De informatieve infographic
De APA-richtlijnen zijn oorspronkelijk bedoeld voor een geschreven tekst. Steeds vaker wordt een opdracht in een andere vorm uitgevoerd dan een geschreven verslag, bijvoorbeeld een PowerPoint-presentatie of een video. Hierbij wordt de tekst gecombineerd met of vervangen door afbeeldingen. Als deze niet onder het eigen werk vallen hoort ook hier een bronvermelding bij. Onlangs kreeg ik enkele vragen over hoe je naar een infographic verwijst die je zelf hebt samengesteld aan de hand van bestaande afbeeldingen en/of teksten.
Webapplicaties
Een infographic is een grote afbeelding die bestaat uit teksten en/of kleinere afbeeldingen om complexe informatie over een onderwerp overzichtelijk weer te geven. Meer dan een geschreven tekst vraagt een infographic om de creativiteit van de maker. Er bestaan diverse gratis webapplicaties, bijvoorbeeld Canva of Piktochart, voor het samenstellen van een infographic.
Wanneer je een online programma gebruikt vermeld je dit in de tekst en in de bronnenlijst. Je verwijst naar de beginpagina, zodat de lezer van jouw tekst eventueel zelf de website kan bekijken.
Voorbeeld 1
Tekst
De infographic (zie Figuur 1) is gemaakt met het online designplatform Canva (z.d.).
BronnenlijstCanva. (z.d.). Infographics maken [Webapplicatie]. Geraadpleegd op 28 maart 2022, van https://www.canva.com/nl_nl/maken/infographics/
Voorbeeld 2
Tekst
Figuur 2, samengesteld met Piktochart (Ametros, z.d.), laat de voor- en nadelen van de toepassing zien.
BronnenlijstAmetros. (z.d.). Free infographic maker [Webapplicatie]. Piktochart. Geraadpleegd op 28 maart 2022, van https://piktochart.com/formats/infographics/
Het is soms lastig om de organisatie te vinden verantwoordelijk voor de webapplicatie, in bovenstaande voorbeelden vond ik deze bij de pagina ‘Privacy Policy’. De omschrijving van de inhoud tussen vierkante haakjes, in deze voorbeelden webapplicatie, kan naar eigen inzicht worden ingevuld. Zie eventueel § 3.11.2 in De APA-richtlijnen uitgelegd voor het verwijzen naar een computerprogramma of app. Algemeen bekende programma’s zoals Word of Photoshop krijgen geen vermelding.
Teksten en afbeeldingen
Wanneer je een bestaande tekst of afbeelding aan jouw infographic toevoegt komt hier een bronverwijzing bij te staan. Bij een citaat of parafrase is dat vergelijkbaar met hoe je in de tekst zou verwijzen, bij een afbeelding wordt ook een copyrightvermelding toegevoegd.
Figuur 1 is een sjabloon van Canva. De gebruiker kan teksten, afbeeldingen en opmaak naar eigen inzicht aanpassen. Het programma biedt eigen ‘elementen’ (vormen, illustraties, foto’s, etc.) aan die zonder bronvermelding kunnen worden overgenomen.
Een infographic is een figuur, geef deze een nummer (vetgedrukt) en een schuingedrukte titel, gescheiden door een witregel.
Figuur 1
Sjabloon infographic Canva
In Figuur 2 zijn twee wijzigingen aangebracht: aan het begin een foto van een hand met een hart van de website Pixabay en onderaan een citaat uit het boek Zo maak je een ondernemingsplan van Roel Grit. Naast de toegevoegde elementen zijn een a (bij de afbeelding) en b (bij het citaat) gezet. Onder de infographic komen korte verwijzingen te staan door middel van letters in superscript met naam van de auteur of organisatie en tussen haakjes het jaartal en eventueel de paginanummer. Deze mogen in een kleiner lettertype worden weergegeven.
Figuur 2
Infographic ‘Een succesvolle ondernemer worden’
apixel2013 (2017), CC0. bGrit (2019, p. 12).
De maker van de afbeelding noemt zichzelf ‘pixel2013’, neem deze naam zo over, inclusief kleine beginletter. Op de pagina staat dat de afbeelding vrij gebruikt mag worden en dat attributie (bronvermelding) niet nodig is. De APA-richtlijnen schrijven echter voor dat ook in deze gevallen bronvermelding verplicht is, anders lijkt het alsof de maker van de infographic de afbeelding zelf heeft gemaakt.
Bij een afbeelding komt ook een copyrightvermelding te staan. Dat zou in dit voorbeeld ‘Copyright 2017, pixel2013’ zijn maar omdat de maker heeft aangegeven dat dit niet nodig is en de afbeelding zonder voorwaarden mag worden hergebruikt wordt deze vermelding vervangen door een Creative Commons-licentie CC0. Zie voor meer informatie het blogbericht The APA-Team: Afbeeldingen: Copyright, Creative Commons of in het publieke domein?
In de bronnenlijst komt de complete vermelding te staan bij de overige geraadpleegde bronnen:
Grit, R. (2019). Zo maak je een ondernemingsplan (4e druk). Noordhoff Uitgevers.
pixel2013. (2017, 27 december). Hart handen hart weg te geven [Illustratie]. Pixabay. Geraadpleegd op 28 maart 2022, van https://pixabay.com/nl/photos/hart-handen-hart-weg-te-geven-3042975/
Het is altijd mogelijk om van bovenstaande richtlijnen af te wijken als daarmee de infographic overzichtelijker wordt. Overleg bij twijfel met jouw docent of beoordelaar. Bedenk dat het voor degene die jouw infographic bekijkt duidelijk moet zijn welk gedeelte van jou is en wat je gebaseerd hebt op een bestaande bron.