via gelderlander.nl

Afgelopen donderdag organiseerde het NIM samen met de HAN, opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, voor de derde maal een symposium rondom het thema zingeving. Ditmaal met als titel ‘Ik radicaliseer’. Radicalisering wordt gezien als een maatschappelijk ‘wicked’ vraagstuk en speelt bovendien binnen de doelgroepen van het sociaal werk. 

Een boeiend ochtendprogramma met inhoudelijke sprekers werd vervolgd door twee workshoprondes waar ook het lectoraat Innovatie in de Publieke Sector een steentje aan heeft bijgedragen in de vorm van de workshop ‘denken als een designer’.

In deze workshop werden de aanwezigen (studenten, docenten, professionals NIM, buurtbemiddeling en de Gemeente Nijmegen) meegenomen in de wereld van het Sociaal Design als sociaal innovatief denk- en handelingskader voor echt taaie vraagstukken, ook wel wicked problems genoemd. Samen is verkend hoe je vanuit de designprincipes en designproces (empathize, define, ideate, prototype en test) een vraagstuk zoals radicalisering kunt benaderen om te komen tot bruikbare oplossingsrichtingen.

Heel specifiek is er met behulp van de Frame Creation Methode (lees meer hierover in deze publicatie van Erik de Vries) in kleine groepjes gebrainstormd hoe we tot een gedeeld nieuw frame zouden kunnen komen voor een meer positief en kansgericht ontwerpvraagstuk. Vooral het zoeken naar een gedeelde taal en de onderliggende menselijke thematiek leek nieuwe aanknopingspunten te bieden binnen de complexiteit van radicalisering: door ècht te empathizeren met de ‘radicalen’ kwam men op thema’s die een heel ander licht liet schijnen: “wat als we Syrië gangers meer zouden benaderen vanuit hun passie voor een betere wereld, of hun zoektocht om ergens bij te horen?” Of: “Wat zouden we kunnen ontwerpen voor radicalen die zoeken naar hun eigen identiteit?” Kijk, dat biedt toch weer een ander perspectief. Dit reframen is een van de technieken die in ontwerpgerichte, ofwel designmethoden, wordt geprezen als mogelijke katalysator voor Sociale Innovatie.

Sociaal Design krijgt steeds meer vorm in Nederland als concreet denk- en handelingskader en is een branche op zichzelf geworden met bijbehorende beroepsgroep van ontwerpers/designers. Sinds enkele jaren ontstaan er verschillende initiatieven waarin SD’ers hun ontwerpvaardigheden en inzicht in verhoudingen en betekenisgeving inzetten voor het creëren van sociale waarde samen met burgers (Zie bijvoorbeeld dit rapport van het Verwey Jonker Instituut). Ze lijken vanuit hun creatieve werkwijzen onder andere succes te boeken door een positieve, activerende en vrijblijvende relatie met de burgers die meermaals als empowerend wordt omschreven. Voor het hanteren van ‘wicked vraagstukken’ lijkt de kracht van Design te liggen in het co-creatief ontwerpen, los van kenniskaders en daaraan verbonden veronderstellingen. Zij creëren vandaar uit de mogelijkheid om vraagstukken zoals gezegd te reframen, middels nieuwe spelregels, verhoudingen en betekenisgeving, zodat nieuwe oplossingen denkbaar worden.

Benieuwd geworden naar Sociaal Design? Ga dan nog even snel naar de Dutch Design Week waar dit jaar met 88 cases erg veel aandacht is voor deze stroming: designing for social impact. Geeft mijn in ieder geval weer volop inspiratie voor het sociaal werk onderwijs, als boeiend interdisciplinair kader voor empowerment doelstellingen.

via metropole.nl