Marloes Bolck, derdejaarsstudente lerarenopleiding Aardrijkskunde

Maandagochtend 07:10 uur, de bel gaat en de leerlingen gaan voor hun eigen lokaal staan. Een klein groepje leerlingen loopt met hun klassenbegeleider naar de vlaggenmast die midden op het schoolplein staat. De Surinaamse vlag gaat de lucht in en het groepje leerlingen zingt het Surinaamse volkslied tijdens het hijsen. Het hijsen van de Nationale vlag was telkens weer een bijzondere ervaring in Suriname. Ik vind dit een mooi teken om even stil te staan bij jouw land en op een rustige manier de schooldag te beginnen. 

Onderwijs in internationaal pespectief
Ik ben Marloes Bolck en voor mijn minor ben ik het avontuur aangegaan om voor 4 maanden het onderwijs in een Internationaal perspectief mee te maken, het onderwijs van Suriname. Elke maandag, dinsdag en woensdag fiets ik met mijn opvallend gehuurde fietsje naar mijn stageschool. Rond 07:00 uur fiets ik het schoolplein op en zet mijn fiets neer bij de andere hooguit 10 fietsen. De rest van de leerlingen worden door hun ouders of opvoeder met de auto afgezet of gaan met de lokale busjes naar school.

Binnen 10 minuten is het schoolplein blauw van alle blauwe blousejes die de leerlingen dragen. Op het schoolplein voor de les of in de pauze zijn de leerlingen net zoals de Nederlandse leerlingen. Ze zitten op hun mobieltjes, maken veel selfies, eten een broodje van thuis of van de kantine-juffrouw en als ik langs loop word ik vriendelijk begroet; ‘Goedemorgen Juffie!!’. Eenmaal in de klas en tijdens het les geven vallen de volgende dingen mij meteen op.

Leren van stencils
De leerlingen hebben geen aardrijkskundeboeken, er wordt gewerkt met stencils. Deze stencils heeft de docent of hebben eerdere stagiaires in elkaar gezet. Voordat de stencils uitgedeeld worden, moeten de leerlingen zelf geld in leggen, zodat de stencils gekopieerd kunnen worden. Per stencil, bestaande uit 4 tot 8 pagina’s, wordt er een onderwerp behandeld. Ik heb zelf lessenseries gegeven over zwampen en ritsen in de eerste klas en over het Caraïbisch gebied in de derde klas. Zwampen en ritsen zijn Surinaamse benamingen voor moerassen en strandwallen. In Suriname komen aan de kustvlakte erg veel zwampen voor.

Suriname staat centraal
In de tweede klas moet ik nu les geven over het klimaat van Suriname. Het valt al op dat de onderwerpen waar de leerlingen les over krijgen erg Suriname- en omgevinggericht zijn. De leerlingen leren dus vooral veel over hun eigen land.  Daarnaast leren de leerlingen vooral algemeenheden. Ze leren dat iets zo is, maar niet waarom iets zo is. De toetsen, hier repetities genoemd, bestaan ook vooral uit reproductie vragen. De antwoorden van de vragen zijn letterlijk terug te vinden in de stencils. Enige diepgang of het moeten maken van koppelingen wordt niet verlangd.

Leergierige leerlingen
Daarnaast valt het me wel op dat de leerlingen heel leergierig zijn. Na mijn (examen)les over het ontstaan van vulkanen bij convergerende aardplaten, kwam een leerling naar mij toe en zei: ‘Dit was een erg goede en leuke les, Juffie’. De leerlingen willen graag iets nieuws leren en de eerste klassen willen, net zoals de brugklassen in Nederland, erg graag voor jou, de docent, werken. Het bord wordt maar al te graag voor je uitgewist en als ik vraag of er iemand atlassen wilt halen staan alle sterke jongens meteen voor je op.

Op de klassieke manier
Het beleven van onderwijs in Suriname is een ervaring die ik nooit meer vergeet. Ik heb begrip voor de docenten, dat zij met de middelen die zij hebben, krijtbord, krijtjes, schriftjes en stencils, lessen geven aan de leerlingen. Dit kunnen wij in het Nederlandse onderwijs ons niet meer voorstellen. Maar de leerlingen hier in Suriname lopen net zoals de Nederlandse leerlingen met smartphones rond. De leerlingen zelf weten hoe ze met digitale middelen om moeten gaan, maar krijgen nog op een klassieke manier les, waar er weinig activiteit van de leerling verwacht wordt.

Een positieve ontwikkeling
Echter zie ik zeker een ontwikkeling binnen het Surinaamse onderwijs. De Surinaamse stagiaires moeten tijdens hun (examen)lessen een (samenwerkings-)werkvorm toepassen, dus mogen niet eens meer een klassieke les geven. Daarnaast heb ik met de eerste klassen een keer Kahoot gedaan tijdens de les. Kahoot is een online quizvariant waarbij de hele klas tegen elkaar strijd om de meeste punten te halen.

Mijn stageschool heeft een computerlokaal. De vierdejaars leerlingen geven aan dat zij nog nooit een computerles hebben gehad, terwijl de eerstejaars leerlingen enthousiast ‘ja’ riepen, toen ik vroeg of dat zij al eerder een les hebben gehad in het computerlokaal. Naar mijn mening is er een ontwikkeling bezig in het Surinaamse onderwijs en ook zeker een ontwikkeling in het gebruik van digitale middelen.