Oplossingen die na 1850 in het industriële tijdperk bedacht zijn hebben ooit gefunctioneerd maar werken al lang niet meer. De conventionele, lineaire modellen leiden tot uitputting van de aarde en vervuiling. Dus moet je alles anders gaan organiseren.

Dat zegt prof. Jan Jonker, die al jaren onderzoek doet naar New Business Models. Dat lijkt een open deur, maar niet voor iedereen. In het onderwijs worden nog steeds zeer verouderde modellen gebruikt bij bedrijfskunde en economie, waarbij de eenzijdige focus ligt op winstmaximalisatie. Maar kijk naar Philips, die nu lumen i.p.v. lampen verkoopt, of naar Miele die wasbeurten i.p.v. wasmachines in de markt zet.

Er verandert heel veel. Prof. Harry Lehmann, de architect van de Energiewende in Duitsland en de Duitse Grondstoffenpolitiek, noemt drie belangrijke redenen om te werken aan een veel grotere ‘resource efficiency’ dan nu het geval is. De eerste reden is puur economisch: we hebben te weinig grondstoffen op termijn, dus als we nu omschakelen behalen we een enorm marktvoordeel en verhogen we onze concurrentiekracht. Ook geo-politiek is het verstandig: we willen niet afhankelijk blijven voor brandstof en materialen van allerlei wankele regio’s en bij nog grotere schaarste, of het nu zoet water betreft, zeldzame metalen of brandstoffen, is het gevaar van nieuwe oorlogen zeer reëel.

En ten slotte telt het milieu mee: onze eigen gezondheid en welbevinden en dat van onze nakomelingen. Daarbij past zelfs puur eigenbelang: als we niet overspoeld willen worden door nog meer vluchtelingen (vanwege uitdroging, zeespiegelstijging, etc.) zullen we moeten zorgen dat ze ook elders een goed leven kunnen opbouwen en dat er voor hen genoeg is. Sterker nog: alleen zo kunnen we onze eigen cultuur overeind houden.

Zie ook de inspirerende uitzending van VPRO Tegenlicht, Rendement van Geluk: klik hier.

Foto’s: 7 trends (zie hierboven) grote beweging in Duitsland, transformatie, en de fietsen voor de congresgangers om naar de diverse workshops te gaan.