Hoe lok je mannen naar een opleiding met een uitgesproken vrouwelijk imago? En hoe zorg je ervoor dat ze dan ook blijven? Bijvoorbeeld door de mannelijke studenten bij elkaar in een klas te zetten, zodat ze zich meer op hun gemak voelen. Daardoor zitten in 4 van de propedeuseklassen van de bacheloropleiding Pedagogiek mannen, maar in de overige 10 geen één. Een goed idee?

Volgens Bram Lammers wel: “Jongens zijn wat rustiger, hebben het minder over gevoel, meer over sport en vinden het leuk om snel met een opdracht aan de slag te gaan in plaats van heel veel uitleg te vragen.” Bram is klassenvertegenwoordiger en een van de 52 mannen die dit jaar zijn gestart bij de opleiding Pedagogiek. “Bij de voorlichtingsdag waren er zo’n 90 vrouwen en ik was de enige man. Dat vond ik wel gek.”

Uiteindelijk besluit hij Pedagogiek te studeren en dat bevalt hem prima. “Ik koos voor deze opleiding, omdat ik met jongeren op een zorgboerderij werkte. Hartstikke leuk!” Bram is een van de 52 mannelijke eerstejaars. Het zijn er meer dan ooit, maar toch is nog slechts 7% van alle eerstejaars man. Wat is voor hem een reden om meer mannen in de klas te willen? “Nu zitten we met 6 jongens in de klas. Als je ze over alle klassen verdeeld, zijn het er twee per klas. Als die andere jongen dan stopt met de opleiding blijf je alleen achter tussen de vrouwen. Een ander voordeel is dat je bij een groepsopdracht een mannengroep kan vormen en dus sneller aan de slag kan gaan.”

Verkeerde beelden
De coördinator van de propedeuse Pedagogiek Carla Cornelissen is blij met de reactie van Bram. “Dat is het idee achter meer mannen in een klas. Harde bewijzen in de vorm van cijfers hebben we nog niet maar we hopen dat het ervoor zorgt de uitval later in de opleiding lager is”, legt Carla uit.
Hoe verklaart ze de relatieve toename van mannen? “In het verleden waren er een paar misbruikschandalen in de kinderopvang die een rol gespeeld hebben. Die hebben een tijdlang de cijfers negatief beïnvloed, althans dat is mijn hypothese. Ook is onze communicatie en voorlichting nu beter. In het verleden hadden studenten geen goed beeld van onze opleiding en het werkveld. De misvatting was dat pedagogen kinderen verzorgen en opvoeden, maar dat klopt niet. Jouw taak als pedagoog is veel meer het begeleiden van ouders met opvoedproblemen of het adviseren van opvoedprofessionals. Dat zijn taken die ook voor mannen interessanter zijn, denken we.” Daarnaast worden mannelijke studenten nu meer ingezet als voorlichter. Ook het fotomateriaal weerspiegelt beter de praktijk. “Je ziet nu ook foto’s van mannelijke pedagogen die met jongeren werken.”

Met mannen meer lef
Maar hoe is het voor vrouwelijke studenten als er geen mannen in de klas zitten? Tien van de 14 klassen van de bacheloropleiding zijn immers manloos. Is het niet vreemd dat je diversiteit in je opleiding wil creëren door sommige klassen juist minder divers te maken? Docentonderzoeker Richard Sleegers erkent het probleem: “De meeste meiden vinden het leuker als er wel jongens in de klas zitten. Al zijn het er maar een paar. Jongens laten vaak sneller van zich horen, ze zijn wat losser en luchtiger. Als docent vind ik het zelf (ook) prettig als er in een klas een paar jongens zitten, er is meer interactie.”

Zou het ook zinvol zijn om de cultuur bij pedagogiek wat mannelijker te maken? Bram heeft wel een goede suggestie: “Zorg ervoor dat er ook wat mannen voor de klas staan. Ik heb nu alleen maar vrouwelijke docenten. Mannen weten beter wat mannen nodig hebben.”

Brams reactie vindt gehoor bij de coördinator en docent. Richard heeft zelf ook nog een suggestie: “In het verleden hebben we aan het werkveld gevraagd welke kwaliteiten nog gemist werden in ons profiel. Daar kwam uit dat lef en een stevige persoonlijkheid hele belangrijke kenmerken zijn voor een pedagoog. Dat is iets wat sommige vrouwen van mannen kunnen leren.”

De eeuw van de vrouw 
Het omgekeerde is ook het geval. “Ik heb veel geleerd van vrouwelijk leiderschap in onze organisatie en vind een feminiene cultuur ook heel waardevol”, legt Richard uit.  “In die zin leven we in de eeuw van de vrouw. Er is een herbezinning nodig op wat man zijn en vader zijn inhoudt. Dat laatste wordt vaak niet gezien als iets wat extra aandacht behoeft, terwijl het vaderschap ook eervol is en veel levensvreugde kan schenken. We zouden eens heel kritisch naar ons curriculum kunnen kijken en onze feminiene vaardigheden aanvullen met mannelijke.”

Ruud Kroes