Doel

Met het ‘Plan van aanpak reorganisatie informatie en advies in het sociale domein’ is de gemeente erop gericht de samenhang in het aanbod te vergroten en de overlap in dienstverlening te verminderen. Hierbij staat de vorming van gebiedsgerichte informatiepunten (Stips) voor en door bewoners en ervaringsdeskundigen centraal. De genoemde dienstverlening wordt zoveel mogelijk op wijkniveau gebundeld, dichtbij bewoners. Anno 2017 zijn Stips in de verschillende stadsdelen van start gegaan, waarvoor Bindkracht 10 (voorheen Het Interlokaal) in opdracht van de gemeente uitvoeringsregisseur is. In het onderzoek wordt nagegaan of de Stips worden vormgegeven en uitgevoerd zoals bedoeld en wat dit oplevert voor de wijk.

Aanpak

Gekozen is voor een participatieve evaluatieopzet volgens de zogenaamde ‘Theory of Change’ methodologie. Deze gaat er van uit dat veel sociale interventies heel moeilijk via geijkte evaluatiemethoden zijn te evalueren. Programmadoelen zijn vaak niet expliciet of onduidelijk, en bij een interventie zijn veelal verschillende partijen betrokken die ook weer verschillende doelen hanteren, die vaak ook nog eens veranderen tijdens de uitvoering van die interventie.  Uitgangspunt is dat bij de interventie betrokken partijen of personen kunnen verschillen in achtergronden, belangen en wereldbeelden: beleidsmakers kunnen heel andere expliciete of impliciete ideeën hebben over de (werking van) interventie dan de professionals die de interventie uitvoeren, of de personen die deel uitmaken van de doelgroep van de interventie.

In het eerste onderdeel van dit onderzoek, het reconstrueren van de verandertheorie, zijn de doelen van de Stips verhelderd, de wijze waarop de interventie hieraan zou moeten bijdragen en de omgevingsfactoren die daarop van invloed zijn.

Deel 1: Programmatheorie
1. Welke doelen worden beoogd met de Stips? Welke verandertheorie ligt hieraan ten grondslag?
2. Op welke wijze dienen deze doelen te worden bereikt?
3. Hoe ziet de context eruit waarbinnen de Stips worden uitgevoerd?

Het eerste deel is in maart 2017 afgerond met een eerste deelrapport.

In het tweede deel van het onderzoek vindt de evaluatie van de sociale interventie plaats. Hierbij wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een monitorsysteem waarmee de theory of change van de Stips geëvalueerd zal worden. De evaluatie richt zich hierbij op de vraag of de inhoud van de interventie heeft geleid tot de veronderstelde resultaten, en welke mechanismen hieraan ten grondslag liggen. Is het veronderstelde idee van de werking van de interventie juist gebleken? Oftewel, is de Stip een meerwaarde voor de bewoner en de wijk?

In dit onderzoek wordt een monitorsysteem ontwikkeld, gericht op de volgende twee deelaspecten:

• maatschappelijke effecten;
• en de uitvoering van de diverse activiteiten.

Dit monitorsysteem komt in samenwerking met verschillende betrokken partijen tot stand.

Deel 2: Uitvoeringstheorie
4. Uit welke activiteiten bestaat de aanpak van de Stips? Hoe worden deze activiteiten in de praktijk vormgegeven?
5. Wat is de output en outcome van de Stips? Wat zijn directe resultaten en welke verwachte en onverwachte effecten zijn gerealiseerd?
6. Welke mechanismen dragen bij aan welk resultaat en effect?

Resultaat

Met het eerste deelonderzoek zijn we te weten gekomen welke mogelijke veranderingen verwacht kunnen worden door de inzet van de Stips en haar medewerkers (vrijwilligers, werkbegeleiders en coördinatoren). Om hier daadwerkelijk zicht op te krijgen en te weten te komen welke effecten daadwerkelijk gerealiseerd worden, is het zinvol om deze te monitoren en te evalueren. Tegen deze achtergrond zijn de volgende innovatiewensen ontstaan:

• weten wat van waarde is om te monitoren (voortborduren op thema’s theory of change);
• een manier ontwikkelen waarmee inzicht in effecten onderdeel wordt van alledaagse werkzaamheden dat leidt tot leren, veranderen en verbeteren;
• zicht krijgen op effecten vanuit bewoners- en medewerkersperspectief.

 

Partners

Bindkracht 10, Gemeente Nijmegen

Duur

2016 – 2019

Lectoraat

Goed bestuur en innovatiedynamiek in maatschappelijke organisaties

Betrokken onderzoekers

Wenne Bergman, Frans de Vijlder, docent-onderzoekers opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD): Gerard Kleinpenning, Carolien Terhorst, Kim de Kleijn, Inge Smit van der Tak