Af ten toe rugpijn hoort bij het leven
Heb je de laatste tijd regelmatig last van lage rugpijn? Dit kan zomaar te maken hebben met het vele zitten en weinig bewegen ingegeven door corona. En dan ook nog zitten achter de pc op stoelen die je geen bureaustoel kunt noemen.
Bart Staal kijkt niet echt op van de rugklachten van mensen. Hij is lector Werkzame Factoren in de Fysiotherapie en Paramedisch Handelen bij de HAN en onderzoeker aan het Radboudumc. Hij doet onderzoek naar het bewegingsapparaat en werkgerelateerde pijnklachten.
WISSELEN VAN HOUDING
“Mensen rollen tegenwoordig vaak van het ene schermoverleg naar het andere. Hierdoor nemen ze te lang een zelfde zithouding aan en bewegen ze te weinig. En dan komt daar ook nog bij dat de kwaliteit van het meubilair vaak te wensen overlaat. Dat gebeurt vaker dan je denkt. Daarom is het zo belangrijk dat we vaak van houding wisselen. Ik zeg altijd: ‘de beste houding is de eerstvolgende’.”
RUGPIJN BELANGRIJKE OORZAAK BEPERKINGEN
In de toekomst blijven we vermoedelijk meer vanuit huis werken. Dat betekent minder afleiding om geregeld op te staan. Rugpijn is wereldwijd nu al aandoening die samengaat met het grootse aantal levensjaren met beperkingen en het ziet ernaar uit dat dit de komende jaren toeneemt. “Je gaat er niet aan dood, maar het is een belangrijke oorzaak van lichamelijke beperkingen, arbeidsproductiviteitsverlies en ziekteverzuim. Als iemand een keer rugpijn gehad heeft, is de kans groot dat deze pijn vaker terugkomt. Zeker nu het land vergrijst, verdient dit onderwerp aandacht. Het zou dan ook hoog op de onderzoeksagenda moeten staan,” vindt Bart.
Bij het behandelen of begeleiden van rug-patiënten is communicatie van groot belang volgens Bart. “Daarom vind ik het belangrijk om een heldere boodschap af te geven: “Af en toe lage rugpijn hoort bij het leven. Net als een verkoudheid. Schiet daarom niet gelijk in paniek als je er een keer last van hebt. Door die angst en stress zijn de pijnzenuwen extra gevoelig en is de kans groot dat je meer rugpijn ontwikkelt. Een passende quote is: Fear of pain is more disabling than pain itself.” Het is belangrijk de verwachtingen te managen.
“Als iemand een keer rugpijn gehad heeft, is de kans groot dat deze pijn vaker terugkomt. Zeker nu het land vergrijst, verdient dit onderwerp aandacht. Het zou dan ook hoog op de onderzoeksagenda moeten staan.”
DE JUISTE MINDSET DOET WONDEREN
Voorkomen is zeker in het geval van lage rugpijn beter dan genezen. “Kijk goed voor jezelf wat de triggers zijn. Bij mij is dat bijvoorbeeld gedraaid op een tweede scherm kijken. Als je dat weet, kun je er rekening mee houden.” Het is belangrijk om met de juiste mindset het probleem tegemoet te treden. Dat geldt zowel voor patiënten als hulpverleners. “Zo leren wij studenten Fysiotherapie, maar ook therapeuten in het werkveld om voorzichtig te zijn met het gebruik van anatomische of pathologische termen. Mensen kunnen al schrikken van een uitdrukking als ‘instabiele rug’. Los van het feit dat onduidelijk is wat daar precies mee bedoeld wordt kan zo’n term een compleet eigen leven leiden in het hoofd van de patiënt. Die angst voedt de pijn en voordat je het weet, zit een patiënt in een vicieuze cirkel.”
“Ik wil hiermee overigens niet suggereren dat rug-patiënten aanstellers zijn die zich maar wat verbeelden. Verre van zelfs, de pijn is echt en het is goed ons te realiseren dat we allemaal vatbaar zijn voor dergelijke processen. Daarnaast is er een kleine groep van patiënten die een chronisch pijnsyndroom ontwikkelt wat zeer beperkend kan zijn”.
GOEDE BAND TUSSEN PATIËNT EN HULPVERLENER
In alle gevallen geldt: blijf, ondanks de klachten, in beweging. Een goede fysiotherapeut kan je hierbij op weg helpen. Ook is het belangrijk om een therapeut te kiezen waarbij je bij op je gemakt voelt. Een groot deel van het behandeleffect heeft namelijk te maken met contextuele factoren. “Behalve de verwachtingen goed managen, moet een hulpverlener dus investeren in de band met de patiënt,” tipt Bart.