Een taille smaller dan je hoofd, tot op de millimeter geëpileerde wenkbrauwen en een huid met geen mee-eter te bekennen. Allemaal voorbeelden van het huidige schoonheidsideaal, te zien op televisie en sociale media. Heel mooi allemaal, maar wat zijn de gevolgen hiervan?

Hedendaagse schoonheid
Ik denk dat we allemaal wel bekend zijn met influencers met perfecte lichamen en de mensen in films en series met nog geen wimper uit model. Iedere dag opnieuw worden we geconfronteerd met het schoonheidsideaal van nu. Een huid zonder imperfecties. Grote billen en brede heupen, maar een buik met geen rolletje vet. Lange, slanke benen zonder haar en cellulitis. Nergens striae en ronde, precies gelijke borsten. Voor velen een onrealistisch beeld. Tegelijkertijd heeft dit, bewust of onbewust, ontzettend veel invloed. Op onze beeldschermen verschijnen dagelijks afbeeldingen en video’s van mensen met een onecht uiterlijk. Deze beelden zijn vaak bewerkt of op een bepaalde manier gemaakt dat het net echt lijkt. Of je het nu doorhebt of niet, hier steeds maar weer aan blootgesteld worden heeft gevolgen.

De vrouw onder druk
‘Hoewel de effecten veelal hetzelfde zijn voor vrouwen en mannen, blijkt uit grootschalig empirisch onderzoek dat vrouwen in grotere mate lijden onder heersende, onbereikbare schoonheidsidealen’, staat te lezen op de website van kenniscentrum RoSa vzw. Het is vastgesteld dat zowel mannen als vrouwen schoonheid belangrijker vinden bij vrouwen, dan bij mannen. Er heerst dus een sociale druk op de vrouw om zich aan te passen aan de hedendaagse opvattingen over schoonheid. Onderzoek toont aan dat onderwerpen als gewicht en lichaam een steeds grotere lading krijgen. Of zoals te lezen op de website van RoSa vzw: ‘Opvallend is dat de mate waarin personen tevreden zijn over hun lichaam daalt wanneer ze vaker geconfronteerd worden met beelden van stereotiepe schoonheidsidealen.’

Van Barbiepop tot eetstoornis
De Barbie- en Bratzpoppen waar we in onze kindertijd mee speelden, hadden altijd een perfect zandloperfiguur. De prinsessen in Disneyfilms niet uitgezonderd. Deze lichaamsverhoudingen zijn fysiologisch gezien onmogelijk, tenzij je jezelf uithongert of plastische chirurgie ondergaat. We zijn grootgebracht met een onbereikbaar plaatje van hoe we eruit moeten zien, en zien dit nu in nog grotere mate iedere dag terug op onze beeldschermen. Dit kun je koppelen aan de huidige dieetcultuur, het investeren in peperdure verzorgingsproducten in de hoop dat deze een wonder verrichten, cosmetische ingrepen en zelfs eetstoornissen. Eetstoornissen zoals anorexia nervosa en boulimia nervosa komen soms al voor bij kinderen rond de 10 jaar. Het Voedingscentrum schrijft dat ‘naar schatting in Nederland jaarlijks ongeveer 200.000 mensen aan een eetstoornis lijden.’ Een groot deel hiervan zijn jonge vrouwen.

Onzekerheid
Als ik kijk naar mijn vriendenkring, ken ik eigenlijk niemand zonder onzekerheden. En ja, onzekerheden horen bij het leven en iedereen heeft ze. Maar het feit dat ik mijn vriendin met een prachtig, op-en-top afgetraind lichaam al meermaals heb verteld dat ze écht niet dik is, vind ik toch wel heel frappant. Ook ik worstel zo nu en dan met negatieve gedachtes over hoe ik eruitzie, al ben ik over het algemeen echt wel tevreden. Soms schrik ik wel van de uitspraken van mensen om mij heen over wat ze vinden van hun uiterlijk. Deze denkwijzen zijn vaak zo diepgeworteld in iemands systeem, dat hoe vaak ze ook horen dat ze er fantastisch uitzien, ze het niet geloven. Dan vraag ik mij weleens af: hoe zou dit zijn als dat schoonheidsideaal niet bestond?

Een nieuw schoonheidsideaal
Hoewel het ontzettend moeilijk is om dit schoonheidsideaal de wereld uit te helpen, hoop ik op meer aandacht voor de gevaren ervan. Ik hoop dat we échte lichamen als ideaal gaan zien, want een gezond lichaam, is een goed lichaam. In welke vorm dan ook.