Alleen voor studenten.

Liegen tot je scheelziet. Of de hele kluit belazeren. Sommige studenten zijn meesters in het misleiden. De kunst van het bedrog zit in het oproepen van beelden die niet corresponderen met de werkelijkheid. Met deze hoax top-5 nemen we je mee in de fijne kneepjes van het vak. Hoe word je zelf een meestermisleider?

Hoax 1

De nepstage

Als je de boel bedondert, denk je plan dan eerst goed uit. Een student van de Hogeschool Rotterdam verbruide het flink bij zijn stagebedrijf. Hij schreef zijn stageverslag zonder ook maar één enkele keer aanwezig te zijn geweest in het bedrijf. En dit kwam aan het licht! Ai. Het fake-verslag had stevige consequenties voor deze Pinoccio. De NOS meldt dat hij nooit meer bij het bedrijf hoeft aan te kloppen. En erger nog: de hogeschool verwijderde de student. Een les voor iedere meestermisleider in de dop: een plan moet waterdicht zijn. Kijk naar de Netflix-serie Lupin voor de broodnodige inspiratie.

Hoax 2

Valse diploma’s te koop!

Niet iedereen brengt de moeite op om daadwerkelijk een opleiding te volgen. Geen nood: tegen betaling kun je heel overtuigende diploma’s op het internet bemachtigen. Sla je slag op Marktplaats of zoek op het internet op termen als ‘fake diploma’s’ of ‘diploma company’. Overweeg een andere opleiding dan Social Work of Pedagogiek. Geneeskunde bijvoorbeeld. Met een vals artsendiploma word je vrij gemakkelijk aangenomen, zo bewees meesterfraudeur Ezo Ünal. Succes verzekerd dus. Stuur de redactie van Rosa een ansichtkaartje, mocht je onverhoopt toch in de bajes belanden. We zijn graag op de hoogte van je misleidingsacties!

Hoax 3

De pretend-student

Misschien ken of ben je er zelf één: een pretend-student. Dit type student presteert het om familieleden, vrienden en anderen jarenlang voor de gek te houden met een schijnstudie. Deze creatie van illusies gaat ver. Studentpsycholoog Paula Meesters vertelt in Vrij Nederland dat studenten soms ten einde raad bij haar aankloppen: “Over een uur staan mijn ouders op de stoep, omdat ze denken dat ik mijn afstudeerpresentatie ga geven.” Ook maakte ze mee dat familie volledig dressed-up naar een diplomering kwam. Het ‘feestvarken’ zelf was spoorloos. Het is knap, maar ook tragisch dat een leugen zo ver gaat. Voor tips: check deze video.

Hoax 4

Commotie om een kerstboom? Het was maar een grap!

Wegens ideologische overwegingen een kerstboom van de HAN verwijderd? Het was als grap bedoeld en ontaardde in een rel. Studenten van de minor Creativiteitsontwikkeling hingen drie jaar geleden een briefje in een kerstboom aan de Kapittelweg: “Wegens verschillende klachten die wij hebben ontvangen over ideologische overwegingen wordt deze kerstboom per 9-12-17 van de HAN verwijderd.” Het briefje werd ondertekend door Het secretariaat en voorzien van een ‘echtheidscertificaat’ in de vorm van het HAN-logo. Daarmee was de boobytrap geactiveerd.

Social media en een ‘oplettend’ partijlid van Forum voor Democratie deden de rest: de prank ging viral via Twitter en riep hevige verontwaardiging op in ons land. Na de strijd om Zwarte Piet was er nu – zo stelde het FVD-lid – een “War on Christmas.” Een HAN-woordvoerster werd in allerijl opgetrommeld om tekst en uitleg te geven. Het was juist de opdracht aan de studenten om mensen op het verkeerde been te zetten, legde zij uit. Mission accomplished.

Wat leer je hieruit? Mensen vertrouwen op hun zintuigen en hun brein. Maar: beide creëren geen volkomen objectief beeld van de wereld. In dit menselijke manco liggen grote kansen voor iedere illusionist.

Hoax 5

Op fakecation naar Azië

Al is de online leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel. Of niet? Zilla van den Born toog in 2014 met haar koffers naar Schiphol en in de vijf weken daarna vulde ze haar Facebook-account met prachtige tropische foto’s. Tegen familie en vrienden vertelde ze dat ze reisde door Zuidoost Azië. Maar: Zilla was gewoon in Nederland.

De ‘exotische’ snorkelfoto was een bewerkte afbeelding gemaakt in een zwembad in Amsterdam-Noord en niemand had door dat de foto’s van vlinders afkomstig waren uit de Artis-vlindertuin. Het videogesprek in de ‘Thaise hotelkamer’? Dat vond plaats vanuit haar Amsterdamse bed, opgesierd met een parasol en oude kerstverlichting. Zilla was op fakecation. En het thuisfront trapte er met beide benen in.

De truc: hang een goed verhaal op, overtuig mensen in wat je (zogenaamd) gaat doen, verspreid bewerkt beeldmateriaal en laat mensen smullen van je schijnvakantie. Ook een vereiste: een vleugje kille emotie waarmee je glashard tegen dierbaren liegt. Haar moeder was over de zeik, maar voor Zilla was de misleidingsactie geslaagd. Met een scriptie over het thema manipulatie via online social media rondde ze haar studie af. Lekker zeg: de wereld bedonderen en er nog voor beloond worden ook. Meesterlijk!

Bram Wicherink