Vanaf het najaar van 2017 start het sociale initiatief van de Toekomstlabs in Noord-Limburg. Dit is een gezamenlijke wens van een aantal toekomstgerichte mensen vanuit het regionale onderwijs, welzijnswerk, vrijwilligersnetwerk en de verenigde gemeentes in Noord-Limburg.

Het doel van de labs is om te ontdekken hoe de toekomst van Noord-Limburg eruit kan zien en hoe die te realiseren is. Centraal in de labs staan sociale leefkwesties die vragen om aandacht en inspiratie om aan te sleutelen met de mensen die er onderdeel van zijn. Samen werken we aan nieuwe inzichten, ideeën en werkende recepten als antwoord op de sociale leefkwesties. Toekomstlabs zijn sociaal en open waarin iedereen welkom is om mee te ontdekken en te experimenteren.

Het initiatief

Het uitgangspunt van het initiatief is de gezamenlijke missie om een sociale en leefbare regio te zijn waarin gemeenschapszin en verbondenheid in de cultuur verweven zit. We hebben drie doelstellingen met elkaar:

• Zorgen voor een duurzame samenlevingsontwikkeling.Hiermee bedoelen we toekomstgericht samen ontdekken en verkennen wat nodig is voor gemeenschappen waarin mensen goed en prettig samenleven.
• Zorgen voor sociale verbindingen.Hiermee bedoelen we onze visie dat we denken dat als er veel sociale verbindingen en sociale netwerken bestaan, we goed bezig zijn om toekomstgericht te werken aan een leefbare en sociale regio.
• Versterken van alles wat goed is.Hiermee bedoelen we dat we geloven dat we veel sociale winst en sociale waarde kunnen behalen wanneer we ontdekken wat goed werkt en dat te versterken door het te ondersteunen en te verspreiden.

Wat gaan we doen?

In een aantal lokale gebieden in Noord-Limburg (voor nu zijn dat Beesel, Blerick en Gennep) gaan we een lab starten waarin we zoeken naar nieuwe inzichten over een sociale uitdaging die zich daar afspeelt en daarvoor zoeken we naar nieuwe oplossingen. We gebruiken daarvoor een participatieve actieonderzoeksmethode met een ontwerpende aanpak, ook wel de design denk aanpak genoemd. Deze benadering helpt om te denken als een kunstenaar of designer, die vaak succesvol zijn door hun innovatieve en creatieve werkwijze, los van bestaande regels, beleid, bureaucratie of sociale wetten. De stakeholders doen het samen, met een radical focus op het kijken vanuit de leefwereld, oftewel het mensperpectief. Een designaanpak kent grofweg de volgende fases die ook in het lab als circulair proces zal worden gebruikt:

1. Exploratie/inspiratiefase: Nieuwe inzichten krijgen in het probleem. We ontdekken wat van waarde is en wat nodig is over de kwestie in een specifieke context;
2. Creatiefase: Nieuwe ideeën te creëren vanuit de nieuwe inzichten. We verkennen wat er allemaal mogelijk is voor nu en/of in de toekomst;
3. Tesfase: Experimenteren met deze ideeën in de praktijk. We leren dan wat echt werkt en waarom.

 

De uitdaging: Burger/overheidsparticipatie

Het lab biedt een filosofie om actiegericht aan burger- en overheidsparticipatie te werken. In het lab staat steeds de toekomst en mogelijke oplossingen centraal. We zullen dus voorkomen dat we teveel praten over problematieken en blijven hangen in het willen analyseren van de kwestie. Sowieso is veel praten nooit een goed idee en moeten we vooral gaan doen en ervaren wat nodig is en wat werkt om tot een nieuwe toekomst te komen. We zullen ook moeten accepteren dat de kwestie niet te bevatten is in zijn totaliteit en dat er veel perspectieven zijn die allemaal waar zijn en naast elkaar bestaan. Iedereen ziet een kwestie namelijk weer anders vanuit zijn/haar perspectief en levenservaring. Om dit te voorkomen stimuleren we vooral het ontdekken van nieuwe inzichten en oplossingen voor de specifieke plek waar het lab plaatsvindt. We gebruiken hiervoor veel creatieve en visuele methoden voor co-creatie en participatie die worden gebruikt door designers. We gaan vooral veel doen en dus ervaren HOE en MET WIE we moeten ontdekken wat leidt tot de gewenste toekomst(en).

Bloggen

Op deze blog kan je volgen wat er op welke plek gebeurt, welke labs er worden gestart en wat daarin wordt gedaan en ontdekt.

Bestuurlijk aanjager is Birgit op de Laak (Wethouder gemeente Horst aan de Maas). Projectleider is Ger Keijsers (Strategisch adviseur gemeente Horst aan de Maas en werkzaam bij KC Publieke Zaak). Labcoaches zijn Paulien Taken (Bachelor MWD en KC Publieke Zaak) en Viviane Knoops (Master MMI en KC Publieke Zaak). Zij worden geassisteerd door vijf studenten MWD: Kim, Marion, Oscar, Peter en Vera.