Kunnen we een autonoom goed leven leiden in de neoliberale participatiesamenleving? En wat betekent dit voor praktijken van sociaal werk?

Dat zijn de grote vragen die mij bezighouden sinds ik begonnen ben in 2018 met het onderzoeken naar ‘jezelf zijn’ als uitdrukking van kwaliteit van leven in de dagbestedingspraktijk van zorgboerderijen. Het praktijkonderzoek zal na de zomer starten, en is bedoeld om ook op basis van wat de praktijk laat zien die vragen te beantwoorden, naast de literatuurstudies.

Werkplaats: ‘Op zoek naar het goede leven’

In die praktijk hoop ik namelijk dat een aantal deelnemers aan dagbesteding op een zorgboerderij, en eventueel hun naasten en begeleiders als (zelf)onderzoekers willen optreden om in hun bewoordingen (gesprek, interview) én verbeeldingen (kunst, fotografie, performance-art, etc) te tonen wat voor hen het goede leven betekent. Daarvoor wil ik op een aantal zorgboerderijen met betrokkenen een tijdelijke werkplaats ‘Op zoek naar het goede leven’ inrichten. Ook wil ik graag van hen leren in hoeverre deelname aan dagbesteding en hun gevoel van verbondenheid met de samenleving als geheel van invloed is op de realisatie van dat goede leven. Het achterliggende idee is dan op deze manier de mensen om wie het gaat zelf kunnen bijdragen aan de normatieve discussie over het goede leven en hoe dagbesteding daar onderdeel van uitmaakt. Ik hoop ook dat deze werkwijze ook voor deelnemers zelf van betekenis kan zijn. En de uitkomsten van de werkplaats zullen ook breder besproken worden in bijvoorbeeld een cliëntenraad of door middel van focusgroepen.

Systematische literatuurstudie

Naast de stemmen uit de praktijk kunnen we ook luisteren naar die van beproefde theorieën over het moderne goede leven. Want zulke theorieën zijn deels ook gevormd door die empirische werkelijkheid, maar zetten daarnaast ook systematisch de geschiedenis en de grote lijnen op een rij. Het zijn ook kritische reflecties op dominante normen en waarden in de samenleving. Ze helpen dan ook om betekenis te geven aan de unieke ervaringen van mensen in de praktijk van nu, en welke maatschappelijke opvattingen daarbij een rol spelen. Drie filosofieën over het goede leven vormen het kijkvenster in mijn onderzoek. De vermogensbenadering (capability approach) van Martha Nussbaum, het authenticiteitsideaal volgens Charles Taylor, en de resonantietheorie van Hartmut Rosa. Een korte beschrijving daarvan kun je HIER lezen.

En voor wat betreft het praktijkonderzoek: graag breng ik jullie weer op de hoogte wanneer ik daar middenin zit.

Meer weten? Of ben je zorgboer of deelnemer aan dagbesteding bij een zorgboerderij en heb je interesse om mee te denken of mee te doen? Neem dan contact met mij op:

Dries de Moor

Dries.demoor@han.nl