Zichtbare tatoeages: ze lijken geaccepteerd binnen de samenleving. Zo voelt het in ieder geval voor mensen met tatoeages. Dit blijkt uit recent onderzoek van Radar (Radar, 2021). 80 procent van de tattoo-dragers heeft het gevoel dat hun zichtbare tatoeages inmiddels geaccepteerd zijn. Wel denkt 69 procent dat anderen vooroordelen hebben over tattoo-dragers omwille van hun tatoeages.

Klopt het dat tatoeages nog steeds zorgen voor vooroordelen? Worden mensen bijvoorbeeld nog steeds afgewezen op basis van tatoeages of is dit tegenwoordig echt achterhaald? En wat voor invloed heeft dit op de keuzes van jonge docenten in opleiding?

Als eerste ontmoet ik Sam Bocken. Hij is lerarenopleider Nederlands op de HAN. Uit zijn eigen middelbareschooltijd kan Sam zich geen leraren met tatoeages meer voor de geest kan halen. “Die waren er volgens mij niet toen. Ik denk dat toen ik op de middelbare school zat, tatoeages toch wel een beetje symbool stonden voor bepaalde alternatieve circuits. Laat ik zeggen dat tatoeages geen gemeengoed waren en ook zeker niet gangbaar waren.

Dat is voor mijn gevoel wel heel erg veranderd. Tegenwoordig heb ik het gevoel dat het echt wel gangbaar is en dat het ook echt een modeverschijnsel geworden is.” Toch heeft Sam geen tatoeages. “Hier heb ik de afgelopen jaren niet voor gekozen. Dit was zonder specifieke reden trouwens. Ik heb nooit zoiets gehad van: ik ga voor de klas staan dús ik mag geen tatoeage hebben.”

Ayanne Houben, tweedejaars student op de lerarenopleiding wiskunde, heeft wel al meerdere tatoeages. Van haar eigen middelbareschooltijd kan ze zich, net als Sam, bijna geen leraren met tatoeages herinneren. Zelf heeft ze op 18-jarige leeftijd haar eerste tattoo laten zetten. Ayanne geeft aan dat ze bewust heeft nagedacht over de plaatsing van haar tatoeages. “Ik laat ze heel bewust zetten op plekken die ik makkelijk kan bedekken. Ik denk dat iedereen tegenwoordig heel erg open over tatoeages is maar het is nog steeds een ding. Als ik met een nieuwe stage start, vraag ik altijd even wat ze ervan vinden. Gelukkig heb ik nog nooit negatieve reacties gehad.” Toch komt het nog steeds voor dat mensen verschillende nadelen ondervinden van tatoeages. Ook een afwijzing voor een functie op basis van tatoeages valt hieronder (Radar, 2021). Het is dus goed voor te stellen dat jonge docenten in opleiding hier rekening mee houden zodra zij besluiten een tatoeage te nemen. Sam geeft aan dat hij niet zozeer vindt dat scholen mensen met tatoeages mogen weigeren, maar wel dat ze van docenten mogen eisen om hun tatoeages te bedekken met kleding.

Daarnaast is Sam van mening dat scholen bijvoorbeeld best eisen mogen stellen aan hoe een docent zich presenteert qua kleding. Het aanpassen aan een kledingvoorschrift is natuurlijk zo gebeurd maar een tatoeage is vereeuwigd. Het is juist om deze reden dat Ayanne haar toekomstige tatoeages ook op een plek zal laten zetten die bedekt kan worden. “Als je tatoeages op je gezicht, handen of in je nek hebt, hebben leerlingen denk ik wel direct een bepaald beeld van je. Zelf heb ik eigenlijk ook wel het beeld dat deze plekken wat extremer zijn.” Toch vindt ze niet dat iemand hierop afgewezen zou moeten worden. “Als jij helemaal volstaat betekent dat niet dat je ineens geen les meer kan geven, toch?”

Na het gesprek met Ayanne en Sam lijken tatoeages inderdaad een stuk gangbaarder ten opzichte van vroeger. Opvallend is dat de oudere generatie binnen het onderzoek inderdaad een standaard vooroordeel heeft over tatoeages. Bij de jongere generatie zijn vooroordelen ook nog aanwezig, maar dit verschilt per tatoeage (Radar, 2021). Ook komt het dus nog voor dat mensen worden afgewezen op basis van hun tatoeage en werkgevers zijn hierin vrij om bepaalde grenzen te stellen. Toch hebben mensen met tatoeages het gevoel dat het meer geaccepteerd is ten opzichte van vroeger. Ayanne geeft daarbij aan dat ze vindt dat tatoeages nu meer gezien worden als een expressie van jezelf, en misschien moeten we onszelf afvragen of dat niet juist iets toevoegt in het onderwijs.