Wij, Fatima Benrahouan (23), Serhat Gunaydin (27) en Bram Lucassen (23) zijn vierdejaars studenten Maatschappelijk Werk en Dienstverlening aan de HAN te Nijmegen. In opdracht van het Kenniscentrum Publieke Zaak en in het kader van ons afstuderen, zijn we bezig geweest met participatief actieonderzoek rondom het thema ontmoeten en verbinden. Dit onderzoek vond plaats in Stip Zuid, en dan respectievelijk in de wijken Hatertse Hei en Grootstal.

In de oudste stad van Nederland zijn er negen Stips actief, waarvan zich er één bevindt in Nijmegen Zuid. De Stips zijn ontwikkeld op de fundamenten van nuldelijnshulpverlening. Nuldelijnshulpverlening houdt primair in dat de Stips (zeer) laagdrempelig hulp bieden aan burgers. In de Stips werken bewoners als vrijwilligers met beroepskrachten samen. Vrijwilligers spelen een belangrijke rol in de Stips: zij zijn het beste op de hoogte van wat er speelt in de wijk. Ook kunnen zij goed mensen bij elkaar brengen. In samenwerking en onder begeleiding van beroepskrachten beantwoorden zij vragen van bewoners. Deze vragen kunnen gaan over opvoeding, ingewikkelde brieven of bijvoorbeeld hulp bij de aanvraag van een formulier. Bovendien denken vrijwilligers mee over beleid, de organisatie en de ontwikkeling van de Stips (Stip, 2015). De Stip kent een aantal kernfuncties: informatie en advies, signalering en ontmoeting en verbinding met de wijken en bewoners.

Ons onderzoek vindt plaats binnen Stip Zuid en zoals de titel van dit blog al heeft verklapt: het thema is ontmoeten en verbinden. Stip Zuid is vooral gericht op het bieden van informatie en advies – dat zeer succesvol verloopt volgens de cijfers – waardoor het thema ontmoeten en verbinden wat meer op de achtergrond is geraakt. Wij richten ons samen met medewerkers van Stip Zuid en de burgers uit de wijken Hatertse Hei en Grootstal op de kwestie hoe meer invulling te kunnen geven aan het thema ontmoeten en verbinden. Dit is ook meteen waar het participatieve element om draait. Wij geven gezamenlijk met betrokkenen invulling aan het onderzoeksproces. De voortgang hiervan evalueren we continu met elkaar.

Om tot de gewenste verandering te komen, hebben wij veel gesprekken gevoerd met verschillende personen. Naast vrijwilligers, welke de hoofdrolspelers zijn in ons onderzoek, hebben we gesproken met: opbouwwerkers, coördinatoren, werkbegeleiders, wijkmanagers, burgers, de wethouder Bert Frings, teamleiders van andere welzijnsinstellingen en vrijwilligers van andere Stips. Deze gesprekken hebben geleid tot waardevolle perspectieven en inzichten. Helaas bleek na verscheidene gesprekken met vrijwilligers dat het lastig is om hen mee te laten doen en samen op zoek te gaan naar aanknopingspunten voor ontmoeten en verbinden. Dit had meerdere oorzaken. Zo was de bezettingsgraad erg laag, door ziekte en ook omdat er te weinig vrijwilligers waren geworven. Een andere reden waarom er weinig animo was voor vrijwilligers om mee te participeren is dat de actie gericht is op de wijken Grootstal en Hatertse Hei. Dus niet op de plek waar Stip Zuid zich bevindt en waar de vrijwilligers zelf wonen. Vrijwilligers voelden zich hierdoor minder verbonden met de wijken die centraal stonden in ons onderzoek. Een zeer waardevol inzicht voor het proces: een vrijwilliger zal zich waarschijnlijk meer betrokken of aangesproken voelen wanneer zij kunnen bijdragen aan acties in de wijk waarin zij zelf woonachtig zijn. Dit bracht ons op het idee om de samenwerking met bewoners van de betreffende wijken aan te gaan. En met andere belangrijke sleutelfiguren van de wijken. Deze samenwerking verliep soepel. Ze waren bereid om mee te denken, boden faciliteiten aan om met ons in gesprek te gaan en waren zeer transparant in de communicatie. Samen kijken naar deze kwesties verhoogt de participatiegraad en verbroedert, ondanks de diversiteiten van kwaliteiten onderling.

Wat het proces van participatief actieonderzoek heeft opgeleverd is dat wij verschillende mensen (bewoners en professionals) hebben kunnen samenbrengen. Om ontmoeting en verbinding in de wijk te stimuleren zien wij het belang van een goede samenwerking tussen de verschillende professies en bewoners. Om dit proces af te ronden en over te kunnen dragen naar betrokkenen hebben wij verschillende eindproducten ontwikkeld. Deze producten zijn bedoeld voor verschillende doelgroepen. Het adviesrapport is vooral gericht aan het management van de Stip en de gemeente. In het adviesrapport hebben wij veel inzichten vanuit verschillende perspectieven in kaart gebracht rondom het thema ontmoeten en verbinden. Het tweede eindproduct is een poster. Deze poster is specifiek ontworpen voor Stip Zuid. Gedurende het onderzoeksproces is het ons niet gelukt om een vrijwilliger te vinden die veel affiniteit heeft met het thema ontmoeten en verbinden. Middels deze poster kan de Stip direct de zoektocht starten naar een type vrijwilliger die hier wél interesse in heeft. Deze poster kan Stip Zuid ophangen op prominente plaatsen in de wijk, of ze kunnen het ook uitdelen aan buurtbewoners. Die keuze is geheel aan de Stip zelf. Tot slot hebben wij ook een factsheet ontwikkeld. Deze is gericht op alle betrokkenen. Op de factsheet is beschreven hoe ontmoeten en verbinding verder vorm te geven in de twee wijken. Het perspectief van de burgers uit de wijken, vanuit de organisatie en alle overige betrokkenen is hierin terug te vinden. Zo bleek er vanuit de bewoners een grote behoefte te zijn aan een ouderenbond. Al deze inzichten hebben wij op een rijtje gezet en teruggegeven aan de organisatie. Wij hopen met onze actie iets te hebben kunnen betekenen voor Stip Zuid en de burgers in het kader van ontmoeten en verbinden.