Anke en Anouk zijn vierdejaars student Pabo Groenewoud Nijmegen en waren op studiereis in Marrakech, Marokko

– woensdag 16 november –

Bonjour tout le monde,

Woensdag zijn we om half 9 ’s ochtends vertrokken richting het Atlasgebergte.  De rit ernaar toe was erg indrukwekkend. We hebben op weg naar een middelbare school in Asni de bergen een stop gemaakt om foto’s te maken van de omgeving en het uitzicht. Opvallend was dat er opeens overal verschillende mensen vandaan kwamen om ons sieraden te verkopen.  De rit naar Asni duurde een dik uur. Hier hebben we een middelbare school bezocht.

Wat ons opviel was dat alle leerlingen een lang wit schort droegen.  We mochten bij verschillende lessen een kijkje nemen. We hebben gekeken bij een wiskundeles, een biologieles en een geschiedenisles. Het viel ons op dat de leerlingen erg betrokken waren (ze roepen constant na een vraag van de leerkracht meneer, meneer, meneer) en dat ze de leerkracht niet tegenspreken. Het klaslokaal is erg primitief. Ze hebben een krijtbord, tafeltjes met de stoelen er aan vast, geen verwarming en hier en daar wat werk van leerlingen op de muur. De Koning was natuurlijk ook weer afgebeeld in iedere klas. Te zien was ook dat de leerkrachten geen kast hadden waar boeken met bijvoorbeeld lesmethoden in stonden en op het bureau van de leerkrachten stond ook bijna niks, terwijl wij in Nederland altijd een hele berg met spullen op het bureau hebben liggen. De manier van lesgeven was heel anders dan bij ons in Nederland. De hiërarchie is ook weer terug te zien in de klas. De manier van lesgeven is vrij autoritair. De leerkracht vertelt, de leerlingen luisteren of schrijven op. Samenwerking tussen leerlingen hebben we niet gezien, andere werkvormen ook niet. Alleen frontaal onderwijs.

Mustapha had voor ons geregeld dat we na de bezoekjes aan de klassen zelf onze lessen mochten geven. Het was een gemixte klas, jongens en meisjes door elkaar. Jongens zaten wel naast jongens en meisjes naast meisjes. De leerlingen waren erg enthousiast en deden heel goed mee. We deden het liedje hoofd, schouders, knie en teen en we schreven de woorden op het bord op. Sommige leerlingen noteerden dit en schreven het Arabische woord erbij.  De leerlingen hebben ons de Berberse woorden voor hoofd, schouders, knie en teen geleerd. Na afloop zeiden ze dat ze niet wilden dat we gingen.  Met het maken van standbeelden (les van Malika en Ilse) deden de leerlingen ook erg goed mee. Een jongen kreeg de beurt om de benen van een meisje in een bepaalde houding te zetten zodat het standbeeld duidelijker werd. Dit was voor de jongen erg onnatuurlijk en dat zag je ook aan zijn houding. In deze regio van het gebergte is de relatie tussen jongens-meisjes anders dan in andere gebieden van Marokko die we gezien hebben.

Onze tweede bestemming  voor vandaag was een basisschool iets dieper in de bergen gelegen, in het wat toeristischer dorpje Imlil. Allereerst hebben we een lunch gehad tussen de bergen met een prachtig uitzicht op de achtergrond. De toppen van de bergen waren met sneeuw bedekt en wat lager was veel groen te zien.

Na de overheerlijke lunch zijn we naar het basisschooltje gelopen. Onderweg kregen we een beeld van het leven in de bergen. We zagen erg veel arme mensen, wat een groot contrast was met twee dagen daarvoor toen we een bezoek hebben gebracht aan de Commissaris van de Koning.
Bij het bezoek aan de basisschool werden we hartelijk ontvangen. We begonnen met een kijkje in een klas waar opvallend veel leerlingen zaten. Later bleek dat er een leerkracht ziek was en er daarom vijftig leerlingen in de klas zaten. Niet alle leerlingen droegen een uniform. Bij navraag bleek dat sommige ouders geen geld hadden om voor hun leerlingen een uniform te betalen. Het klaslokaal was kleurrijk ingericht met schilderijen op de muur en werkjes van leerlingen. Dit van het lokaal hadden wij niet verwacht. Eveneens was hier ook geen verwarming. Onderwijs werd hier op dezelfde manier gegeven als op de middelbare school, als je het hebt over autoriteit. Tevens hebben we een kijkje genomen bij het sanitair van de school. De wasbak was een grote stenen bak buiten en de wc’s waren kleine hokjes met een gat in de grond. Het zag er erg vies uit en dit rook je ook.

Daarna hebben we een Franse les bijgewoond. Het niveau van de leerlingen was erg laag, terwijl ze al vier jaar Frans hebben gehad. De leerlingen moesten vervoegingen van werkwoorden zoals vivre leren. Dit rijtje werd een aantal keer opgedreund en ze schreven het over in hun schrift. Ook hier staken de leerlingen heel actief hun vinger op, ze gingen er zelfs bij staan. Bij het geven van een antwoord gingen sommige leerlingen ook staan. Door met leerlingen te praten zijn we er achter gekomen dat leerlingen vragen die we stellen, met de woorden die ze hadden geleerd niet begrepen. Ze konden geen betekenis koppelen aan wat ze geleerd hadden.

Aan de leerlingen werd gevraagd of ze liever naar buiten wilden of onze lessen wilden bijwonen. Ze kozen voor het tweede. Zoals bij de middelbare school waren de leerlingen enthousiast en betrokken.  Het Frans verstonden ze echter niet. Gelukkig hadden we Malika bij ons die het één en ander voor ons heeft kunnen vertalen. Na onze lessen hebben we de leerlingen pepernoten gegeven en kaartjes van de leerlingen uit onze stageklas. Hier waren ze erg blij mee. Een jongen stelde voor om ook iets voor ons te maken. Dit kan Mustapha meenemen naar Nederland als hij een week naar ons onderwijs komt kijken. Als afsluiting hebben de leerlingen twee liedjes voor ons gezongen. Dit was erg leuk om mee te maken.

Op de terugweg hebben we de indrukken op ons in laten werken. We waren moe maar we hadden een voldaan gevoel! ’s Avonds hebben we met zijn allen ons laatste diner genuttigd in het hotel. Hier hebben we in het kort geëvalueerd wat we als belangrijkste leeropbrengst mee nemen.

Om de mooie en drukke week af te sluiten zijn we met zijn alleen gaan stappen. Vandaag (donderdag 17 november) vertrekken we met een onuitwisbare ervaring weer richting ons koude kikkerlandje. Rond elf uur zullen we weer landen in Weeze.

Au revoir

Anouk en Anke

Alle blogs studiereis Marrakech november 2011