Deniz Topal, student Leraar Nederlands.

Op zaterdag 20 april was het zover, ik ging met een groep van 17 studenten op studiereis naar Turkije. Ondanks ik van mijn vrienden vaak te horen krijg dat ik met iedereen kan “lullen” vond ik het best spannend. Twee weken optrekken met mensen die je helemaal niet kent, is dat iets voor mij? Ga ik dit overleven? Met dit gevoel van onwetendheid stapte ik het vliegtuig in. Dit was het begin van een bijzonder avontuur. Ik wist (behalve de planning) niet wat mij te wachten stond en dat kon ik alleen te weten komen door in het vliegtuig te stappen. Hoe ik dit ervaren heb, maak ik duidelijk in deze blog.

Voordat ik aan de studiereis begon, dacht ik niet goed om te kunnen gaan met kleine kindjes/kleutertjes. Dit kwam doordat mijn neefjes en nichtjes vaak huilen in mijn bijzijn. Nou moet ik eerlijk toegeven dat ik soms zelf de aanleiding was. Door ze zachtjes in de neus te knijpen of te porren. Verder vluchtte ik vaak wanneer er een “blaag” aan het huilen was.

In de eerste dagen van de studiereis bezochten wij een basisschool. Na een beetje rond te hebben gekeken, vroeg ik aan de leerlingen wie er met mij op de foto wilde. Eerst rende de meesten weg en bleven er nog maar twee naast me staan. Een paar kindjes bleven op de achtergrond, maar kwamen niet bij mij in de buurt. Nou dat begint goed, dacht ik. Na de eerste foto kwamen er al gauw wat meer kindjes bij, dit zorgde er uiteindelijk voor dat ik een derde foto kon maken met maar liefst een hele schoolklas aan kindjes. Na de foto stelden we ons voor en de kindjes spraken me vervolgens aan met “Deniz abi”, wat broer Deniz betekent. Daarna werd ik, net als na de les die we bij mochten wonen, overspoeld met vragen over mijzelf, de studiereisgenoten en Nederland. Ik heb ervoor gezorgd dat ik alle vragen kon beantwoorden, zodat ik alle kindjes tevredenstelde. Zo leek er een einde te komen aan de minder goede ervaring die ik met kleintjes heb. Ik kon mij tevens ook professioneel gedragen in plaats van de kindjes te plagen, wat ik zelf niet verwacht had. Uiteindelijk moest ik snel afronden, omdat onze groep de school al aan het verlaten was. Ik sloot dus iets later aan, maar heb alle kindjes tevreden gehouden.

Dat de kinderen eerst vluchtten en vervolgens toch met mij op de foto wilden, vond ik erg bijzonder. Het heeft ook erg leuke foto’s opgeleverd.

Op 23 april heb ik iets kunnen meemaken wat ik andere jaren alleen op filmpjes en op de Turkse televisie heb gezien, namelijk 23 Nisan, cocuk bayrami (Het Turkse kinderfeest). We waren deze dag uitgenodigd op een basisschool om het festival bij te wonen. De leerlingen van alle klassen hebben opgetreden en het voornaamste thema was het eren van Mustafa Kemal Atatürk, de vader van Turkije. De leerlingen waren na het festival vrij om de dag met hun familie door te brengen.

In de middag zijn we met een van de buddy’s naar een park geweest om ballonnen uit te delen aan kindjes. Ik vond het bijzonder om te zien dat een kindje zo blij kon worden van een simpele ballon, terwijl ik over het algemeen weinig Nederlandse kindjes blij kan maken met zo’n ballon.  Waarschijnlijk komt dit, doordat een gemiddeld Nederlands gezin meer te besteden heeft en dus ander (luxer) speelgoed voor hun kinderen kan kopen dan een gemiddeld Turks gezin. Het Turkse kinderfeest was echt iets dat ik wilde meemaken. Toen ik hoorde dat dit besloten feesten (voor de leerlingen en hun ouders) zijn, voelde ik me toch wel een beetje bijzonder. Zonder deze studiereis was de kans misschien klein geweest dat ik het kon zien.  Via familie had het wel gekund, maar dan hadden we waarschijnlijk vooraf geen bezoekje mogen brengen aan de leerlingen/klassen.

