Zomervakantie in de winter. Zou dat niet geweldig zijn? Zodra de dagen korter worden heb ik behoefte aan rust. Heerlijke rust. Grote heer-lijke rust. Lummelen. Niksen. Opladen. Kerst. Maar dan zónder de schoonouders. In mijn stinkende onesie chocolademelk slurpen en daarna een middagdutje doen. Het liefst schrijf ik dagboeken vol met reflecties en tekeningen zonder bedoeling: lummelen.

Herkenbaar? Dat kan, want het is volkomen normaal. Jaap Voigt schreef er zelfs een – haast ondoorgrondelijk – boek over (Leven & werken in het ritme van de seizoenen). Hij pleit ervoor om je leven en werk aan te passen aan (tromgeroffel) het ritme van de seizoenen. Dat ziet er bijvoorbeeld zo uit: in de herfst ga je – net als de natuur – in rust, reflecteer je op hetgeen je deed in de lente en de zomer en laat je oude gewoonten los. In de winter doe je als het ware een winterslaap. Je doet even helemaal niks. Alhoewel, niks? Je lummelt. Misschien kom je dan juist op een goed plan, word je creatiever. Je werkt het plan uit in de lente en je gaat ermee aan de slag in de zomer. Daarna doet de herfst weer zijn intrede en keer je langzaam weer naar binnen om je weer eens te storten op een verfrissend reflectieverslag. Zo klaar als een klontje, toch? En als het zo logisch is, waarom is het dan zo normaal dat we in de zomer zes weken vakantie vieren en daardoor pas in de herfst tien slagen in de rondte werken om nieuwe ideeën te bedenken én meteen uit te voeren?

Landbouwverlof in 2021?
Dat komt doordat een antirevolutionair genaamd Schimmelpenninck en een liberaal genaamd Van Kerkwijk te ziek waren om te stemmen op de leerplichtwet (waar zij uiteraard tegen hadden gestemd). De wet werd (met 50 stemmen) met de hakken over de sloot aangenomen en de meest besproken onderwijswet was een feit. In die leerplichtwet (uit 1900) is namelijk het zogeheten landbouwverlof opgenomen. Destijds werkten veel mensen op het land en moesten de kinderen hun ouders in de zomer helpen met de oogst, waardoor het heel logisch was om die kinderen een dikke zes weken vrij te geven zodat er brood op de plank kwam. Heel logisch dus. In 1900. Maar het is ondertussen 2021 en de meeste ouders hebben hooguit een paar goed bedoelde sperziebonen vol dopluis in de tuin staan. Overigens, de meeste boeren hebben seizoenarbeiders in dienst, omdat hun kinderen tegenwoordig na school ook mogen lummelen.

De lumelleerlijn
Tijd voor een herziening van het principe achter dit onderdeel van de wet dus. Dat vind ik niet alleen; ook de Nationale DenkTank en enkele scholen in het primair onderwijs stellen de zomervakantie ter discussie. Maar waar deze scholen niet aan hebben gedacht is de impact van de seizoenen op het gedrag van de mens. Ook scholen die de vakanties spreiden over het hele jaar of 50 weken lesgeven van 8 tot 18 uur kampen met docenten en kinderen die uitgeput raken en hoognodig hun batterij moeten opladen. Hoe komt dat nou? Volgens wetenschappers als Alan Lightman en Joke Hermsen is de verklaring heel duidelijk. Wij hebben allemaal geleerd om te werken, heel hard, heel veel en heel perfect, vooral perfect. Maar er was niemand die ons heeft geleerd om stil te staan. Laten wij het dus maar eens anders doen. Daarom pleit ik voor een lummelleerlijn. In de winter. Een lummelwinter, zo je wilt. In iedere module van pakweg november tot en met maart verwerken we lummeltijd. Met ‘een gevoel van rust’ als leeruitkomst en ‘lummelen’ als leeractiviteit. Zonder toetsing, zonder docent, met chocolademelk en een middagdutje.

Hoe sta jij tegenover een lummelwinter en/of een lummelleerlijn? We zijn benieuwd! Laat een berichtje achter in de comments en praat mee! 

Karlijn Karsten