“Jij bent mijn vriend”
Het begon allemaal met de indrukwekkende documentaire ‘De kinderen van Juf Kiet’ die in 2016 uit kwam. De documentaire gaat over een klas kinderen in Nederland waar vluchtelingkinderen worden opgevangen en Nederlands leren. De kinderen in de klas van juf Kiet zijn dan ook allemaal nog maar net in Nederland. Alles is nieuw en verwarrend. In het begin hebben ze over alles en niets ruzie. De liefdevolle, maar strenge hand van juf Kiet werkt helend. Ze leert haar kinderen niet alleen Nederlands spreken, lezen en schrijven, maar ook hoe je met elkaar omgaat en samen problemen oplost. Langzamerhand winnen de kinderen aan zelfvertrouwen.

In een puur observerende stijl – zonder commentaar of interviews – volgen Petra en Peter Lataster een jaar lang vier leerlingen in de klas van juf Kiet. De film wordt vanuit het perspectief van de kinderen verteld: we zien hun geworstel met elkaar en met de nieuwe taal, ruzies en ontluikende liefdes, vriendschappen die ontstaan en weer teloorgaan. Dankzij het geduld en de toewijding van juf Kiet ontstaat uiteindelijk een liefdevolle gemeenschap. Wanneer je deze documentaire nog niet gezien hebt, stel ik voor om er snel aan te beginnen!

Voor de kinderen in de klas van juf Kiet is het niet makkelijk. Sommige kinderen kampen met slapeloosheid, lijken erg kwetsbaar of juist stoer en proberen hun plek in de klas te veroveren, en natuurlijk… vrienden te maken. Zo is ook Branche te zien in de documentaire. In 2018 kwam dan ook een nieuwe documentaire van dezelfde makers uit: ‘Jij bent mijn vriend’. Hierbij wordt Branche in de klas van juf Kiet gevolgd in zijn zoektocht naar een vriend.

De documentaire gaat over Branche, een zesjarig jongetje dat met zijn ouders vanuit Macedonië naar Nederland is gekomen. Branche wordt gevolgd vanaf de eerste dag dat hij naar school gaat. Hij spreekt geen Nederlands en kan de kinderen in de klas en de juf niet verstaan.

Branche deelt met de kinderen uit de klas geen taal en geen gezamenlijke achtergrond. De meeste kinderen spreken thuis Arabisch en komen uit een andere cultuur dan Branche. Vriendschap sluiten gaat dan ook met vallen en opstaan. Ik vond de documentaire aangrijpend. Je volgt een jongetje dat, zeker in het begin, onzeker is en zijn plekje in de klas zoekt. Zo zie je hoe hij zijn uiterste best doet om vrienden te maken. Hij probeert allerlei strategieën uit. Eerst volgt en observeert hij aandachtig de andere leerlingen, vervolgens neemt hij hun gedrag over, hierna zoekt hij naar aandacht en probeert hij zichzelf interessant te maken. Wanneer zijn eerste en allerbeste vriend plotseling niet meer naar school gaat breekt je hart als kijker even in duizend stukjes. Je ziet dat Branche weer opnieuw moet beginnen aan zijn zoektocht naar een maatje.

Vriendschap is erg belangrijk. Voor volwassenen maar zeker ook voor jonge kinderen. Een vriend zorgt ervoor dat je je veilig voelt, vertrouwen krijgt in jezelf en in anderen. Een vriend kan een steun zijn, een rots in de branding, maar kan ook zorgen voor geluk en blijdschap. Voor de kinderen in de klas van juf Kiet zijn vrienden belangrijk voor de sociale emotionele ontwikkeling, maar ook voor het met plezier naar school gaan en het veilige gevoel op school, en ze zijn hier dan ook allen naar op zoek.

Ik vond het erg mooi om deze jongen te volgen, zijn struggles en juist ook geluksmomentjes te zien in de klas. Het meest indrukwekkende aan de documentaire vond ik de zelfverzekerde jongen aan het eind. Je ziet een jongen die na een jaar bij juf Kiet in de klas aanschuift in een Nederlandse klas, hij is zelfverzekerd en heeft zonder al te veel moeite snel een groep vrienden gemaakt waarmee hij kan lachen, spelen, huilen en waarmee hij zelfs snoepjes kan delen. Het is een hartverwarmende documentaire die ik iedereen (in het onderwijs) zal aanbevelen om te kijken. Je volgt een jongen die geen Nederlands spreekt, maar iedere nieuwe kleuter of verhuisde leerling in jouw klas later zal deze zoektocht en hunkering naar vrienden doorlopen. Na het zien van deze documentaire kan je je als leerkracht alleen maar beter verplaatsen in deze leerling, en dit zal je dan later in je carrière ook zeker kunnen helpen om een nieuweling in de klas te ondersteunen!