Interprofessioneel leren en werken is niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg(opleidingen). Maar: welke beroepshouding is nodig voor het uitvoeren van kwalitatief goede persoonsgerichte zorg? Welke invloed hebben leertrajecten gericht op interprofessioneel werken op de ontwikkeling van (de beroepshouding van) onze studenten? Hoe kan interprofessioneel leren en werken in de praktijk worden vormgegeven? En: Hoe kan het als doorlopende leerlijn in opleidingscurricula worden neergezet?

In het project “De juiste houding voor de juiste zorg” werken we vanuit een leer- en onderzoeksnetwerk aan bovengenoemde vraagstukken. We bevragen – samen met studenten – ons werkveld, versterken bestaande (onderwijs)initiatieven met onderzoek, en werken in partnerschap met andere betrokken actief op dit thema om samen kennis te delen en de krachten bundelen om tot een antwoord te komen op bovenstaande vraagstukken.

Door de toenemende vergrijzing komt het steeds vaker voor dat mensen meerdere problemen en/of (chronische) aandoeningen hebben (Fulton, 2013). De verwachting is, dat er in 2030 bijna geen enkelvoudige problemen meer voorkomen (Kaljouw & Van Vliet, 2015). Gevolg hiervan is dat de meeste mensen bewegen in meerdere zorggebieden (Van der Kwartel et al., 2012). Tegelijkertijd worden mensen mondiger en willen steeds meer regie hebben over hun eigen gezondheid en zorg. Daardoor staat zorg in toenemende mate in het licht van zo veel mogelijk zelfstandig in de eigen leefomgeving kunnen functioneren (Kaljouw & Van Vliet).

Een verschuiving van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’ is overigens ook noodzakelijk om de kosten die gepaard gaan met complexere zorgvragen in de toekomst beheersbaar te houden (Zorgpact, 2015). Dit alles speelt zich af in een snel veranderende en complexer wordende samenleving: maatschappelijke en technologische ontwikkelingen volgen elkaar snel op (Kaljouw & Van Vliet).

Volgens Kaljouw en Van Vliet (2015) vragen de hierboven geschetste ontwikkelingen om zorg- en welzijnsprofessionals die naast specialistische bekwaamheden beschikken over een aantal generalistische bekwaamheden. Interprofessioneel werken is daar één van[1]. Zorg- en welzijnsprofessionals zullen immers steeds vaker werken in multidisciplinaire of interprofessionele teams waar ook de burger / cliënt deel van uitmaakt of zelfs (zo mogelijk) de regie van voert. Deze nieuwe manier van werken vraagt een verandering in beroepshouding van de zorg- en welzijnsprofessional, één die aansluit bij persoonsgerichte, geïntegreerde zorg. Interprofessioneel leren en werken in de gezondheidszorg is ook niet meer weg te denken uit de zorg- en welzijnsopleidingen.

Alle Instituten van de faculteit Gedrag, gezondheid en maatschappij hebben interprofessioneel werken (IPW) als speerpunt of onderscheidend punt benoemd, in de nieuwe Instituutsplannen. De wens is dan ook, om de bestaande (en nog nieuw te komen) initiatieven rondom IPW als onderwerp van onderzoek te nemen. Daarbij is er sterke behoefte bij de betrokkenen om visie te ontwikkelen en te werken vanuit eenduidige terminologie, om te werken aan de ontwikkeling van een doorlopende leerlijn IPW of modelontwikkeling hoe je (delen van) curricula interprofessioneel kunt aanbieden, er aandacht is voor competentieopbouw en onderwijslogisitiek.

De focus in “De juiste houding voor de juiste zorg” is tot stand gekomen door de verbinding te leggen tussen de maatschappelijke ontwikkelingen èn de ontwikkelingen en vraagstukken vanuit onderwijsperspectief. In dit onderzoek gaan we samen met docenten en studenten van de faculteit Gedrag, Gezondheid en Maatschappij na hoe professionals binnen de verschillende disciplines handelen tijdens de uitvoering van persoonsgerichte geïntegreerde zorg, welke vraagstukken studenten hebben ten aanzien van interprofessioneel werken en welke betekenis interprofessioneel leren en werken heeft voor de beroepshouding van (toekomstig) professionals in zorg- en welzijn. Daarnaast nemen we bestaande leertrajecten onder de loep, en gaan we samenwerken aan inhoudelijke afstemming en onderwijslogistiek om – niet waar het kan maar daar waar het moet – interprofessioneel leren en werken in te bedden in de opleidingscurricula.

Dit project en de deelprojecten sluiten aan bij de onderzoekslijn “schuivende beroepsbeelden” van ons Kenniscentrum.

Meer weten of meedoen? Neem contact op met Wietske Kuijer. E wietske.kuijer@han.nl T 06 52406943

[1] Andere generalistische bekwaamheden die door Kaljouw en Van Vliet (2015) genoemd worden zijn: het kunnen toepassen van technologie, maatschappelijke bekwaamheden, het hebben van kennis van de context, het bevorderen van functioneren en de-escaleren. Zie Kaljouw en Van Vliet, p. 32, voor een toelichting op deze bekwaamheden. Met ‘het bevorderen van functioneren’ en ‘de-escaleren’ wordt aangesloten op de nieuwe definitie van gezondheid van Huber et al. (2011).