Op dinsdag15 november was Jan Kees de Jager te gast bij de FEM Knowledge Tour. Na studies Business Administration, Economie en Recht bij Nyenrode en de Erasmus Universiteit was hij zakenman in de ICT, staatssecretaris van Financiën onder Balkenende (4e kabinet) en daarna Minister van Financiën. Ook was hij lid van het hoofdbestuur van het CDA. Tijdens zijn ministerschap werkte hij aan het vereenvoudigen van de belastingen en vergroenen van ons fiscale stelsel. Op dit moment is hij CFO bij KPN en helemaal terug in de zakenwereld. Jan Kees de Jager ziet op dit moment vijf grote trends, waar ondernemers en dus ook de onderwijsinstellingen die hen opleiden rekening mee moeten houden. 

De eerste trend die hij waarneemt is de digitaliseringsrevolutie. We raken steeds meer verbonden met elkaar, allerlei informatie komt steeds gemakkelijker beschikbaar (denk hierbij ook aan MOOC’s, Massive Open On-line Courses waarbij je vaak gratis opleidingen kunt volgen) en vooral ’the internet of things’. Apparaten worden steeds slimmer en haken aan op het world wide web. Daarin zitten gevaren (voor je privacy; nu al worden DDos-aanvallen via gehackte broodroosters en koelkasten uitgevoerd!), maar het biedt ook enorme zakelijke kansen.

Waarmee we ook rekening moeten houden zijn de grote demografische verschuivingen. We worden steeds ouder, steeds meer mensen leven in verstedelijkte omgevingen en de wereldbevolking groeit fors. Ook dat heeft gevolgen voor ondernemers, bijvoorbeeld als het gaat om afzetgebieden en beschikbare werknemers.

Volgens Jan Kees de Jager liggen de grote kansen daarom bij groene technologie en de Clean-tech revolutie is de derde ontwikkeling die hij ons meldt. Er zijn grenzen aan de groei en we moeten daarom slim omgaan met de ons beschikbare schaarse grondstoffen. De Jager is er trouwens niet voor om zoiets dwingend op te leggen, maar wel om dat te stimuleren via belastingmaatregelen. Dat betekent volgens hem dat er verlaging van de belasting op arbeid moet komen en verhoging van belastingen op grondstoffen en vervuiling. Dat klinkt als een ‘links verhaal’, maar volgens De Jager is dit de weg die we moeten inslaan. Hij ziet grote mogelijkheden als het gaat om technlogische innovaties en het gebruik van de zon voor onze energievoorziening. Als we daaraan werken hoeven we niet terug naar het stenen tijdperk. Op een vraag uit het publiek hoe consequent hij zelf is als CFO, zegt hij: ‘Bij KNP rijden in 2021 al onze auto’s op elektriciteit.” Zijn boodschap: Het gebeurt gewoon, ook zonder dwang van boven, en je moet als ondernemer zorgen dat je de boot niet mist.

Trend nummer vier: de verschuiving van de machtsbalans in de wereld. Landen als China, India, Japan, enkele Afrikaanse landen en zelfs Indonesië zullen steeds belangrijker worden op het wereldtoneel. Dat heeft consequenties voor onze afzet, voor oorlog en vrede, voor de beschikbaarheid en prijsniveau van grondstoffen.

De laatste trend waarover hij vertelt is de nieuwe financiële orde. Traditionele banken worden steeds minder belangrijk en alternatieve vormen van kredietverschaffing en ruilmiddelen krijgen de overhand. Denk hierbij aan de bitcoin en vergelijkbare ruilmiddelen (en de blockchain technologie die dat mogelijk maakt) en betaalsystemen als PayPal en Apple Pay. Google Wallet wordt ook een belangrijke speler. Een bedrijf dat een redelijk kleine lening wil afsluiten wordt bij een gewone bank vaak afgewezen. De bank wil veel onderzoek doen naar de kredietwaardigheid en zal maar weinig kunnen verdienen. Google beschikt over veel meer informatie: over personen, bedrijven, trends in de markt en nieuwe technologieën en producten en kan daardoor veel sneller en gerichter schakelen en gaan optreden als geldschieter.

Al met al was het een leuke en leerzame bijeenkomst die de aanwezige ondernemers, docenten en vooral veel studenten aan het denken heeft gezet. Wil je in het bedrijfsleven en in het onderwijs overeind blijven en waarde creëren, dan moet je op zijn minst met deze vijf trends rekening houden.

De volgende bijeenkomst van de FEM Knowledge Tour is nog niet gepland, maar zal waarschijnlijk in februari 2017 plaatsvinden. Studenten, docenten maar ook externe relaties zijn (na aanmelding) van harte welkom.