Op een vrije middag hebben we met de hele groep studenten in het park gezeten. Deze middag begon met praten, chillen, eten luisteren naar de muziek die we zelf meegebracht hadden. Dat luisteren veranderde op den duur door meezingen. We keken goed om ons heen en zagen dat (oude) vrouwen en politieagenten naar ons aan het kijken waren. Een aantal studenten zeiden al dat we waarschijnlijk aangesproken zouden worden en ik kon dat ergens wel begrijpen, omdat die mensen natuurlijk voor hun rust kwamen.

Het tegendeel bewees zich toen een vrouw naar ons toe kwam met de vraag of wij met haar dochtertje wilden dansen. Dit was voor ons (een groep met o.a. veel (Pabo-)docenten in opleiding) natuurlijk geen probleem. Van Nederlandse kinderliedjes tot de Damat Halayi, die we de dag ervoor geleerd hadden, niks was te gek en er kwamen al gauw meer volwassenen en kindjes kijken en meedansen. Dit was voor ons een hele gezellig middag. Toen ik door een aantal vrouwen aangesproken werd veranderde mijn beeld. Zij bedankten ons voor het mooie entertainen en toen ik excuses aanbood voor de eventuele overlast, zeiden ze: doe niet zo gek jongen, we hebben ons prima vermaakt. Dat jullie zo’n gezellige middag kunnen hebben met onze kindjes, daar kunnen we alleen maar van genieten. Dit is echt tegenstrijdig met de gedachte dat we maar zo weggestuurd konden worden. Ik heb deze middag bevestigd gekregen wat ik al wist: Turkse mensen houden van gezelligheid! 

In Izmir waren we ook te gast op een privéschool. Dit vond ik helemaal niet zo’n leuke ervaring. We werden echt goed ontvangen en er werd goed voor ons gezorgd, maar de achterliggende gedachte van zo’n privéschool kan ik nog steeds niet waarderen.Naast het feit dat het Turkse onderwijssysteem veel aandacht hecht aan de scores van toetsen en examens is het ook zo dat geld een grote rol speelt.Ik wist dus al dat de toekomst van leerlingen bepaald wordt door de examenresultaten en dat leerlingen soms zeven dagen per week naar school en examentraining (Egitim Kürsu) gaan, maar dat geld zo’n grote rol speelt, wist ik pas na het bezoek aan deze privéschool.

De ouders van “privéschool-leerlingen” betalen zich scheel aan het onderwijs (lees: 1000 tl per maand), zodat hun kinderen goed onderwijs krijgen. Deze leerlingen krijgen meer en beter les dan de leerlingen op de staatsscholen. Op het moment van inschrijven, zijn deze privéschool-leerlingen verzekerd van een goede vervolgopleiding, baan en dus een goede toekomst. Vooral in een land als Turkije, waar niet alle mensen het kunnen opbrengen om hun kinderen te laten studeren, vind ik dit systeem achterlijk. Het onderwijs hoort voor iedereen, ongeacht het inkomen, gelijk te zijn. Mensen van de middenklasse kunnen op deze manier ook studeren voor een goede toekomst, maar helaas is dit Nederlandse ideaalbeeld niet in alle landen mogelijk.

Ook zijn we naar een special-needsschool geweest. Daar krijgen invalideleerlingen les. Ik vond het vooral mooi om te zien dat de kindjes blij werden als we met ze praatten. Een van de leerlingen wilde graag eten, maar moest wachten. Dat vond ik best sneu, aangezien wij wel aan het eten waren. Toen ik naast hem ging zitten, liet hij mij zien dat hij dat waardeerde en dat hij respect voor mij had. Dit liet hij zien door mijn hand te kussen. Dit bijzondere moment kan ik met jullie delen door een foto toe te voegen.

In Nederland ben ik de hele dagen bezig met tijd en deadlines. Op werk gaat alles via (norm)tijden, op school via deadlines en je spreekt al snel een tijdstip af met vrienden.In Turkije heb ik gemerkt dat dingen gaan, zoals ze gaan. Een bus komt makkelijk een uurtje te laat en een planning wordt zonder overleg aangepast. Het mooie aan Turkije vind ik dat de mensen daar weinig tot geen stress kennen.Uiteindelijk is alles goed gekomen en heb ik een goede band opgebouwd met alle “onbekende” mensen. Mijn vrienden hadden gelijk: ik heb het weer gered door te lullen ;P.