het hoger onderwijs al veel langer bezig is met ePortfolio, en dat het onderwijs zich nu gewoon in een fase bevindt waarin opleidingen definitief wel of niet kiezen voor ePortfolio. Misschien is deze neerwaartse ontwikkeling maar tijdelijk, en hoort het gewoon bij het ‘volwassen worden’ van het ePortfolio.

Als de ePortfolio trend dus doorzet binnen het bedrijfsleven lijkt er dus een discrepantie te ontstaan tussen het hoger onderwijs en het bedrijfsleven voor wat betreft het ePortfolio, en dat lijkt me geen goede zaak. Wellicht wordt het tijd voor het hoger onderwijs om meer de samenwerking met het bedrijfsleven te zoeken en studenten een portfolio te geven dat echt hun hele leven van hen blijft? Misschien moeten we meer doen met doorstroomportfolio’s? Wellicht kan de ePortfolio trend in het bedrijfsleven zo wel een boost geven aan het ePortfolio binnen het hoger onderwijs.