November jl. heb ik samen met collega’s van diverse andere hoger onderwijs instituten, SURF en een aantal bedrijven deelgenomen aan het OE Global congres in Milaan. Dit jaarlijkse congres is gericht op Open Education in de breedste zin van het woord. (Open Education staat voor het vrij of open delen, (her)gebruiken en remixen van leermaterialen, services en onderwijsinspanningen (meestal online)). Dit jaar was er een duidelijke trendbreuk in de presentaties die ik heb mogen bijwonen. Gingen de praatjes eerder vaak over de ‘HOW’ met betrekking tot openen van onderwijs en leermaterialen (infrastructuur, auteursrechten e.d.), nu was duidelijk de ‘WHY’ van Open Education belangrijk in de presentaties.

 Hieronder bespreek ik graag vier van deze WHY’s:

 1)      Behalen Sustainable Development Goals

Meerdere presentaties benadrukten het belang van Open Education om te komen tot een inclusieve en rechtvaardige samenleving. Hierbij werd meerdere malen verwezen naar de Sustainable Development Goals. Zo zou het inzetten van Open Education kunnen bijdragen aan een verbetering van de kwaliteit van onderwijs (SDG4) en daarmee helpen bij het laten afnemen van ongelijkheid en armoede (SDG5 + SDG10 + SDG1) en het verminderen van CO2 (SDG13).

De UNESCO ziet deze link met de SDG’s duidelijk ook, en heeft daarom tijdens de OEglobal hun nieuwe ‘recommendation’ voor de Adoptie van Open Educational Resources (OER) gepresenteerd. Ook werd er tijdens het congres in een World Café  aandacht besteed aan de UNESCO richtlijn voor het creëren van beleid over OER in hoger onderwijsinstellingen.

CC-BY Hodgkinson-Williams, C.A. (2019). Retrieved from: http://tiny.cc/x1kxgz

Ook in de presentatie van Cheryl Hodgkinson-Williams werd de link gelegd tussen economische, culturele en politieke inclusiviteit en Open Educational Resource, Open Educational Practices (Open Pedagogy) en Open Edcuation Communities.

2)      Creëren Flexibele Leerpaden

Een andere belangrijke ‘WHY’ is dat Open Education een belangrijke rol kan spelen in het flexibiliseren en personaliseren van het onderwijs in het kader van Life Long en Life Wide learning (ook besloten in SDG4).  Open Education maakt het mogelijk voor studenten om anywhere, anytime en anyhow kwalitatief goed onderwijs te volgen of materiaal te gebruiken aansluitend op zijn/haar specifieke leerbehoefte. Als uiting van dit idee waren er meerdere presentaties die ingingen op flexibele persoonlijke leerpaden zoals die van Dominic Orr en Kumiko  Aoki. Interessant was dat daar niet alleen werd ingegaan op Open Education, maar ook de relatie werd gelegd tussen Flexibele Leerpaden en andere onderwijsinnovaties zoals Open Badges, Learning Analytics, Virtual classrooms en Artificial Intelligence.

3)      Inzetten van Open Pedagogy

Een derde WHY waarmee zowel het onderwijs verbeterd kan worden als geflexibiliseerd en gepersonaliseerd is het inzetten van Open Pedagogy of Open Educational Practice (OEP) in het onderwijs. Hiermee wordt bedoeld dat  Open Education en/of Open Leermaterialen (Open Educational Resources) worden ingezet als onderdeel van een actieve/blended lesvorm. Dit kan verscheidene uitingsvormen hebben. Zo gaat het over het inzetten van Open Leermaterialen zoals Open textbooks in de les, maar was er ook een voorbeeld van een universiteit die studenten zelf filmpjes liet maken en openzetten  in taal onderwijs om zo studenten naast een goede leerervaring ook digitale skills te laten ontwikkelen, te laten leren over Open Education en ze laten deelnemen aan een ‘open vakcommunity’.

4)      Kennisdeling in vakcommunities

Als vierde WHY wordt gebracht dat Open Education en Open Leermaterialen kennisdeling binnen vakcommunities kan verbeteren. Vakcommunities zijn netwerken van zowel werkenden, studenten, onderzoekers als docenten die binnen een zelfde domein of vakgebied samenwerken en materiaal/kennis uitwisselen om zo het domein of vak te versterken en kwaliteit te verbeteren. De workshop van Una Daly  ging hier expliciet over en er werd ook aandacht besteed aan een mooie handleiding voor het oprichten van een vakcommunity. In een andere brainstorm sessie werd gekeken naar hoe de inzet van en kennisdeling binnen vakcommunities kan helpen de SDGs te bereiken.

Samenvattend (zie onderstaande afbeelding) werd mij dit congres dus duidelijk dat Open Education past in een wereldwijde stroming om onderwijs meer inclusief en flexibel aan te bieden en zo onderwijs kwaliteit te vergroten, vakgebieden te versterken en armoede en ongelijkheid te bestrijden (allen samengevat in SDG4, maar ook aansluitend op alle andere SDGs).

Voor een vergroting van deze afbeelding zie: OE global_ENG_2

In Nederland zien we deze stroming terug komen in de nieuwe strategische agenda hoger onderwijs en onderzoek en het nationaal versnellingsplan onderwijsinnovatie met ICT. Op de HAN sluit het aan op de visie DLWO2020 die een aantal jaar geleden is opgesteld en het project DLWO2021 dat nu loopt. Verder hebben alle hogescholen in Nederland, waaronder de HAN de SDG charter ondertekend, wat inhoudt dat de HAN en de andere 35 hogescholen zich inzetten een bijdrage te leveren aan het behalen van de SDG’s.

Gebruikte bronnen:

Aoki, K. (2019) Technologies for Lifelong and Lifewide Learning and Recognition: A Vision for the Future (n.p)
Orr, D. (2019) New Learning Pathways in an open and digitale world Verkregen op 2 januari 2020 via https://lnkd.in/ehBSF8X  
Redecker, C., Leis, M., Leendertse, M., Punie, Y., Gijsbers, G., Kirschner, P., … & Hoogveld, B. (2010). The future of learning: New ways to learn new skills for future jobs. Results from an online expert consultation. Technical Note JRC60869, JRC-IPTS, Seville. https://lnkd.in/ebprk8C
UNESCO (2019) Draft Recommendation on Open Educational Resources Verkregen op 2 januari 2020 via: https://lnkd.in/e2rfAQB