Gedragsverandering vraagt om een hoge eigen regie en dieetcompliance, welke laag zijn onder 12- tot 18-jarige patiënten van het multidisciplinaire behandeltraject voor kinderobesitas in het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Een mHealth-tool zou hier verandering in moeten brengen. De literatuur geeft aanwijzingen dat verschillende componenten in een mHealth-tool effectief zouden zijn voor gedragsverandering: feedback, zelfmonitoring, doelen stellen, instructies, communicatie en spelelementen. De doelgroep geeft zelf aan behoefte te hebben aan kennis en communicatie met lotgenoten en behandelaars. Het behandelperspectief ontbreekt nog om een evidence based tool te kunnen ontwikkelen. Het doel van het onderzoek van studenten Kiki Damen en Marieke Bonsel is om de wensen en behoeften van de behandelaars over de inhoud van de effectieve componenten een mHealth-tool in kaart te brengen om de dieetcompliance en eigen regie in de dieetbehandeling onder kinderen van 12-18 jaar met obesitas en hun ouders/verzorgers te kunnen verhogen.

Resultaten

Er hebben 10 respondenten deelgenomen aan het onderzoek, waarvan zes eerstelijns diëtisten en vier tweedelijns diëtisten. Uit de resultaten is gebleken wat de wensen en behoeften zijn van de behandelaars over de frequentie, inhoud, spreektoon, etc. over de volgende componenten: feedback, zelfmonitoring, doelen stellen, instructies, communicatie en spelelementen. Zo zijn de volgende resultaten achterhaald over de componenten ‘doelen stellen’ en zelfmonitoring:

• Doelen stellen: Behandelaars vinden het stellen van behandeldoelen een belangrijk onderdeel in de tool en zouden per consult maximaal 2-4 positieve (i.p.v. restrictieve) subdoelen willen opstellen, in overleg met het kind en de ouders, op het gebied van ver- schillende leefstijlfactoren (zoals voeding, beweging en ontspanning), eigen regie en groepsdruk.
• Zelfmonitoring: Behandelaars zien graag dat kinderen de volgende onderdelen bijhouden in de tool: het gewicht (per 1-2 weken ingevuld door de ouders), (onderdelen van) het voedingspatroon via een voedingsdagboek (Eetmeter-principe of via foto’s) en de beweging via een beweegdagboek of gekoppelde beweegmeter.

Naast deze componenten blijken er nog enkele belangrijke dingen te zijn, waarmee rekening gehouden moet worden in het ont- werp van de tool. Zo zou de tool o.a. lang ingezet moeten kunnen worden, omdat gedragsverandering tijd nodig heeft. Daarnaast zou de tool niet de behandeling over moeten nemen, maar meer als hulpmiddel gebruikt worden tussen de consulten door. Hier- door kan de behandelaar bijvoorbeeld de behoefte aan een extra consult inschatten.

Zie hier een visuele weergave van de resultaten.

Conclusie

Er mag geconcludeerd worden dat behandelaars het opstellen van doelen in een consult zouden willen blijven doen, maar dat doe- len wel zichtbaar in de tool moeten zijn voor de tiener. De voortgang houdt de tiener bij door de behaalde doelen dagelijks of weke- lijks af te vinken en een stuk zelfreflectie toe te voegen. Zelfmonitoring, reminders, instructies en spelelementen moeten aangepast worden op de behoefte van de tiener, wat haalbaar is en de behandeldoelen.

Kiki en Marieke hebben hun onderzoek uitgebreid beschreven in hun abstract. Deze kun je hier lezen.