Anrien is derdejaars student lerarenopleiding Frans

Het Franse onderwijssysteem werkt wat anders dan het onze. Dat is te verwachten natuurlijk, maar toch verbaas ik me er soms over. Het begint al met het cijfersysteem. Voor mijn eerste examen hier, had ik een 9,5. Op 20: Fransen beoordelen op een schaal van 0 (ja echt!) op 20. Omgerekend had ik dus een 4,8. Nu zou je denken dat het een zware onvoldoende was, maar dat is niet zo. In Frankrijk heb je namelijk al een voldoende als je een 10 op 20 hebt. Een 5 dus. Dus ik had bijna een voldoende. Ik was blij, aangezien het om wiskunde ging. En ik Frans studeer. Verdere uitleg lijkt me overbodig.

Belangrijkste verschillen
Nu zit ik op de pabo hier (in Montpellier) en hoewel ik de Nederlandse pabo niet ken (ik doe de lerarenopleiding  voortgezet onderwijs in Nederland), zie ik toch verschillen. Het belangrijkste en meest verontrustende verschil is dat de studenten hier nauwelijks stages hebben. Dit schooljaar, hun afstudeerjaar, hebben de studenten twee keer twee weken stage. Dat betekent dat ze misschien in totaal zes dagen les hebben gegeven. Zij komen straks van de opleiding af, met een ervaring van praktisch nul. Lijkt me niet zo fijn.

Wat nog minder fijn is, is dat de studenten niet genoeg hebben aan hun diploma. Om in Frankrijk les te kunnen geven, moet je na het behalen van je diploma namelijk nóg een examen halen. Dat noemen ze het ‘concours’: Een belachelijk moeilijk examen waarvoor je vooral heel veel theorie moet kennen. Het concours staat in verband met het aantal beschikbare plaatsen om les te geven.

Je gaat namelijk niet solliciteren na je opleiding, maar je wordt op een school geplaatst. En het aantal beschikbare plaatsen (de beschikbare banen dus) bepaalt hoeveel studenten het concours halen. Dus het gaat er niet om of je het concours goed maakt, maar om hoe goed je hem maakt ten opzichte van anderen. Dit schooljaar zijn er in de regio Montpellier 3000 studenten die afstuderen, maar er zijn slechts veertig banen beschikbaar. Als je niet bij de veertig beste studenten zit bij het concours, heb je geen baan en kun je het pas een jaar later nog eens proberen. Sommige studenten uit mijn klas gaan het concours maken in Parijs, daar zijn 4000 studenten en 800 beschikbare plaatsen. “Maar dan moet je toch ook in de omgeving Parijs werken? Dan moet je verhuizen toch?” vroeg ik. “Ja, dat klopt, waarschijnlijk wel, maar ja, zo is het nu eenmaal.” Antwoordde een klasgenootje.

Nadelen
Ik vond het echt nergens op slaan. Je mag niet kiezen naar welke school je gaat, de school mag niet bepalen of ze jou überhaupt wel willen hebben en je kunt naar elke uithoek van het land worden gestuurd (de staat bepaalt). En Frankrijk is best groot. Wat een onzin. “Ja,” was het antwoord, “maar als je het concours haalt, ben je wel zeker van een baan.”

Voordelen
Daar is natuurlijk wat voor te zeggen. Als je het concours hebt, zul je altijd aan het werk kunnen. Het kan je niet gebeuren dat je geen baan vindt. En je hoeft geen zenuwslopende sollicitatiegesprekken te houden.

Wat zou jij doen?
Zou jij dat ervoor over hebben? Vind jij onderwijzen zo leuk dat je alles ervoor achter zou laten en zou verhuizen naar een uithoek van het land? Om vervolgens te werken op een school die je niet zelf hebt gekozen? Wetende dat je niet van school kunt veranderen als je je ergens niet op je gemak voelt? Wetende dat je ook ergens anders geplaatst kunt worden na enkele jaren, ook al vind je het ergens hartstikke leuk? Zou jij nog steeds de pabo of lerarenopleiding zijn gaan doen als je wist dat dit je wachten zou staan? Of zou jij dan een andere opleiding hebben gedaan?

Website lerarenopleiding Frans