Inclusie is niet vanzelfsprekend

“Iedereen kan meedoen. Dat is helemaal niet zo vanzelfsprekend als je denkt”, vertelt Tim Kroesbergen. “Alleen al het feit dat veel scholen de digitale lesmogelijkheden weer loslaten, druist in tegen de ontwikkeling van meer inclusief onderwijs. Trek alsjeblieft de lessen uit de coronaperiode en de mogelijkheden die het gaf, naast de beperkingen.”

foto van man met bril, groene trui, petje en spraakversterker

Portretfoto Tim Kroesbergen

Tim Kroesbergen werkt als communicatieadviseur en ervaringsdeskundige bij Academy Het Dorp. Daarnaast is hij actief als podcasthost bij APCG, de Arnhemse belangenvertegenwoordiger voor mensen met een beperking, en ervaringsdeskundige Digital Health bij IKONE. Hij woont zelfstandig in Arnhem. “Ik ben blij dat ik in de gemeente Arnhem woon, waar werk wordt gemaakt van inclusie. Zo is er vorig jaar een inclusieagenda gepresenteerd. Vrij laat, maar het is er wel.”

Kleine veranderingen maken een groot verschil

Toegankelijkheid vergroten
Met deze inclusieagenda wil de gemeente de implementatie van het VN-verdrag Handicap verder vormgeven in Arnhem. “Hierin staat bijvoorbeeld dat de gemeente teksten versimpelt en doelgroepen gaat aanspreken die ze nu niet bereiken, denk aan laaggeletterden. Maar ook gaan ze aan de slag met het toegankelijk maken van de hoofdlooproutes voor iedereen. Dit zijn de routes naar supermarkten, het ziekenhuis en stembureau. Ook dit is nog niet vanzelfsprekend.” In 2018 werd in de Kieswet opgenomen dat de stembureaus voor 100% toegankelijk moesten zijn. Door middel van de ‘checklist toegankelijkheidscriteria stembureaus 2018’ werd in 2019 een steekproef gedaan. Tim: “De toegankelijkheid van de stembureaus in Arnhem werd als slecht bestempeld. Meer dan 60% was niet voor iedereen toegankelijk. Er was bijvoorbeeld een drempel of een deur die niet automatisch openging. Dit is vaak snel op te lossen door een plankje over de drempel te leggen en de deur vast open te zetten. Dat soort kleine veranderingen maken al zo’n groot verschil.”

Dure grap
Tim geeft aan hoe belangrijk het is dat producten, middelen of gebouwen samen te ontwikkelen mét mensen met een beperking. “Dat ze vanaf het begin zijn betrokken. Het is veel lastiger om achteraf van alles toe te voegen of aan te passen.” Als voorbeeld geeft Tim de bouw van een nieuw theater, waar achteraf nog van alles aangepast moest worden om het toegankelijk te maken voor rolstoelgebruikers. “Dat is een dure grap.”

Sociale blik
Tim woonde eerder in Het Dorp, een woongemeenschapswijk aan de rand van Arnhem. “Het Dorp is ooit ontstaan als plek voor mensen met een beperking om te wonen. Van oudsher is Nederland een christelijk land en vanuit die gedachte vonden we het belangrijk om mensen met een beperking te verzorgen. Dit was een medische blik naar mensen met een beperking, nu kijken we meer vanuit de sociale bril: hoe zorg je ervoor dat iedereen mee kan doen? Wat heeft iemand daarvoor nodig? Dat kan alleen als je die vragen persoonlijk stelt.”

Stel vragen
Steeds meer mensen met een beperking spreken zich uit, zeker als het gaat over inclusie en toegankelijkheid. “Dat is nodig, want het is niet vanzelfsprekend in Nederland dat iedereen mee kan doen. Zelfs niet met het VN-verdrag Handicap, waarin de positie van mensen met een beperking centraal staat. Het is een facultatief protocol, want er kan niet op gehandhaafd worden. Het is goed dat het bestaat, maar we hebben meer nodig. Bewustwording bij iedereen. Dat begint bij een goed gesprek. Vraag waar iemand behoefte aan heeft of wat een beslissing voor iemand betekent.”

Niet iedere beperking is zichtbaar

Niet inclusief = discriminatie
“Het is belangrijk dat alle mensen in Nederland, hoe divers ook, gelijkwaardig kunnen deelnemen aan de maatschappij”, geeft Tim aan. “Dat kun je ook andersom zien: het is discriminatie als het niet zo is.” Tim heeft zelf Osteogenesis Imperfecta, ook wel broze botten ziekte genoemd, en kwetsbare longen. Zijn ‘beperking’ is deels zichtbaar, maar: “Niet iedere beperking is dat. In Berlijn hebben ze in het openbaar vervoer stickers bij de stoel waarop dat staat. Ik vind het belangrijk dat mensen niet voor een ander denken, geen aannamen doen, maar het gesprek aangaan.” Dat brengt Tim op het openbaar vervoer. “Ik ga graag met de trein, maar dat is niet altijd makkelijk. Er heerst veel angst onder mensen met een beperking om met het openbaar vervoer te gaan. Het is vaak negatief in het nieuws, dan denken ze: dan ga ik maar niet. Terwijl ik denk: we gaan er gewoon voor, samen vooruit.”

Die hoopvolle, inclusieve insteek vindt Tim ook terug bij politieke partij BIJ1. Hij stond als lijstduwer op de lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen van Arnhem, maar de partij trok zich in de Gelderse steden Arnhem en Nijmegen. Dat betekent niet dat Tim stilzit: “Mijn inbreng bij patiëntenverenigingen en belangenorganisaties brengen mij nog meer. Hier kan ik ‘on my own terms’ het meeste resultaat bereiken. Een gelijkwaardig en toegankelijk Nederland voor iedereen.”

Meer weten over inclusie? Ga in gesprek met Tim op op 9 maart om 16.00 uur via Insta Live via instagram.com/rosavanhan. Stuur je vragen nu al op via DM, hieronder in de comments of stuur een mail naar communicatie.amm@han.nl.