Voordat het nieuwe schooljaar was gestart, hebben we ons tijdens een 2-daagse ondergedompeld in alles wat te maken heeft met differentiëren in de les, naar het gelijknamige boek (Berben & van Teeseling, 2014). Niet alleen kwam -kort- de theorie over dit onderwerp aan de orde maar we zijn vooral ook aan de slag gegaan met het toepassen van de theorie op onze eigen lessen met als resultaat een ontwerp van een les onderwijskunde die we binnenkort gaan geven.

Hieronder een samenvatting van enkele ervaringen.

• de Summercourse was zelf gedifferentieerd opgezet, mooi om zelf te ervaren hoe dit principe kan werken;
• de verschillende soorten van differentiëren (instructie, leerstof en leertijd) werden verder uitgewerkt;
• we hebben meer zicht gekregen op de noodzaak tot en voordelen van differentiëren en hoe dit binnen een team en school verder te implementeren;
• differentiëren kan eigenlijk niet zonder de inzet van ict- tools. Tijdens de course hebben we kennisgemaakt met heel veel kleine, gemakkelijk inzetbare tools zoals Wheeldecide. Omdat ze ook in de course werden gebruikt konden we er gelijk ervaring mee opdoen;
• we hebben veel bruikbaar materiaal gekregen via Google Drive, waaronder lesvoorbeelden, filmpjes en werkvormen. Vrij te gebruiken en te delen met collega’s;
• als je wilt differentiëren, betekent dit dat er veel tijd in de voorbereiding en ontwikkeling van de les moet worden gestoken. Niet haalbaar dus – en ook niet nodig trouwens – voor elke les. Het motto is dan ook: kies een klas waar je succes verwacht, waar het nodig is en begin met kleine stappen.

Belangrijk uitgangspunt bij differentiatie is dat docenten over basisvaardigheden van het lesgeven moeten beschikken- zie het model van M. Slooter ‘de vaardigheden van de docent’ (Slooter, 2015). Pas als er voldaan is aan een aantal voorwaarden, zoals instructie-onafhankelijkheid van de leerlingen, goed klassenmanagement en dergelijke kan de docent aandacht besteden aan de verschillen die er zijn. Eigenlijk past leren differentiëren als vaardigheid dus bij de gevorderde docent. Startende docenten hebben hun handen nog vaak vol aan de basisvaardigheden.

Meer weten over deze training? Ga dan naar de CPS-website of neem contact op met Ellen Leenaarts (Ellen.Leenaarts@han.nl) of Carla van Rijn (Carla.vanRijn@han.nl), beiden werkzaam bij het Instituut voor Leraar en School (ILS) van de HAN.