Sabien Nijman – derdejaarsstudent lerarenopleiding Frans

Waar leerlingen vroeger hun docent aanspraken met ‘’u’’ en altijd met twee woorden spraken, is er tegenwoordig het tegenovergestelde gaande. Fysiek en verbaal geweld tegen de docent in het voortgezet onderwijs is een verschijnsel dat de laatste jaren sterk in opkomst is.
Smijten met stoelen, slaan of verbaal en fysiek intimideren van de docent in de klas zijn, zoals blijkt uit het onlangs uitgekomen rapport over geweld op het VO, scènes die zich in het Nederlandse voortgezet onderwijs regelmatig afspelen.

Klappen
Uit een afgenomen enquête onder 1124 docenten komen schokkende resultaten naar voren. In de afgelopen twee jaar zijn er twee keer meer klappen uitgedeeld aan docenten dan twee jaar geleden. Ruim één op de vijf docenten heeft de afgelopen 12 maanden meegemaakt dat hij/zij is uitgescholden door leerlingen en ongeveer één op de zeven docenten is door leerlingen bewust onterecht beschuldigd en/of voortdurend veroordeeld of bekritiseerd.

Als er gekeken wordt naar het niveau waarop de docenten lesgeven, valt op dat er duidelijke verschillen zijn aan te merken over hoe (sociaal) veilig docenten zich gemiddeld voelen.
Docenten die alleen lesgeven op het vmbo-basis/kader geven gemiddeld een 7,1 voor hun sociale veiligheid. Dit is lager dan docenten die alleen lesgeven op vmbo-g/tl/mavo of havo/vwo met een gemiddelde van een 8.
Schokkende resultaten die er niet om liegen en die bij verschillende media onder de aandacht zijn gebracht.

Herkenning
Het NOS-journaal maakte een item over deze zorgwekkende situatie in het voortgezet onderwijs en ook DWDD maakte plaats voor dit item in hun uitzending afgelopen week. Tijdens die uitzending zaten Johan Goossens en Kees van Amstel, twee cabaretiers en voormalig docenten op een middelbare school, aan tafel.
Goossens herkent vooral het verbale geweld van de leerlingen. ‘’Het worden uitgescholden door leerlingen heb ik wel eens meegemaakt. Ik verbaasde me daar altijd over en vroeg mezelf af of ik het wel echt goed had verstaan.’’ Ook Van Amstel herkent het geweld in het Nederlandse onderwijsstelsel door leerlingen. ‘’Tijdens mijn kennismaking op mijn nieuwe school zag ik in een lokaal een leraar tegen een ruit geduwd worden, daar schrok ik van.’’

Respect verdwijnt
Na dit nieuws te hebben vernomen, verbaas ik mij over het feit dat er rondom dit onderwerp, zoals uit het nieuws naar voren kwam, een taboe heerst. Waar is dat respect voor de leerkracht en voor de docent? Waar zijn de ouders achter deze grens opzoekende kinderen, waar is het gezag voor de docent gebleven?
Al met al verdwijnt het respect voor de leraar steeds meer en lijkt het of de leerlingen de scepter zwaaien. Is dit een gevolg van de individualisering van de maatschappij? Kijken we om ons heen, dan zien we dat de mobiele telefoon een belangrijke plek in ons dagelijks leven heeft ingenomen. Aandacht voor elkaar vermindert, normen en waarden vervagen. En de docent als lijdend voorwerp in dit verhaal.

Waar dit heen gaat, is voor nu de vraag. Noodzaak voor de docent om letterlijk en figuurlijk niet te vallen, maar rechtop te blijven staan!

Lees en kijk verder op: https://www.uu.nl/sites/default/files/281118_duo-onderzoek.pdf en https://dewerelddraaitdoor.bnnvara.nl/media/425038

Bron afbeelding: https://hoezoanders.nl/jessie/klaslokaal/